80
mahiyyətini anlamaq tələbatı arasında ziddiyyət aşkara çıxarılır,
elmi problem ifadə olunur. Empirik analizin əsas nəticəsi tədqiqatın
fərziyyəsi hesab olunur. Hipotetik mərhələ tədqiqatın mövzusu
haqqında faktiki təsəvvürlər ilə onun mahiyyətini başa düşmək zə-
rurəti arasında ziddiyyəti həll etməyə yönəldilir. Bu mərhələ təd-
qiqatın empirik səviyyəsindən nəzəri (və ya eksperimental-nəzəri)
səviyyəsinə keçməyə şərait yaradır. Nəzəri mərhələdə tədqiqatın
mövzusu haqqında təsəvvürlər ilə həmin mövzu barədə sistemli
təsəvvürlər almağa olan tələbat arasında ziddiyyətin aradan qaldırıl-
ması ilə bağlıdır. Tədqiqat nəticəsində yaranan nəzəriyyə proqnostik
mərhələyə keçməyə imkan verir. Bu mərhələdə tədqiqatın mövzusu
haqqında alınan təsəvvür ilə onun (mövzunun) yeni şəraitdə inkişa-
fını qabaqcadan görmək zərurəti arasında ziddiyyəti həll etmək
tələb olunur.
Suallar və tapşırıqlar
1.
Pedaqoji biliyin mənbələri ilə bağlı şərh verin.
2.
“Pedaqogikanın metodologiyası” anlayışını interpretasiya edin.
3.
Elmi müşahidənin adi müşahidədən fərqini göstərin.
4.
Müsahibənin növləri barədə nə deyə bilərsiniz?
5.
Eksperimentdə obyektiv nəticənin alınması üçün hansı şərtlər
göstərilməlidir?
6.
Pedaqoji eksperiment planlaşdırarkən nəzərə alınan parametrləri
göstərin.
7.
Eksperimentin növləri haqqında danışın.
8.
Pedaqoji tədqiqat proqramının səciyyəvi cəhətlərinə aydınlıq
gətirin.
9.
Pedaqoji tədqiqatların texnologiyası ilə bağlı izah verin.
Ədəbiyyat
1.
Ağayev Ə.Ə. Təlim prosesi: ənənə və müasirlik. Bakı:
Adiloğlu, 2009, səh.138.
2.
Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. VI cild, Bakı, 1980, səh 459.
3.
Əhmədov B.A., Rzayev A.Q. Pedaqogikadan mühazirə
konspektləri. Bakı: Maarif, 1983, səh.30.
81
4.
Əlizadə H.Ə. Sosial pedaqogikanın aktual məsələləri. Bakı:
Səda, 1998.
5.
Kərimov Y.Ş. Pedaqoji tədqiqat metodları. Bakı: Azərnəşr,
2009, səh. 48-96; 118.
6.
Qasımova L., Mahmudova R. Pedaqogika. Bakı: Bakı Dövlət
Universiteti, 2003, səh. 23.
7.
Nəsirov V.N., Məmmədov Ə.B. Elmi idrakın metod və
formaları. Bakı: Maarif, 1980, səh.11.
8.
Paşayev Ə.X., Rüstəmov F.A. Pedaqogika. Bakı: Nurlan, 2007,
səh. 29-34; 37.
9.
Афонина Т.М. Педагогика. Курс лекций и семинарские
занятия. Феникс, Ростов-на-Дону, 2002, стр.21.
10.
Бабанский Ю.К. Проблемы повышения эффективности пе-
дагогических исследований (Дидактический аспект), М.: Педагогика,
1982, стр.106.
11.
Данилов М.А. Основные проблемы методологии и мето-
дики педагогических исследований. // «Советская педагогика», 1969,
Т.5, стр.32.
12.
Загвязинский В.И. Методология и методика дидактиче-
ского исследования. М.: Педагогика, 1982, стр. 9-10; 72-73.
13.
Ковалев Н.Е., Райский Б.Ф., Сорокин Н.А. Введение в
педагогику. М.: Просвещение, 1975, стр.61.
14.
Коджаспирова Т.М. Педагогика. М.: Педагогика, 2004,
стр.18.
15.
Кондаков Н.И. Методология. Логический словарь. М.: Нау-
ка, 1971.
16.
Коменская Е.Н. Педагогика. М.: Дашков и К, 2008, стр.29.
17.
Краевский В.В. проблемы научного обоснования обучения.
М.: Педагогика, 1977, стр.35.
18.
Кузмина Н.В. Социологические методы в педагогике (В
книге «Методы педагогических исследований. Под. ред. А.И.Пис-
кунова., Т.И.Воробьева). М.: Педагогика, 1979, стр. 86.
19.
Новикова Л.И., Куракин А.Т. Путь к творчеству. М.: Прос-
вещения, 1966, стр.24.
20.
Философская энциклопедия. М.: Советская энциклопедия,
1964, Т.III, стр.420.
82
III fəsil
ŞƏXSİYYƏTİN İNKİŞAFI VƏ FORMALAŞMASI
MƏSƏLƏLƏRİ
Əhatə olunan məsələlər:
3.1.
Şəxsiyyətin inkişafı haqqında tarixi nəzəriyyələrə xülasə.
3.2.
Şəxsiyyət, onun inkişafı və tərbiyəsi.
3.3.
Şəxsiyyətin pedaqoji-psixoloji xüsusiyyətləri.
3.4.
Şəxsiyyətin strukturu.
3.5.
Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsi ilə bağlı konseptual fikirlər.
3.6.
Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsində irsiyyətin rolu.
3.7.
Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsində mühitin rolu.
3.8.
Şəxsiyyətin inkişafı və formalaşmasında tərbiyənin rolu.
3.9.
Şəxsiyyətin inkişafı və tərbiyəsində “qoşa amil” nəzəriyyəsi.
3.10.
Şəxsiyyətin inkişafında müxtəlif fəaliyyət növlərinin rolu.