Azər HƏSRƏt mən taniqliq ediRƏM
Yüklə 3,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şəhidlər Xiyabanını ziyarət. Foto: S.Rasim
157 lıqla öz şəhidlərini yad edəcəkdi. Təkcə Bakıda de- yil, ölkənin hər tərəfində çadırlar qurulmuş, ehsan süfrələri açılmağa başlamışdı. O cümlədən Bakıda da hazırlıqlar yüksək səviyyədə idi. Hava işıqla- şar-işıqlaşmaz insanlar böyük qruplarla Şəhidlər Xiyabanına axışmağa başlamışdı. İndi şəhərin bü- tün yolları bu müqəddəs məkana aparırdı. Qadın, kişi, uşaq, böyük demədən hər kəs şəhidlərin əbədi uyuduğu son məkanı ziyarətə gedirdi. Bölgələrdən də gələnlər vardı. Əlində qırmızı qərənfil dəstələri tutmuş minlərlə insan səhər erkəndən nizamla eyni istiqamətə addımlayırdı bu şəhərdə. Sakit, həzin bir ovqat vardı ətrafda. Bir daha təsdiqlənirdi ki, bu böyük faciə Azərbaycan xalqını daha da doğ- malaşdırıb... 20 yanvar qətliamınadək sevgililərin bir-birinə hədiyyə etdiyi qırmızı qərənfillər artıq şəhid çiçək- lə rinə dönmüşdü. 20 yanvar gecəsindən sonra bu çiçəyin də taleyi dəyişmişdi. İndi o sadəcə toy-bay- ram, doğum günlərində deyil, məhz belə müqəddəs günlərdə müqəddəs məkanlara layiq görülürdü. O bir simvol halına gəldi həmin günlərdə. Qırmızı qərənfil Azərbaycan şəhidliyinin bir rəmzinə çevril- di. Özü də əbədi rəmzinə... 158 Üzü Ali Sovetin binasına sarı gedən bütün yolla- ra qırmızı qərənfillər döşənmişdi. Şəhidlər Xiyabanı bir müddət sonra artıq dolub-daşırdı. İynə atsan yerə düşməzdi. İnsan selinin ardı gəldikcə gəlirdi. Heç kim heç kimi çağırmamışdı bura; lakin hər kəs məhz bu gün bura gəlməyi özünə borc bilirdi. Saatlar keçdikcə insan seli daha da böyüyürdü. Öncə onlarla, daha sonra yüzlərlə, bir an içində minlərlə insan bir-birinin ardınca, nizamla 20 yan- var qəhrəmanlarının məzarları önünə can atırdı. Artıq bir neçə saatdan sonra minlər on minlərə, yüz minlərə döndü! Bəli, şəhidlərin qırx mərasimində yüz minlərlə, sonradan elan edilmiş rəqəmlərə görə, iki milyonadək insan iştirak etdi! Tanıyan-tanıma- yan, bilən-bilməyən hər kəs o müqəddəs məkana gəldi. O iki milyonadək insan həmin tarixi olayın iştirakçıları arasına öz adını yazdırdı. Yazdırdı ki, gələcək nəsillər millətin bu şanlı və qanlı gününü heç zaman unutmasın. Yazdırdı ki, millətin bu faciə qar- şısında sınmadığını sübut edəcək dəlilləri yüzillərin ötəsinə daşısın. O gün Azərbaycan xalqı üçün bir sınaq günü idi. Birlik sınağı günü. O gün yenidən dirçəlib ayağa qalx- maq, düşmənin acığına bir daha özünü göstərmək 159 günü idi. Millət bunu bacardı o gün. Bacardı, dün- yaya göstərdi, sübut etdi. O gün, həm də, Azərbaycan xalqının bir söz de- mədən, bir güllə atmadan rus əsgərlərini həmin mü- qəddəs məkandan uzaqlaşdırmağı bacardığı gün idi. Bəli, bir söz demədən, bir güllə atmadan Azər baycan xalqı öz susqun, lakin qətiyyətli birlik iradəsilə rus əsgərlərini Şəhidlər Xiyabanının həndəvərindən uzaqlaşdıra bilmişdi. ...Məlumat vardı ki, rus əsgərləri Xiyabana gələ- cək hər bir ziyarətçinin üzərində axtarış aparmaq, sənədlərini yoxlamaq fikrindədir. Dəfn komis- siyası bunun mümkün olmayacağını desə də, dinlə- məmişdilər işğalçılar. Lakin sonradan, sadəcə fakt qarşısında qalmışdılar. Evdəki hesab çarşıya uyma- mışdı. Onlar ziyarətçi sayının az olacağını düşünərək bunu bacaracaqlarını iddia etsələr də, qarşılarında yüz minlərlə insanı görüncə, sakitcə oradan uzaqlaş- mağa məcbur qalmışdılar... Martın 1-dəki ziyarət gecə saat 10-dək davam etdi. Havanın soyuq və qaranlıq olmasına baxmayaraq in- sanlar gəldikcə gəlirdi... Uzun növbələr yaranmışdı. Ancaq kimsə təşviş keçirmir, hər kəs səbr edirdi. Yo- 160 rulan, haldan düşən də yox idi elə bil. Yaşlı insanlara belə gümrahlıq hakim olmuşdu sanki. Martın 2-də də ziyarət davam etdi. Eyni izdiham, qələbəliklə. Eyni coşqu, eyni qəzəb hakimdi üzlərdə. Bu millətlə nə desən etmək olardı. Minlərlə insan o anda hazır idi ki, bir əmrlə rus tanklarını yerindən götürüb tullasın. Yalın əllə dünyanın ən qüdrətli ordusunun üzərinə getməyə hazır idi bu millət. O günlərdə bu millətin qorxağı, satqını yox idi. Heç kim özünü qırağa çəkmirdi. Çəkən vardısa belə gözə görünmürdü. Çünki millətin doxsan doqquz faizi ayaqda idi. Ayaqda idi ki, düşmənə, işğalçıya bir ol- duğunu göstərib göz dağı versin. Verdi də. Bu böyük olaydan sonra Azərbaycan xalqı haqqında dünyada əfsanələr yarandı. Millətin cəsurluğu, adını eşidəndə dünyanın tir-tir əsdiyi rus ordusuna göz dağı verməsi adi məsələ deyildi. Bu qüdrətli ordu əlində hər cür silah olduğu halda bir millətin yalın əlli fərdlərinin qarşısında aciz duruma düşmüşdü. Dünya bunu görürdü. İşğalçılar da görürdü, an- layırdı. Ona görə də daha dərinə gedə bilmirdilər. Yavaş-yavaş çəkilib getmək zamanı idi. Bunu anla- mışdılar. Məğlub olmuşdular onlar. Artıq Moskvada 161 oturan başbilənləri də başa düşürdü ki, Azərbaycan onlar üçün birdəfəlik itirilmişdir. Şəhidlər Xiyabanını ziyarət. Foto: S.Rasim 20 yanvar işğalı bu millətə 200 il sonra bir daha kim olduğunu xatırlatmışdı. Oyatmışdı onların yaddaşlarını bu faciə. Dostun, düşmənin kimliyini təkrar anlatmışdı. Dünənədək Moskvanın ətəyindən yapışanlar belə indi ona qarşı çevrilmişdilər. Moskva daha dost, qiblə, sığınacaq, ümid yeri deyildi. İtir- mişdi bu haqqı o imperiya paytaxtı. İndi öz əlimiz, öz başımız olmaq haqqında düşünürdük biz. Yüklə 3,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|