Azərbaycan Respublikasının daxili və xarici siyasətinə, beynəlxalq münasibətlərə dair analitik jurnal
Yüklə 3,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- STRATEJİ TƏHLİL
- İstifadə edilmiş ədəbiyyat
- STRATEJİ TƏHLİL 201 Ramil Aghayev İnformations about Azerbaijani Turks in written sources dedicated to the rulers of Yemen
- Рамин Агаев Информация об азербайджанских тюрках, в письменных источниках посвященные правителям Йемена
STRATEJİ TƏHLİL | Say 1 (12) • 2015 200 əldə olunan məlumatlara əsasən, Azərbaycan türklərinin köklərini Azərbaycanın özündə axtarmaq lazımdır. Azərbaycan türklərinin əcdadları bu bölgənin qədim sakinləri olmuş və digər türkdilli tayfaların gəlişi ilə tarix boyu onların dil və mədəniyyəti bir-birinə qarışmış, inkişaf etmiş və nəhayət, bugünkü formaya gəlib çıxmışdır. Azərbaycan türk dilinin formalaşması və qələbəsi ölkə əhalisinin böyük əksəriyyətinin əsrlər boyu türk dilində danışması və türk dillərində danı- şan ətraf aləmlə sıx əlaqələri ilə izah edilməlidir. Başqa sözlə, Azərbaycan-türk dili birdən-birə yaranmamış və böyük bir regionda hakim dilə çevrilməmişdir. Bu, tarixi proseslərin qanunauyğun nəticəsi idi və yalnız Azərbaycan torpaqları- nın qədim dövrlərdən türklər və türkmənşəli xalqlar tərəfindən məskunlaşması ilə izah edilməlidir. Şübhəsiz, Yəmən hökmdarlarına həsr olunmuş əsərlər üzərində aparılan bu tədqiqatın nəticələri tamamilə bitkin və mübahisəsiz hesab edilə bilməz. Bu əsərlər üzərində gələcəkdə aparılacaq daha ətraflı araşdırmalar Azərbaycan və burada yaşayan türklər haqqında yeni-yeni faktların ortaya çıxarılmasına im- kan verə bilər. İstifadə edilmiş ədəbiyyat: 1. Bünyadov Z.M. Azərbaycan VII-IX əsrlərdə. Bakı: “Elm”, 1989, -334 s. 2. Masse A. İslam. Bakı: Azərnəşr, 1964, -256 s. 3. .ص 506 .1979 اعنص .يناثلا ةعبطلا .ريمح كولم يف ناجيتلا باتك .هبنم نب بهو 4. .ص 973 .1981 ةرهاقلا .ةعبارلا ةعطتلا .فراعملا .ةبيتق نبا 5. .ص 268 .اعنص -توريب .نماثلا ءزجلا .ليلكالا .ينادمهلا نسحلا دمحم وبا 6. ص 3541 .1993 توريب .لوالا ةعبطلا .سداسلا ءزجلا .ءابدالا مجعم .يمورلا يومحلا توقاﻳ. 7. Şeşen R. Müslümanlarda tarih-coğrafiya yazıçılığı. İstanbul, 1998, -451 s. 8. .نامزلا ءابنا و نايعالا تايفو .ناكيلخ نب ركب يبا نب دمحم نب دمحا نﻳدلا سمش سابعلا وبا ص 439 .1397 توريب .سداسلا دلجملا. 9. .ص 506 .1347 دابارديح .لوالا ةعبطلا .ريمح كولم يف ناجيتلا باتك .هبنم نب بهو 10. .ص 238 .1978 توريب نميلا لايقا و ريمح كولم .يريمحلا ديعس نب ناوشن 11. .خﻳرات .يبوقعيلاب فورعملا يسابعلا بتاكلا حضاو نبا بهو نب رفعج نب بوقعﻳ وبأ نب دمحأ ص 365 .1379 توريب ،لوالا دلجملا. 12. Əliyarlı S.S. Tariximiz açıqlanmamış mövzuları ilə. Bakı: “Mütərcim”, 2012, -560 s. 13. Vəlixanlı N.M. Ərəb xilafəti və Azərbaycan. Bakı: Azərnəşr, 1993, -157 s. 14. Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. II cild (III-XIII əsrin birinci rübü). Bakı: “Elm”, 2007, -608 s+ 24 səh. illüstrasiya. 15. Асадов Ф.М. Арабские источники о тюрках в раннее средневековье. Баку: “Элм”, 1993, -202 с. 16. Aхундова Н.Ч. Тюрки в системе государственного управления арабского халифата (VIII-сер. X вв.). Баку: “Элм”, 2004, -374 с. 17. Orta əsr ərəb mənbələrində Azərbaycan tarixinə dair materiallar. Bakı: “Nurlan”, 2005, -336s. Say 1 (12) • 2015 | STRATEJİ TƏHLİL 201 Ramil Aghayev İnformations about Azerbaijani Turks in written sources dedicated to the rulers of Yemen The author believes that the most significant and reliable information about the medieval history of Azerbaijan can be found in Arabic sources. The purpose of the article is to examine valuable information about Azerbaijan’s population in the sources on the rulers of Yemen (Himyara). In these sources, Azerbaijan is mentioned as the land of Turks. According to them, the overwhelming majority of the population of Azerbaijan was composed of Turks. Based on numerous historical facts taken from these primary sources, one can come to the conclusion that in the early Middle Ages the city of Derbend had been the most populated northern point of Azerbaijan. Here, Derbend is called a Turkic city. As a result of continuous research of the Yemeni sources, one can discover new facts related to the early medieval history of Azerbaijan. Рамин Агаев Информация об азербайджанских тюрках, в письменных источниках посвященные правителям Йемена Автор считает, что самые значительные и достоверные сведения о средневековой истории Азербайджана имеются в арабо-язычных источ- никах. В статье повествуется об арабо-язычных источниках, посвященных правителям Йемена (Химяра), в которых имеются ценные сведения о на- селении Азербайджана. В трудах посвященных правителям Йемена, Азербайджан называется “страной тюрков”. Основную и подавляющую часть населения Азербай- джана составляли тюрки. Проанализировав сведения йеменских источников можно прийти к выводу, что в раннее средневековье самым населенным северным пун- ктом Азербайджана был город Дербент. В трудах посвященных правите- лям Йемена, Дербент называется “тюркским городом”. Автор считает, что в результате последующего исследования йемен- ских источников можно обнаружить новые факты, относящиеся к раннес- редневековой истории Азербайджана. STRATEJİ TƏHLİL | Say 1 (12) • 2015 202 Yüklə 3,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|