zində başa çatdırmağı vəd verir. Əgər bu doğrudan da altı aylıq bir
işdirsə, demək layihənin öz daxilinə uğursuzluq virusu da- xil
edilmişdir. Layihə komandası vəd edilən
vaxt çərçivəsində məhsul,
yaxud xidmətin təhvil verilməsinə nail ola bilməyəcəkdir. Qrafikə
əməl olunmadığı üçün layihə də həddini aşan xərclərlə üz-üzə gəlir.
Bundan başqa, sifarişçi layihə koman- dasma olan etibannı itirir,
çünki onlar verdikləri vədə əməl edə bilməmişlər.
Təşkilatlar
kontraktlann
imzalanmasmdan
qabaq
sifarişçilərə verdikləri vədləri müəyyənləşdirmək məqsədilə risk
məsələlərini təhlil edirlər. Layihə idarəçiliyi üzrə məsləhətçilər real
olub-olmadığmı müəyyənləşdirmək məqsədilə vəd edilmiş tədarük
tarixlərini və büdcə qiymətləndirilməsini nəzərdən keçirirlər.
Məsləhətçilərin öz tapşınqlarmı yerinə yetirdikləri zaman hesabatda
müvafiq qeydlər apanlır.
İnformasiya
texnologiyası
sahəsində
apanimış
tədqiqatlardan görünür ki, layihə komandalannm yalnız çox cüzi
hissəsi işi vaxtında, büdcə çərçivəsində, həm də mövcud
göstəricilərə uyğun olaraq yerinə yetirə bilir. Bir çoxlan adekvat
olaraq ən azı üç nöqsanın müşayiəti ilə işin yerinə yetirilməsində
uğursuzluğa uğrayır. Buna görə də, layihələrin çoxu bərpa
səciyyəsinə malik olur ki, bu da həmin layihələrin təkrar şəkildə
necə deyərlər, yoluna salınması üçün xüsusi cəhdlərin
göstərilməsini tələb edir.
Layihənin işə salınması yüksək iş təcrübəsi və müdriklik
tələb edir. Məsələn, layihələr müvafiq qrafiklərdən kənara çıxdıqda
həmişə müəyyən mənbələrin tapılması problemi ortaya çıxır. Hər
hansı bir problemi həll etməkdən belə bir həll üsulu daha asandır.
Təcrübəli layihə
idarəçiliyi üzrə mesləhət-
254
Bəzi təşkilatlann güclü məsləhətçi və mentorlar qrupuna
malik olması problemi ona görə meydana çıxır ki, həmin şəxslər
onlara ucuz başa gəlmir. Baş məsləhətçi və mentorlann maaşı
texniki təşkilatlarda əksər baş mühəndislərin maaşından aşağıdır.
Bununla belə, uğurlu şəkildə seçilmiş məsləhətçi və mentorlara
istədikləri məvacib ödənilməlidir. Bunu daha da dərindən dərk
etmək üçün aşağıdakı əhvalatı nəzərdən keçirək [54]:
Sistemin inteqrasiyası firmasının layihə ofisinin rəhbəri
bankın kompüter şəbəkəsi administratorundan telefon vasitəsilə
məntiqsiz bir təklif alır. Layihə çox tələsik şəkildə planlaş- dmlmış
və hal-hazırda onu əvvəlki vəziyyətinə qaytarmaq üçün xeyli vaxt
tələb edir. Layihə demək olar ki, çox pis vəziyyətdədir və mühasibat
meneceri müəyyən sorğulara cavab verə bilmir. Bank müqaviləyə
xitam .verilməsi təhlükəsi qarşısındadır.
Mühasibat meneceri əhvalatı
dinlədikdən sonra ona deyir ki,
o, ayda 15,000 ABŞ dollara işləməyə razı olan məsləhətçi tapa bilər.
Mühasibat meneceri cavab verir: «Çox yaxşı. Biz bu layihəni işə
sala bilməyəcəyimiz halda üzləşəcəyimiz itkilərlə müqayisədə
məsləhətçinin məvacibi çox az bir məbləğdir».
Məsləhətçi, layihə problemləri həll etmək üçün üç ay ərzində
cəmi 45,000 ABŞ dollan sərf edir. O hesablamışdı ki, layihənin
uğursuzluğa düçar olduğu halda şirkətə 7.2 milyon ABŞ dollan xərc
çəkmək lazım olacaqdır.
257