dı. Belə fərqlənmə çox hallarda Mərkəzi və Şərqi Avropa
ölkələri, həmçinin Azərbaycan üçün hələlik məqbul hesab
edilmir.
Millətçilik
milli ideologiya, siyasət, psixologiya, sosial
praktikadır; öz millətini, onun mənəvi dəyərlərini, spesifik
xüsusiyyətlərini təbliğ və tətbiqetmə nəzəriyyəsi və
praktikasıdır. Lakin bir milləti başqasına qarşı qoymaq öz milli
üstünlüyünü, milli qeyri-adiliyini ön plana çəkir. Belə
millətçiliyin ifrat formasına
şovinizm
deyilir. Şovinizm başqa
xalqlara qarşı qərəzli, çox hallarda nifrət dolu münasibət təbliğ
edir.
İrqçilik də
şovinizmə yaxındır.
Yuxanda da qeyd edildiyi kimi XVII-XVIII yüzilliklərdə
Avropada milli dövlətlərin qurulması və konsolidasiyası üçün
zəmin yarandı. Millətçilik Qərbi Avropada yaranan yeni şəraitdə
siyasətin ardıcıllığını və milli muxtariyyəti təmin edən vasitə
kimi istifadə edilirdi. Eyni zamanda millətçilik həm də xalqlann
öz müqəddəratını təyin etmək cəhdini əks etdirirdi.
XX əsrdə baş verən iki dünya müharibəsi və onların nəticələri
millətçiliyin yeni milli dövlətlərin yaranması işində inkaredilməz
qüvvə olduğunu bir daha sübut etdi. Məsələn, Afrikada yaranan
yeni milli dövlətlər əsasən məhz millətçilik zəminində meydana
gəlmişlər. Nəticədə dövlətlərin elə dünya sistemi meydana gəldi
ki, burada milli dövlət aparıcı siyasi forma və millətçilik isə
qüdrətli qüvvə kimi yenə də dövlətlərarası münasibətlərə ciddi
təsir göstərir.
Xüsusi qeyd etmək lazımdır ki. Sovet İttifaqının dağılmasında
və müstəqil dövlətlərin yaranmasında millətçilik hərəkatının
böyük rolu olmuşdur. Bu proses Azərbaycanda və Baltikyanı
ölkələrdə daha kəskin fonnada və sürətlə cərəyan etmişdir.
Millətçiliyin
əks
tərəfi
Dostları ilə paylaş: