393
15 Dekabr - Beynəlxalq Çay Günü, (2004-2005)
Hər il dekabrın 15-də aparıcı dünya çay istehsalçısı statusuna malik bütün
ölkələrdə Beynəlxalq Çay Günü (International Tea Day) qeyd olunur. Bu günün
qeyd olunmasının məqsədi – hökumətlərin və insanların diqqətini çay satışı
problemlərinə, çay istehsalı sahəsində işləyən işçilərin, kiçik istehsalçıların və
istehlakçıların vəziyyətinə cəlb etməkdir. Bayramın bir məqsədi də bu içkinin
populyarlaşdırılmasıdır.
15 dekabrda Çay sənayesi işçilərinin hüquqlarının dünya bəyannaməsi elan
olunmuşdur. Beynəlxalq Çay Gününün məhz dekabrın 15-də qeyd edilməsi qərarı
2004-cü ildə Mumbayda (Hindistan) və 2005-ci ildə Porte Alleqredə (Braziliya)
keçirilmiş Ümumdünya ictimai forumunun gedişi zamanı beynəlxalq təşkilatlarda
və həmkarlar ittifaqlarında müzakirələrdən sonra qəbul edilmişdir. Bu günü əsasən,
iqtisadiyyatında çay istehsalının önəmli yer tutduğu ölkələr – Hindistan, Şri-Lnka,
Banqladeş, Nepal, Çin və s. qeyd edirlər.
Çayın bir içki kimi ilk dəfə Çin imperatoru Şen Nunq tərəfindən təxminən
e.ə 2737-ci ildə aşkar olunduğu hesab olunur. Belə ki, imperator çay yarpağını
qaynar su olan fincana salmış və beləcə çay içkisi yaranmışdır. Eramızın 400-600-
cü illərində Çində çaya maraq artır və bunun nəticəsində çay bitkisinin
kultivasiyası prosesləri inkişaf edir. Rusiya və Avropada çay XVII əsrin birinci
yarısında məlum olur. Çay tarixində ən məşhur hadisələrdən biri isə 1773-cü il
dekabrın 16-da baş verən ―Boston çayiçməsi‖ olmuşdur. Həmin vaxt Amerika
müstəmləkəçiləri Böyük Britaniya tərəfindən çaya tətbiq olunan vergiyə etiraz
işarəsi kimi Boston sahilinə çay yeşikləri atmışlar.
Bir çox ölkələr özlərinin çayiçmə ənənələrinə malikdirlər. Bəzi xalqlar çayı
süddə dəmləyirlər. Bəzi yerlərdə isə çaya xüsusi ədviyyatlar qatılır. Amma bir fakt
danılmazdır ki, çay dünyada ən çox sevilən içki olaraq qalır. Bu bayram da hələ ki,
rəsmi olmasa da, çaysevərlər tərəfindən getdikcə daha çox qeyd olunur. Çay
günündə müxtəlif sərgilər, reklam aksiyaları və s. keçirilir.
İnternetdə:
http://www.calend.ru/holidays
394
25 Dekabr - “Qızıl qələmlər” Ədəbi Cəmiyyətinin Yarandığı Gün, (1925)
Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı 1934-cü il
iyunun 13-də Bakıda Azərbaycan Yazıçılarının I
qurultayında yaradılmışdır.O vaxta qədər Azərbaycan
yazıçıları ayrı-ayrı ədəbi birləşmələrin tərkibində
fəaliyyət göstərirdilər. 1923-cü ildə Azərbaycan
yazıçılarını bir təşkilatda birləşdirmək zərurəti
meydana çıxarkən bir neçə yazıçı çap etdirdikləri
müraciətdə Türk Ədib və Şairlər İttifaqı Dərnəyi təsis
etdiklərini bildirdilər. Həmin ədəbi birlik "İldırım"
adlanırdı. "Qızıl qələmlər" ədəbi cəmiyyəti də
təxminən bu dövrlərdə formalaşmış, öz ətrafına gənc
ədəbi qüvvələri toplamışdı. Bu cəmiyyət əsaslı və
ədəbi təşkilat kimi 1925-ci il dekabrın 25-də Bakıda
yaradıldı, ədəbi dərnəkləri öz ətrafında birləşdirdi.
"Qızıl qələmlər" cəmiyyəti tez-tez müşavirələr, ədəbi gecələr, görüşlər, məruzələr
təşkil edir, tədbirlər həyata keçirirdi. "Maarif və mədəniyyət" jurnalında,
"Kommunist" və "Gənc işçi" qəzetlərində müntəzəm verilən ədəbi materiallar,
"Qızıl qələmlər", "Oktyabr alovları" almanaxları və ayrı-ayrı məcmuələr
ədəbiyyatın təbliğinə, kütləvi surətdə yayılmasına xidmət edirdi. 1927-ci il iyul
ayının əvvəllərində Azərbaycan yazıçılarının birinci ümumi yığıncağında bütün
ədəbi qüvvələri bir təşkilat ətrafında birləşdirmək qərara alındı. Beləliklə,
Azərbaycan Yazıçılar Cəmiyyətinin müvəqqəti İdarə Heyəti yarandı. 13 yanvar
1928-ci ildə Bakıda Ümumazərbaycan yazıçılarının birinci və 20 oktyabr 1929-cu
ildə ikinci qurultayı çağrıldı. Ümumittifaq Kommunist (bolşevik) Partiyası
Mərkəzi Komitəsinin ədəbi-bədii təşkilatların yenidən qurulması haqqında 1932-ci
il 23 aprel tarixli qərarından sonra Azərbaycan Yazıçılar Cəmiyyətinin yenidən
qurulması haqqında təşkilatı tədbirlər görüldü və Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı
yaradıldı.
İnternetdə: www.azyb.net
395
31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü, (1991)
“Bizim hamımızın bir vətəni var. Bu Azərbaycan dövlətidir. Azərbaycanlı hər
yerdə yaşaya bilər, ancaq azərbaycanlılığını, öz dilini, dinini, milli ənənələrini
unutmamalıdır. Onun qəlbi daim doğma Azərbaycanla bir vurmalıdır.”
Ulu öndər Heydər Əliyev
31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının
Həmrəyliyi Günü - Azərbaycan millətinin birlik
şüarının simvolik günüdür. Bu bayram ayrı-ayrı
ölkələrdə yaşayan azərbaycanlılarla əlaqələr qurmaq,
onlar arasında birlik və həmrəylik yaratmaq işində
mühüm rol oynayır. Dünya Azərbaycanlılarının
Həmrəylik Gününün qeyd edilməsi bütün dünya
azərbaycanlıları tərəfindən artıq bir zərurətə və
mənəvi ehtiyaca çevrilmişdir. Azərbaycanlıların
yaşadıqları, fəaliyyət göstərdikləri və çoxluq təşkil etdikləri Avropa ölkələrində bu
tendensiya özünü yüksək səviyyədə göstərir. Bu da ondan irəli gəlir ki, Avropadakı
Azərbaycan diaspor təşkilatları öz qüvvələrini səfərbər etməkdə ardıcıldırlar və bu
ayrı-ayrı cəmiyyət üzvləri üçün bir araya gəlmək, cəmiyyət və qurumlar halında
birləşmək baxımından dünyanın sivil nöqtələrindən biri olan Avropada mühüm
əhəmiyyət kəsb edir. 31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü
bayramı dünyanın 70-dən çox ölkəsində azərbaycanlılar tərəfindən qeyd olunur.
Azərbaycanlılar
minilliklər
boyu
özlərinin
doğma
torpağı
olan
tarixi Azərbaycan ərazisində yaşayaraq dünya sivilizasiyasına böyük töhfələr
vermişlər. Müharibələr, inqilablar, hərbi münaqişələr, dünyada gedən müxtəlif
ictimai-siyasi proseslər nəticəsində Azərbaycan parçalanmış, azərbaycanlıların bir
qismi öz yurd-yuvalarından didərgin salınmış, deportasiyalara məruz qalmış, bir-
birindən ayrı düşmüşdür. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününün
əsası 1989-cu
il
dekabrın
axırlarında Naxçıvanda sərhədlərin
(SSRİ-
İran sərhədləri) dağılması zamanı qoyuldu. Şimali və Cənubi Azərbaycan
arasındakı sərhəd dirəkləri dağıdıldı. Bu vaxt İstanbulda türkdilli xalqların
Konfransı keçirilirdi. Konfransda dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyinin qeyd
olunmasına qərar verildi. 1991-ci ilin 16 dekabrında Naxçıvan Muxtar
Respublikası Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev dünya azərbaycanlılarının
birliyini yaratmağın əhəmiyyətini nəzərə alaraq, dekabrın 31-ni Dünya
Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü elan etdi. Beləliklə, bütün azərbaycanlılar
üçün əziz olan 31 Dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü bayram
edilir.
İnternetdə:
www.books.google.com
Dostları ilə paylaş: |