J.P.Sartr «varlıq» və «şüur» anlayışlarını müqayisə edərək
yazırdı: «Şüur varlıqdır; onun mahiyyəti həmin varlığın
mövcudluğunu qəbul edir, və əksinə, o varlığın şüurudur, onun
mahiyyəti mövcudluğu nəzərdə tutur, yəni varlıq onun
görünməsini tələb edir».*® «...Mövcud olanın varlıq xüsusiyyəti
ondadır ki, varlıq şüur qarşısında
özünü
açıb göstərmir. Mövcud
olandan onun varlığını almaq olmaz, varlıq həmişə mövcud
olanın göz qabağında dayanan əsasıdır...».“ Sartr qətiyyətlə
deyirdi: «...Varlığın özünü anlamaq üçün heç nəyə ehtiyacı
yoxdur və onun əsaslı surətdə nəzərdən keçirilməsi orada heç
nəyin zərrə qədər də izi olmadığını göstərir. Lakin, əksinə,
olmayan
heç nə yalnız başqasından alınmış mövcudluğa malik
ola bilər: o məhz varlıqdan öz varlığını alır; heç nəyin varlığına
yalnız varlıq çərçivəsində rast gəlinir; varlığın tamamilə yox
olması qeyri-varlığın hökmranlığının başlanması ola bilməz;
əksinə, o heç nəyin yox olmasını müşayiət edir.
Dostları ilə paylaş: