Fərqanə HÜseynova müSTƏQİLLİk döVRÜNDƏ azərbaycan – TÜRKİYƏ ƏlaqəLƏRİNİn kulturoloji aspektləRİ
Yüklə 2,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
__________Milli Kitabxana__________ 140 məliyik. Ona görə ki, biz özümüzün gələcək həyatımıza təmiz qan hazırlamaq zorundayıq. Burada yetişmiş olan uşaqlarımız, gənc dövlətimizə yeni bir güc verəcək, onlar milliyyətçi, türkçü olaraq yetişəcəkdir. Bizim Türkiyə ilə fevral ayında imzalamış olduğumuz ikili müqavilədə, çox önəmli maddələr və proq- ramlar mövcuddur. Sözü güdən maddə və proqramların bəziəri, həyata keçirilməkdədir. Bu gün buna görə Milli Egitim Bakan- lığına çox minnətdar olduğumuzu bildirmək istəyirəm. 9-11 may tarixləri arasında (1993) Bakıda bir sərgi açılmışdı. Bu sərgi Türkiyədəki ögrənim sonucunda əldə etdikləri yeni nəticələrdən təşkil edilmişdi. Bu sərgi Bakıda çox böyük maraq oyandırdı. Sərginin keçirildiyi salon insanlarla dolu idi. Gerçəkdən bu sərgi bizim Bakıda ən böyük maraq görən bir sərgi olaraq qiymətləndirildi, sabah saat 10.00-da açılması gərəkən sərgini ziyarət üçün insanlar sabah saat 08.00-dan etibarən ziyarət üçün gözləyirdilər və axşama qədər sərgini ziyarət edənlərin ardı-arası kəsilmirdi (159, s.13-14). Azərbaycan – Türkiyə elmi-mədəni əlaqələri hər nə qədər yüksələn xətlə inkişaf etsə də bu sahədə kifayət qədər prob- lemlər də vardır ki, tədricən bunların həllinə çalışılmalıdır. Bu problemlər demək olar ki, iki ölkənin təhsil işçilərinin toplaş- dıqları bütün tədbirlərdə vurğulanmışdır. Türk dövlət və toplu- luqlarının səkkizinci dostluq, qardaşlıq və əməkdaşlıq qurul- tayında (2000, 24-26 mart) bununla bağlı, ümumiyyətlə isə Türkiyə Cümhuriyyəti ilə Türk Dünyasi Arasinda elm və təhsil problemlərinə dair bir sıra qərarlar qəbul edilmişdir. Burada qeyd edilmişdir ki, Türkiyə istər dövlət olaraq, istərsə də özəl qurum və dərnəklər olaraq türk ölkələrində məktəblər açmaq- dadırlar. Ancaq bu həm yetərli deyildir, həm də həm də bəzi problemlər doğurmaqdadır. Bu məktəblərin məqsədi missioner- lik fəaliyyətindən çox, uşaqlara həm Türkiyə türkcəsini öyrət- mək, həm də elmi və müasir bir bilgi ilə təmin olunmalarıdır. Bundan başqa, müxtəlif təriqət və məzhəblərin görüşü ilə deyil, laiq bir şəkildə öyrədilməlidir (157, s.237). __________Milli Kitabxana__________ 141 Bu ölkələrdə mütləq sağlam universitetlər yaradılması zəru- ridir. Bu universitetlər həm təhsil baxımından, həm də dərslər baxımından müasir bir şəkildə qurulmalıdır. Universitet təhsil mütəxəssislərnə yetərli maddi və mənəvi imkan verilməlidir. Bu məsələdə addımlar atılmazsa universitetlər məqsədlərinə uyğun irəliləyə bilməz. Oralardan Türkiyəyə gələcək tələbələrin seçimi məsələsi çox önəmlidir. YÖK-ün hazırladığı hesabata görə, Türkiyəyə gələcək tələbələrin seçimi ÖSYM Başqanlığı tərəfindən o ölkələrin paytaxtlarında seçmə və yerləşdirmə imtahanı ilə aparılmışdır. Ancaq imtahana girməyənlər də əlaqəli ölkələrin israrı ilə Türkiyədə ali təhsil proqramlarına yerləşdirilmişdir. Türkiyədə bu proqramlara yerləşdirilən tələbələrdən bir qismi proqramlarını bəyənməyərək dəyişdirmə tələbində olmuş, YÖK də bunu qəbul edərək bu tələblərini yerinə yetirmişdir. Məhz bu cür problemlərin ağılla, müasir və elmi üsullarla həll edilməsində yarar vardır. Türkiyəyə gələn tələbələrin istər seçimində, istər Türkiyəyə gəliş tarixlərində, istərsə də yerləşdirilmələrində önəmli şəkildə plansızlıq və koordinasiyasızlıq mövcuddur. Bu görülə bilmə- diyi təqdirdə bu tələbələrin yetişməsi istənilən səviyyədə olma- yacaqdır. Bundan əlavə, gələn tələbələr psixoloji, pedaqoji, iqtisadi, şivəsəl və s. səbəblərlə mühitə uyğunlaşa bilməməkdə və uğursuz olmaqdadırlar (157, s.238). Azərbaycan – Türkiyə mədəni əlaqələrinin belə bir möh- kəm təməl üzərində qurulması səbəbindən sonrakı illərdə ölkə- lərimiz arasındakı təhsil əməkdaşlığı da günü-gündən geniş- lənməyə başlamışdır. Azərbaycanda fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələri içərisində Türkiyə qurumlarının açdığı məktəb- lərin xüsusi çəkisi vardır. Bunların həm keyfiyyət, həm də kəmiyyət baxımından getdikcə daha geniş fəaliyyət göstərməsi Azərbaycan – Türkiyə mədəni əlaqələrinin səmərəli perspektiv- lərindən xəbər verir. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev 1995-ci il 12 iyul tarixində Türkiyənin baş nazirini vətənə yola __________Milli Kitabxana__________ 142 salarkən xanım Tansu Çillərlə birlikdə yolüstü Türkiyənin “Çağ” Öyrətim İşlətmələri Şirkətinin açdığı Qafqaz Univer- sitetində olmuş, şirkət rəhbərliyi və Universitet rektorundan universitetin fəaliyyəti haqqında məlumat almışdır (17, s.76). 1995-ci ilin 8 dekabrında Süleyman Dəmirəl və Heydər Əliyev BDU-nun tələbə yataqxanasında məskunlaşmış qaçqınlarla görüşmüş, Xətai rayonundakı 3 saylı uşaq evində olmuş, Bakıda fəaliyyət göstərən Türk Anadolu liseyini ziyarər etmiş, Azərbaycanın və Türkiyənin işgüzar dairələrinin nümayən- dələri ilə görüşmüş, iki ölkənin KİV nümayəndələri üçün mətbuat konfransı keçirmişlər (17, s.80). 1996-cı ilin 7 oktyabrında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev “Çağ” Öyrətim İşlətmələri Şirkətinin Qubada fəaliyyət göstərən özəl türk liseyinin yeni binasının təməlinin qoyulması mərasimində iştirak etmək üçün gəlmiş Türkiyənin dövlət nazirləri Namik Kemal Zeybek və Ahmet Demircanı qəbul etmişdir. 1997-ci ilin 1 martında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev Türkiyənin Milli Təhsil Naziri Mehmet Sağlamı qəbul etmişdir (17, s.92). O, 27 dekabr 1997- ci il tarixində Türkiyənin “Samanyolu” televiziyasının rəhbəri Naci Tosunu, texniki müdiri Nihat Özdemiri, “Çağ” Ö.İş.A.Ş.- nin Azərbaycan üzrə prezidenti Adem Öcalı, “Zaman” qəze- tinin Azərbaycan təmsilçisi Ersin Demircini və “Samanyolu” televiziyasının Azərbaycan təmsilçisi Tahir Karanfili qəbul etmişdir. Adı çəkilən qurumların, o cümlədən təhsil sahəsində böyük uğurlar qazanmış “Çağ” Ö.İ.A.Ş.-nin rəhbərliyi möh- tərəm Prezidentə şirkətin Azərbaycandakı fəaliyyətləri və bundan sonrakı gələcək işləri haqda geniş məlumat vermişdir. “Çağ” Ö.İş.A.Ş.-nin Azərbaycan üzrə prezidenti Adem Öcal 1993-cü ildə Bakıda açılan Qafqaz Universitetinin müasir təhsil kompleksini tikmək üçün Xırdalan qəsəbəsində 20 hektar torpaq sahəsi ayrıldığını bildirərək, özülqoyma mərasimində Zati-alilərini də gözlədiklərini ifadə etmişdir. Universitet və məktəblərin fəaliyyətlərindən çox məmnun olduğunu və onları Yüklə 2,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|