Esse bazarbayev Javohir


Barqaror rivojlanishning 2-maqsadi



Yüklə 23,45 Kb.
səhifə3/3
tarix19.12.2023
ölçüsü23,45 Kb.
#150674
1   2   3
Bazarbayev Javohir Ochlikni bartaraf etish

Barqaror rivojlanishning 2-maqsadi "ochlikni bartaraf etish“ ga erishishga qaratilgan. Bu Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan 2015-yilda belgilangan Barqaror rivojlanishning 17 maqsadlaridan biridir. Maqsadning mohiyati, "Ochlikni tugatish, oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash va oziqlanishni yaxshilash hamda qishloq xo‘jaligining barqaror rivojlanishiga ko‘maklashish[1][2]“. BRM 2 oziq-ovqat xavfsizligi, ovqatlanish, qishloqni oʻzgartirish va barqaror qishloq xoʻjaligi oʻrtasidagi murakkab oʻzaro bogʻliqlikni taminlaydi. Birlashgan Millatlar Tashkilotining maʼlumotlariga koʻra, bugungi kunda 690 millionga yaqin odam och qolmoqda, bu dunyo aholisining 10 foizidan bir oz kamroq qismini tashkil qiladi. Har toʻqqiz kishidan biri har kecha och holda uyquga ketadi, shu jumladan Janubiy SudanSomaliYaman va Nigeriyada 20 million kishi ocharchilik xavfi ostida.
BRM 2 natijalarini oʻlchash uchun sakkizta maqsad va 14 koʻrsatkichdan tashkil topgan. Uning beshta maqsadlari quyidagilardan iborat:

  • ochlikka barham berish va oziq-ovqatdan foydalanish imkoniyatini yaxshilash;

  • toʻyib ovqatlanmaslikning barcha shakllarini tugatish;

  • qishloq xoʻjaligi hosildorligi, barqaror oziq-ovqat ishlab chiqarish tizimlari va barqaror qishloq xoʻjaligi amaliyotlarini ta'minlash;

  • urug'lar, madaniy o'simliklar, qishloq xo'jaligi va xonaki hayvonlarning genetik xilma-xilligini ta'minlash;

  • investitsiyalar, tadqiqot va texnologiyalar.

Maqsadlarga erishishning uchta asosiy vositasi quyidagilardan iborat: jahon qishloq xoʻjaligi bozorlari va oziq-ovqat tovarlari bozorlari va ularning hosilalaridagi savdo cheklovlari va buzilishlarni bartaraf etish.


Kam ovqatlanish darajasi oʻnlab yillar davomida pasayishi kuzatilayotgan edi, lekin 2015-yildan beri bu jarayon yana koʻpayib bormoqda. Bu, asosan, oziq-ovqat tizimlaridagi turli stresslar oqibatida kelib chiqmoqda, jumladan; iqlim shoklari, chigirtka inqirozi va COVID-19 pandemiyasi asosiy sabablaridir. Ushbu tahdidlar bilvosita xarid qobiliyatini va oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish va tarqatish imkoniyatlarini pasaytiradi, bu esa aholining eng zaif qatlamlariga taʼsir qiladi va bundan tashqari, ularning oziq-ovqatdan foydalanish imkoniyatini pasaytiradi. 2020-yilda 142 milliongacha odam COVID-19 pandemiyasi natijasida toʻyib ovqatlanmaslikdan aziyat chekdi. Bolalarning ulgʻayishi va halok boʻlish statistikasi pandemiya bilan yomonlashishi mumkin. Bundan tashqari, COVID-19 pandemiyasi „ iqtisodiy oʻsish ssenariysiga qarab 2020-yil oxiriga kelib dunyoda toʻyib ovqatlanmaydiganlar umumiy soni 83 dan 132 milliongacha oʻsishi mumkin.“
2030-yilga borib ocharchilikni yo‘qotish maqsadiga erishish amrimahol. "Ochlik va oziq-ovqat xavfsizligining kuchayishi belgilari dunyo ochliksiz dunyo yo'lida "hech kimni ortda qoldirmaslikni" ta'minlash uchun hali ko'p ish qilish kerakligi haqida ogoh bo'lish zarur." 2030-yilga kelib Afrikada toʻyib ovqatlanmaslik tugamasligi ehtimoldan yiroq emas.
2015-yil sentabr oyida Bosh Assambleya 17 ta Barqaror rivojlanish maqsadlarini (SDG) o‘z ichiga olgan 2030-yilgacha Barqaror rivojlanish kun tartibini qabul qildi. „Hech kimni ortda qoldirmaslik“ tamoyiliga asoslanib, yangi Kun tartibi barcha uchun barqaror rivojlanishga erishishga yaxlit yondashuvga urg‘u beradi. 2019-yil sentabr oyida davlat va hukumat rahbarlari SDG sammitida 2030-yilgacha Barqaror rivojlanish kun tartibini amalga oshirish boʻyicha majburiyatlarini yangilash uchun yigʻilishdi. Ushbu tadbir davomida ular 2030-yilgi kun tartibini amalga oshirishning dastlabki toʻrt yili katta yutuqlarni oʻz ichiga olganini, ammo umuman olganda, dunyo BRM ni amalga oshirish yoʻlida emasligini tan oldilar. Aynan oʻsha paytda „harakat oʻn yilligi“ va „barqaror rivojlanish uchun yetkazib berish“ boshlandi va manfaatdor tomonlardan jarayonni va amalga oshirish saʼy-harakatlarini tezlashtirishni talab qildi.
03.
Dunyo aholisining tez oʻsishi odamlarni yetarli darajada oziqlantirish uchun yangi texnologiyalarni ishlab chiqishni talab qiladi; hozir ham dunyo aholisining sakkizdan bir qismi och uxlab yotadi.
COVID-19 pandemiyasi va blokirovkasi qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishiga katta bosim oʻtkazdi, global qiymat va taʼminot zanjirini buzdi. Keyinchalik, bu toʻyib ovqatlanmaslik va uy xoʻjaliklarining yetarli darajada oziq-ovqat bilan taʼminlanmasligi muammolarini keltirib chiqaradi, ularning eng kambagʻallari jiddiy zarar koʻradi. Bu 2020-yilda 132 milliondan ortiq odamning toʻyib ovqatlanmaslikdan aziyat chekishiga sabab boʻldi. Covid-19 paytida transport toʻsib qoʻyilgan va qishloq xoʻjaligi materiallarini yetkazib berish juda qattiq edi. Barcha darajadagi qishloq xoʻjaligi boʻlimlari quyi oqimdagi qishloq xoʻjaligi materiallarini normal tashishni taʼminlash uchun ketma-ket bir qator siyosatlarni ishlab chiqdilar.. Yaqinda oʻtkazilgan tadqiqotlarga koʻra, COVID-19 pandemiyasi tufayli besh yoshgacha boʻlgan bolalar oʻrtasida oʻrtacha yoki ogʻir isrofgarchilikning tarqalishi 14 % ga oshishi mumkin Dunyo aholisi oʻsishda davom etmoqda va 2050-yilga kelib 9,5 milliarddan oshadi. 2050-yilga kelib oziq-ovqatga talab ikki baravar oshishi kutilmoqda. Agar biz genetik jihatdan oʻzgartirilgan ekinlardan foydalanmasak, dehqonchilik uchun koʻproq yerdan foydalanishga majbur boʻlamiz, status-kvoni saqlab qolish uchun bizga qoʻshimcha 120 million akr kerak boʻladi. Bu taxminan Kaliforniyaning kattaligi. Qishloq xoʻjaligi uchun yerlarga boʻlgan bu bosim koʻproq botqoq yerlarning qurib ketishini va oʻrmonlarning kesilishining kuchayishini anglatadi. Oziqlantirish uchun bizga koʻproq yer kerak. Natijada, ochlikni yoʻqotish uchun GM ekinlarining muhimligini tushunasiz.



Yüklə 23,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə