F u s m o n o V, R. I s o m o V, B. X o ‘ j a y e V matematikadan

= l j 2
tengliklar bilan ifo d alan ad i.
/IS k esm an i 
X
> 0 nisbatda bo'luvchi С
(x;y)
n u q ta 
(\A Q : \BC\
= 
X)
х+Ях 
У. + ку
k o o r d i n a t a l a r i
x =
\ + ^ ,
У
= 
\ + \
f o r m u l a l a r b ila n
an iq la n a d i.
4-§. C h iziq li fu n k s iy a va uning g r a fig i
4.1. 
Funksiya tushunchasi. 
Q uyidagi m asalani qaraylik: yengil 
avtom obil soatiga 60 km tezlik bilan tekis h arak atlan ay o tg a n b o 'lsa, 
u bosib o'tadigan m asofa vaqtga bog'liq ravishda ortib boradi. H arakat 
d avom ida bosib o 'tilad ig an y o 'ln i 
S
harfi bilan, vaqtni 
t
harfi bilan 
belgilasak, bu ikki o 'zgaruvchining bog'liqligi tekis h a ra k a t uchun
S
= 60?
tenglik bilan ifo d alan ad i. Bu tenglik 
S
y o 'ln i 
t
v aq tn in g berilgan 
qiym ati b o 'y ic h a hisoblash qoidasini belgilaydi. K o 'rilg a n m asalada
S
y o 'l va 
t
v a q t o 'z g a ru v ch i m iq d o rla rd ir.
Y an a bir m asalani qaraylik: k v ad rat tom onining uzunligi 
x,
uning 
yuzi 
у
 
b o 'lsa , u h o ld a
у
=
X2
fo rm u la k v a d ra t yu zin i to m o n n in g b e rilg a n u zu n lig i b o 'y ic h a
h is o b la s h q o id a s in i b e ra d i. B u y e rd a
у
-
k v a d r a tn in g yuzi va 
to m o n in in g uzunligi x o 'z g a ru v c h i m iq d o rla rd ir.
63

---

Q a ra lg a n ik k ala m asala d an ham k o 'rin ib tu rib d ik i, o 'z g aru v ch i 
m iq d o rlar orasidagi b o g'liqlik biro r q oidaga asoslangan b o ‘lar ekan.
T a ’ r i f .