Azərbaycan respublikasi səHİYYƏ naziRLİYİ azərbaycan tibb universiteti

 
 
 
61 
KPD zamanı sitoliz prosesinin biokimyəvi göstəriciləri, 125 xəstə. 
                                                                                                               Cədvəl 3.1  
 
Kəskin destruktiv pankreatitlər zamanı qanın ümumi analizinin nəticələri  
                                                                                                                   Cədvəl 3.2 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Biokimyəvi göstəricilər 
I sutka 
III sutka 
V sutka 
 
Diastazanın yüksək olması 
100 
100 
79,2+3,6  100 
ALT, AST aktivliyinin artmasi 
52,8+4,5 
71,2+4,1  85,6+3,1  63,2+4,3 
QF artması 
62,4+4,3 
68,0+4,2  52,0+4,5  61,2+4,4 
CRP-nin yuxarı olması 
61,6+4,4 
85,6+3,1  58,4+4,4   
Koaqulopatiya  
61,6+4,4 
92,8+2,3  64,0+4,3  18,4+3,5 
LABORATOR 
GÖSTƏRİCİLƏR 
 
I sutka 
 
III sutka 
 
V sutka 
 
VII sutka 
Hemotakrit, % 
47,5±0,9 
56,2±1,8 
70,3±2,8 
55,0±1,6 
Hemoqlobin, q/l 
148,1±2,3 
152,8±1,9 
163,4±1,9 
139,3±1,9 
Eritrositlər, x10 
12
/l 
4,86±0,12 
5,12±0,11 
5,93±0,5 
4,9±0,14 
Leykositlər, x10 
9
/l 
11,7±0,21 
16,3±0,42 
16,1±0,51 
10,8±0,41 

---

 
 
 
62 
KP zamanı sitoliz prosesinin biokimyəvi göstəriciləri  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cədvəl 3.3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Pankreatik 
amilazanın 
müraciətin ilk 
saatlarında 
yüksək olması
ALT, AST
aktivliyinin
artması ilk
saatlardan
QF artması
CRP-nin
yuxarı olması
Koaqulopatiya
1 sutka
3 sutka
5 sutka
7 sutka
%

---

 
 
 
63 
3.2.kəskin 
pankreatitli 
xəstələrdə 
hemostaz 
sistemi 
göstəricilərinin 
müayinələrinin nəticələri 
Müayinə  olunan  xəstələrdə  kəkin  pankreatit  üçün  xarakterik  olan  spesifik 
klinik simptomatika ilə yanaşı intoksikasiya və su-elektrolit pozğunluqları təzahürləri 
də qeyd olunmuşdur. Xəstələrin müalicəsini infuzion terapiyadan, şiddətli volemik və 
elektrolit pozğunluqların korreksiyasından başlanılmışdır.  
Qeyd  etmək  mühümdür  ki,  kəskin  destruktiv  pankreatit  zamanı  artıq  ilk  I 
sutkadan bele hemostaz sisteminin aktivləşməsi müşahidə olunur. Belə ki, I (kontrol) 
qrup xəstələrdə (cədvəl 3,5) 76,7±7,8% (n=65,4±6,9%, p<0,05) qədər trombositlərin 
aqreqasiyası faizinin yüksəlməsi qeyd olunmuşdur, trombositlərin miqdarı isə norma 
hüdudlarında  qalmışdır.  Xronometrik göstəricilərdə biz vaxtın  qısalmasını  müəyyən 
etdik R+K 30,2±3,4mm (n=37,3±3,6 mm,p<0,05) və AHTZ 31,7±3,1 (n=34,3±3,6 c. 
p<0,05)  qədər  olmuşdur.  Protrombin  indeksi  normadan  fərqlənməmişdir. 
Fibrinogenin  miqdarı  3,6±0,4q/l  (n=2,8±0,3  q/l.  p<0,05)  qədər  yüksəlmişdir. 
Məlumdur  ki,  fibrinogen  kəskin  faza  zülallarına  aiddir    və  onun  səviyyəsinin 
yüksəlməsi  müayinə  olunan  xəstələrdə  iltihabi  prosesin  olmasını  göstərir.  Bundan 
başqa,  xəstələrdə  HFMK  (həll  olan  fibrin  monomer  kompleksi)  səviyyəsinin 
0,52±0,05  vahidə  qədər  yüksəlməsi  müəyyən  olunmuşdur.  (n=0,42±0,04  vahid., 
p<0,05).  Müəyyən  olunmuşdur  ki,  fibrindən  A  və  B  fibrinopeptidlərin  qopması 
zamanı  trombinin  təsiri  altında  meydana  çıxan  fibrin  monomerləri    fibrinogenlə  və 
yüksək  molekullu  deqradasiya  məhsulları  ilə  fibrin  komplekslərini  əmələ  gətirir, 
hansılar  ki,  protamin  sulfatın  iştirakında  presipitə  olunur,  həmçinin    protaminsulfat 
testi ilə meydana çıxır. Buna görə də qanda HFMK miqdarının yüksəlməsi trombinin 
əmələgəlməsinin  artmasını  göstərir.  Trombinemiya  səviyyəsinin  artmasının  daha 
etibarlı  sübutu  FPA  miqdarının  tərəfimizdən  müəyyən  olunmuş  2,2±0,4nq/ml 
(n=1,8±0,3  nq/ml.  p<0,05)  qədər  yüksəlməsidir,  hansı  ki  trombinemiyanın  spesifik 
indikatorudur.  FPA  sirkulyasiyasının  qısamüddətliliyi  və  sürətli  eliminasiyası  onun 
xəstənin qanında olan aktual miqdarını  əks etdirir və buna görə də hemostaz sistemi 
aktivləşməsini özündə əks etdirən etibarlı kriteriyalardır.  

---

 
 
 
64 
Birinci  qrup  xəstələrdə  hemostaz  göstəricilərinin  normal  göstəricilərlə 
müqayisədə dəyişikliyi. 
                                                                                                      Cədvəl 3.5  
N 
Göstəricilər 
Norma 
Əməliyyata qədər 
1 
1 mkl-də trombositlərin sayı 
275245±26321 
276527±24383 
2 
ADF-trombositlərin 
aqreqasiaysı,% 
65,4±6,9 
76,7±7,8* 
3 
R+K,mm 
37,3±3,6 
30,2±3,4* 
4 
AHTV, c 
34,3±3,5 
31,7±3,1* 
5 
Fibrinogen, q/l 
2,8±0,3 
3,6±0,4* 
6 
PTİ, % 
96,8±7,4 
94,7±8,7 
7 
HFMK, vahid ekstr.  
0,42±0,04 
0,52±0,05* 
8 
FPA, nq/ml 
1,8±0,3 
2,2±0,4* 
9 
FDM, mkq/ml 
4,7±1,8 
8,4±2,1* 
10 
D-dimer, nq/ml 
233,3±64,5 
240,7±69,1 
11 
AT-III,% 
98,3±9,7 
97,8±9,4 
12 
QFA,% 
44,9±5,2 
45,6±4,9 
*-p<0,05 normal göstəricilərlə müqayisədə 
Bundan  başqa  biz  dəyişilməmiş  QFA  (qanın  fibrinolitik  aktivliyi)  fonunda 
FDM  səviyyəsinin  8,4±2,1  mkq/ml  (n=4,7±1,8mkq/ml,  p<0,05)  qədər  yüksəlməsini 
müəyyən  etdik.  Tədqiqatın  bu  mərhələsinda  D-dimerin  miqdarı  normadan 
fərqlənmirdi.  ATIII  səviyyəsi  də  norma  daxilində  idi.  Beləliklə,  kəskin  dedstruktiv 

---