FELSEFE VE EĞİTİM EĞİTİMİN TANIMI FELSEFE EĞİTİM İLİŞKİSİ FELSEFİ AKIMLARIN EĞİTİME BAKIŞI
Bazı eğitim tanımları: Bazı eğitim tanımları: Kişinin davranış örüntülerini değiştirme süreci (Tyler) Birey davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı değişiklik süreci (Yıldırım) İnsanı belirli amaçlar doğrultusunda yetiştirme süreci ( Fidan)
Felsefi görüşlere göre eğitim: Felsefi görüşlere göre eğitim: Tanrı’ya uyum sürecidir ( İdealizm) Kuşakları topluma uyumlu hale getirmedir (Realizm) Kişiyi yaşantılar yoluyla yeniden inşadır (Pragmatizm) Doğayı değiştirerek üretim sürecidir (Marxizm) Kişinin doğal olgunlaşmasını göstermesidir (Natüralizm)
Temel olarak eğitim sürecinin genel ilkeleri; İnsanı asıl nesne olarak kabul eder İnsanın mevcut durumunun yetersizliği dikkate alınır Değişimin istendik ve kasıtlı olmasını amaçlar Çevre, araç-gereç, yöntem-teknik meselelerini önemser Sürecin sonunda hedeflere ulaşma ölçülür ve yeniden düzenleme imkanları kullanılır
Eğitim Felsefesi: Eğitim Felsefesi: Eğitim uygulamalarına yön verir Eğitim çalışmalarını yönlendirir Bireyin ve toplumun hangi amaçla eğitileceği konusunda yol gösterir Eğitim çabalarının coğrafya, tarih, insan, toplum ve kültürel özelliklere uyumlu olarak sürmesini sağlar.
Felsefi akımlar ile eğitim arasında bağlantı kurarken: Felsefi akımlar ile eğitim arasında bağlantı kurarken: Varlık ve Bilgi Nesne, Hedef ve Davranış İçerik ve Sınama Kavramları öne çıkar.
Eğitim felsefesi’nin temel soruları: Eğitim felsefesi’nin temel soruları: Eğitim nedir? Eğitimin amacı nedir? Kim ne için eğitilmelidir? Eğitimde içerik ne olmalıdır? Ne, ne kadar öğretilmelidir? Eğitimde insana kazandırılan ne olmalıdır?
İdealizm’de İdealizm’de Ruhsal ve zihinsel süreçler ön plandadır Akla dayalı bilgi gerçektir İyi, güzel ve doğru kişiden kişiye değişmez, - İnsanın kaynağı Tanrı, doğası özgürlük, kaderi ölümsüzlüktür
İdealist eğitimde; Amaç ruhsal ve tanrısal gerçekliğe ulaşmaktır Deney ve gözlem yöntemi dikkate alınmaz Akıl ve sezgi en etkili araçlardır Başarı, bireyde doğuştan var olan ve evrende bulunan gerçekliğin ortaya çıkarıldığı orandadır Asıl önemli olan karakter eğitimidir
İdealist eğitimde; İdealist eğitimde; Devlet toplumun gücü ve koruyucu kalkanı Aile toplumun kalbi Din toplumun ruhu Okul ise toplumun aklı Olarak kabul edilir.
İdealist eğitimde İdealist eğitimde Okulun temel görevi: Eğitim-öğretim yapmak Bilginin peşinden gitmek Öğretmen ise; gençlerin akıl gelişimlerine yardımcı olmalıdır.
Realizm’de Realizm’de Duyulara dayalı süreçler ön plandadır Bilginin kaynağı dış dünyadır ve akıldan bağımsızdır Dikkat akla değil, anlaşılan gerçekliğe yöneltilmektedir İyi ve doğru insanın yararına olandır Dünyayı değiştirmekten ziyade dünyayı anlama gayreti önemsenir
Realist eğitimde: Realist eğitimde: Amaç bireyin içinde bulunduğu toplumsal ve kültürel çevreyi anlamasıdır Öğrencinin dış dünyanın gerçeklerine uymasını kolaylaştıran doğrulanmış gerçekleri edinmesi beklenir Deney, gözlem etkili yöntemlerdir İçerik merkezli bir yaklaşım söz konusudur Başarı, bireyin topluma ve çevreye sağladığı uyum oranındadır
Natüralizm’in eğitim tanımında Natüralizm’in eğitim tanımında Kişinin doğal olgunlaşmasını artırma temel alınır Doğru ve güzel doğaya uygun olandır İnsan toplum tarafından değil doğa tarafından yaratılmıştır
Natüralist eğitimde Natüralist eğitimde Amaç doğaya uygun bireyler yetiştirmektir Ödül ve cezanın doğanın kendisinde olduğu kabul edilir Deney, gözlem ve araştırma yöntemleri ön plandadır Kişinin ilgi ve yetenekleri dikkate alınır Başarı insanın doğaya uyumu ve bilimsel bilginin gerçekliği oranındadır
Pragmatizm’de: Pragmatizm’de: Sosyal süreçler ve deneyimler ön plandadır Gerçeğin özü sürekli bir değişim içindedir Nesnel bir hakikat var olarak kabul edilmez İyi ve doğru, içinde yaşanılan zamana, topluma ve kültüre göre değişir
Pragmatist eğitimde: Pragmatist eğitimde: Amaç değişen çevre şartlarına uyum sağlayan bireyler yetiştirmektir “Ne ki yararlıdır o vardır, ne ki vardır o yararlıdır” ilkesi temel hareket noktasıdır Öğrenme birey-çevre etkileşiminin deneysel sonuçları ile gerçekleşir Başarı, öğrenilenlerin sosyal hayattaki geçerliliği oranındadır
Pragmatist eğitimde: Pragmatist eğitimde: Bir fikrin ya da kuramın doğruluğundan çok yararlılığı önemlidir Konular hayatın içinden seçilir İçgüdüler önem kazanır Demokratik ortamda, yaparak-yaşayarak öğrenme süreci ön plandadır
Varoluşçulukta: Varoluşçulukta: Birey kendi tanımını kendisi yapar Bilgi sezgiseldir ve geçerliliği bireye kattığı değerle saptanır Hayat, gelişme ve yıkıntı, neşe ve trajediden oluşur İyi ve doğru bireyin yararına olandır
Varoluşçu eğitimde: Varoluşçu eğitimde: Amaç bireyde yoğun bir farkında varma düzeyi oluşturabilmektir Birey kendi değerlerine sahiptir Bireyin kendi kimliğini tanımlayabilmesi önemsenir Estetik eğitim ve özgünlük ön plandadır Psikolojik eğitim yaklaşımı olarak kabul edilir
Varoluşçu eğitimde: Varoluşçu eğitimde: Pragmatist öğelere rastlanır Birey herşeyden üstün tutulmuştur Yaratıcı bireysellik ve özgür iradenin kullanımı hedeflenir
Sönmez Veysel, Eğitim Felsefesi, Anı Yay. Sönmez Veysel, Eğitim Felsefesi, Anı Yay. Büyükdüvenci Sabri, İdealizm ve Eğitim, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/516/6425.pdf Büyükdüvenci Sabri, Realizm ve Eğitim, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/511/6281.pdf Büyükdüvenci Sabri, Pragmatizm ve Eğitim, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/518/6490.pdf Büyükdüvenci Sabri, Varoluşculuğun Eğitim Boyutuna Eleştirel Bir Yaklaşım, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/513/6354.pdf Gezer İbrahim, Felsefe ve Eğitim, http://www.haber10.com/makale/4496/ Tuncer Mehmet, Eğitimin Felsefi Temelleri, http://tebesirtozu.blogcu.com/egitimin-felsefi-temelleri_1989844.html
Alper ÇALIKOĞLU Alper ÇALIKOĞLU 9190009005 ÇOMÜ EYD KASIM 2009
Dostları ilə paylaş: |