1 Ramiz Dəniz
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- IV fəsil.
251 şeydən xəbər verir. Amerikalı akademik Castin Makkarti yazılarında Azərbaycanda erməni kaloniyalarının yaradıl- ması haqqında bunları demişdir: “1828-1920-ci illər arasın- da yerlərdə əhalinin demoqrafik tərkibini ermənilərin xeyirinə dəyişmək siyasəti nəticəsində iki milyondan çox müsəlman məcburi olaraq yaşadıqları ərazilərdən sürgün edilmiş və dəqiq məlum olmayan sayda insan isə qətlə yetirişmişdi...” Castin Makkartinin göstərdiyi rəqəmlərə görə, 1828- 1920-ci illər arasında Azərbaycana 560000 erməni köçürül- müşdür. Akademik A. İonisian yazır ki, “Yerevan şəhərinin əhalisinin yalnız dörddə biri ermənilərdir, azərbaycanlılar burada mütləq üstünlüq təşkil edir”.
Eşitdiyi faktlardan və rəqəmlərdən vəcdə gələn Sergey əlləri ilə başını tutdu və bir anlığa qapanmış vəziyyətdə qaldı. Sonra süfrədə olan mineral sudan bir neçə qurtum içərək Davidə nəzər salmadan heyifslənmiş halda dedi:
252 - Aman Allah, ermənilər nə dərəcədə həyasız olarmışlar? İş ondadır ki, onlar hələ Sankt-Peterburqda olan zaman mənbəyi məlum olmayan sənədlər təqdim edərək, qətiy- yətlə bildirirdilər ki, hələ eramızdan əvvəl Qafqazın cənubu erməni tayfalarının qədim məskəni olubdur. Sadəcə olaraq müsəlmanlar tərəfindən sıxışdırılaraq, onların müstəqilliyi əlindən alınmışdır. - Əziz dostum, onlar bu minvanla hər kəsi aldatmağa çalışırlar. Qısa müddət ərzində onların həyasızlığına, sivil insanlara yaraşmayan xasiyyətinə bələd olandan sonra Qri- boyedov rus çarı I Nikolaya yazırdı: “Əlahəzrət, ermənilə- rin mərkəzi rus torpaqlarında yerləşməsinə icazə verməyin. Onlar elə tayfadandırlar ki, bir neçə il yaşayandan sonra bütün dünyaya bu torpaqların ata və babalarına aid olduğunu qışqıracaqlar”. Mənə elə gəlir, əlavə şərhə ehtiyac yoxdur. Çünki həmin köçürülmədən sonra onlar bizə də məxsus olan torpaqlarda məskunlaşdılar. Bundan belə nəticə çıxarmaq olar ki, özünü yaradıcı insan adlandıran həmin səfir öz millətinə rəva bilmədiyi bir şeyi başqa millətə rəva bildi. Öz amansızlığı, qəddarlığı, vəhşiliyi, zalımlığı ilə pis imic qazanan bir barbar tayfanı çiçəklənən bir diyarda sivil bir millətlərin arasında məskunlaşdırdılar.
erməni kilsəsini, dini qardaşlarımızı qırğından xilas etmək
253 üçün onları Qafqazın cənubuna köçürülməsinə qərar vermişdi. Bundan əlavə məlumdur ki, erməni katolikosları müraciət edəndən sonra rus monarxları onları Türk və İran müsəlmanların işgəncələrindən müdafiə etməli olmuşdular. Sergey bilmirdi ki, ermənilər Qafqaza köçürüləndən sonra ərazilərinin genişləndirilməsi məqsədini güdərək, 1836-ildə rusların köməyi ilə Azərbaycanda, o zaman fəaliyyət göstərən Alban Patriarxat kilsəsinin ləğv olunma- sına və onun mülklərinin erməni kilsəsinə verilməsinə nail oldular. Bu açıq həqiqət hələ XIX əsrdrə bəlli idi. Bunu erməni müəllifi V. İşxanyan təsdiq edərək yazırdı: “Dağlıq Qara- bağda məskunlaşmış ermənilərin bir qismi yerli olub qədim Alban xalqının nəsilləri, bir qismi isə Türkiyə və İrandan qaçmış və Azərbaycan torpaqlarında təqib və təzyiqlərdən sığınacaq tapmış erməni əhalisidir”. Albaniyanın vilayəti olan Arsakın əhalisi erməni kilsə- sinin təsirinə çox məruz qalmışdı. Rus tarixçisi İ. P. Petru- şevskiyə görə, “Qarabağ heç bir zaman erməni mədəni mərkəzlərinə mənsub olmamışdır. Erməni kilsəsi Albani- yada “Ölkəni erməniləşdirmək aləti olmuşdur”. - David, axı məlumdur ki, ermənilər hələ XIX əsrdən əvvəl də Qarabağ ərazisində yaşayıblar. – rus alimi ortaya
254 qoyulan faktlarla tam şəkildə razılaşmaq istəməyərək inadkarcasına dilləndi. - Onlarla ailənin yaxşı həyat axtarması ilə orada sığına- caq tapması, bu o demək deyil ki, həmin ərazi onların qədim vətənidir. 1823-cü il məlumatına görə keçmiş Qara- bağ xanlığının ərazisindəki 20 minə yaxın ailəsindən cəmi 1,5 minini erməni ailəsi təşkil edirdi. Köçürmədən sonra əhalinin etnik tərkibi kəskin şəkildə dəyişir. Bu siyasət məqsədyönlü şəkildə davam etdirilməyə başladı. - Erməni alimləri isə iddia edirlər ki, - deyə rus ziyalısı alnını ovuşdura-ovuşdura xəyala dalmış şəkildə dilləndi. - hələ İslam bərqərar olmamışdan əvvəl onlar Qarabağda məskunlaşıblar. - Bir faktdır ki, Dağlıq Qarabağ erməniləri 1978-ci ildə köçürülmələrinin 150 illiyini qeyd etmiş, - deyə David istehza ilə dilləndi. - bu münasibətlə Mardakert – Ağdarə rayonunun Marağaşen – Leninavan kəndində xüsusi abidə qoymuşdular. Əziz dost, onlar həmin abidəni qoymaqla öz paslarını açmış və bununla da özlərini pis vəziyyətdə qoy- dular. Yəni, təkzibedilməz faktı ermənilərin özləri dünya ictimaiyyətinə təqdim etdilər. - Bir çox ermənilər bildirirlər ki, hələ XIX əsrin sonunda ermənilər yaranmış partiyalar ətrafında birləşməsəydilər, - Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|