Erməni işğalında qalan Əsgəran qalası
verilişlərində xristianlığm dirçəlişi hər cür təbliğ edilir və
bu zaman bir dəfə də olsa «xristianlıq təhlükəsi» ifadəsi
işlədilmir, yalnız «xristianlıq mərhəmətindən» damşılırdı.
Əsas kimi «Azərbaycan» qəzetinin 1990-cı il yanva-
ruı 11-də dərc etdiyi «Biz nə qədərik... Bizim dərdimiz
nə qədərdir?» məqaləsini götürmək olmazdı ki? Qəzetin o
zamankı redaktoru dünyada cəmisi nə qədər azərbaycanh
yaşadığı barədə mülahizə söyləyir (onun hesablamasma
görə 36 milyona yaxm ahnırdı), yəhudi diasporunun təcrü-
bəsinə istinad edirdi. Doğrudan da Moskva kitab yarmar-
kasmda Amerikadakı yəhudi təşkilatlarından birinin bütün
yəhudi millətinə müraciəti olan vərəqə yaymışdılar. Vərə-
qənin məzmunu ondan ibarət idi ki, sivilizasiyanm heyatı
onun bütün əzələlərinin sağlamlığmdan asıhdır, biz - 14
milyonluq yəhudi xalqı olmadan sivilizasiya mövcud ola
bilmez və beləliklə də dünyanm gəlecəyi bizim hər biri-
mizdən asılıdır. Vərəqə bir növ siyahıyaalmma məqsədi
güdürdü: hər bir yəhudinin harada yaşadığım aydınlaşdır-
maq, öz millətinin nümayəndəsi olduğunu, ətraf aləmin ta-
leyinin ondan asılı olduğunu ona çatdırmaq: öz yerini bil-
dir və arxayın ol ki, sənin taleyinlə maraqlamrlar.
Beynəlxalq azərbaycanşünaslıq konfransı yaradılmah-
dır. - budur yeganə çıxış yolu; 1990-cı il yanvarm əvvəlin-
də «Azərbaycan» qəzetinin redaktom buna çağırırdı. Bütün
tarixi boyu xalqın özünün buraxdığı səhvleri təkrar etmə-
m əyə çağıran Sabir Rüstəmxanlı öz həmvətənlərinə məs-
ləhət görürüdü ki, bir-birinə qarşı iddialardan, iradlardan,
ambisiyalardan, pisniyyətlikdən, yerlibazlıqdan, kreslo uğ-
runda mübarizədən əl çəksinlər. Yazıçı sual yerirdi: «Nə
vaxta qədər qardaş-qardaşa düşmən qalacaq? 36 milyonluq
xalqın sonrakı taleyi bizdən məsuliyyətli olmağı, birleşmə-
yi və iş görməyi tələb edir.
7-Cİ ORDUNUN ERM ƏNİSTANA
VERİLM ƏSİ
1992-ci il mayın 9-u - bayram şənbəsi günü Qarabağ-
da Azərbaycan qüvvələrinin növbəti m əğlubiyyəti və hüzn
günü oldu. Həmin gün ərəfəsində ennəni silahlı birləşmə-
lərinin Şuşa şəhərinə və Kosalar kəndinə irimiqyaslı hücu-
munda 4 m inədək erməni və rus döyüşçüsü iştirak edirdi.
Hücüm əməliyyatı xeyli miqdarda artilleriya və zirehli tex-
nikanın köm əyilə aparılırdı. Bu texnikanı erm əniiər hara-
dan və üstəlik «xeyli miqdarda» almışdı?
Ermənistanda yerləşmiş 7-ci qvardiya ordusunun
zabitləri «Den» qəzeti vasitəsilə bildirdilər ki, başda sat-
qm general Meşşeryakov olmaqla ordunun komandanlığı
tərəfmdən erm ənilərə 40 PDM (piyadaların döyüş maşını-
tırtıllı), 6 BRDM, 4 ZTR və 5 «qrad» tipli BM-21 reaktiv
atəş qurğusu verildi. Onlar məhz bu texnika ilə də Şuşaya
hücuma keçmişdilər.
Ermənistanda olan hərbi sursat anbarlarındakı hadisələr
yəqin ki, çoxlarının xatirindədir.. O zaman ermənilər əllə-
rində satqın general Meşşeryakovun verdiyi təptəzə avto-
matlarla qarovula hücum edirdilər. Hamı artıq bilirdi ki,
general qarovula xəyanət etmiş, zirehli qrupların blokadanı
götürməsini qadağan etmiş və əm r vermişdi ki, erməni bo-
yeviklərinə hərbi sursat və «qrad» qurğuları verilsin. Ge-
neral Meşşeryakov Zaqafqaziya HD-nin komandanı general
Patrikeyevlə birlikdə Erebuni aeroportunda yerləşən vertol-
yot eksadrilyasmı da ermənilərə təhvil verdi.
Meğri sərhəd bölməsinin rəisi təklif etdi ki, zastavada
erməni bayrağı qaldırılsm. Namuslu olduqları və ona görə
də iyli su içməyə məcbur olan zabitlər cavab verdilər ki,
həmin bayrağa elə rəis özü salam verməli olacaqdır. Zas-
tavanm «Çar» ləqəbli rəisi birinci gün deyildi ki, zastava-
nm əmlakını erməni boyeviklərinə satırdı və onlar üçün
xüsusi hamam da saxlayırdı.
TÜRKİYƏNİ HƏRBİ ƏMƏLİYYATLARA
TƏHRİK ETMƏK
Ona görə də Şuşaya maym 8-də başlanan hücumla ey-
ni zamanda Naxçıvanın sərhəd rayonu Sədərəyə də basqm
edildi. Erməni birləşmələri Araz çayı üzərindən Naxçıvanı
Türkiyə ilə birləşdirən körpünü partlatmağa cəhd etdilər.
Sədərəyə bu cür fıtnəkar hücumla bu günkü Ermənistanm
daşnak liderləri ən azı arzu etdikləri şeyə nail olmaq istə-
yirdilər: Türkiyəni hərbi əməliyyatlara təhrik etmək və
sonra isə Rusiya ilə birlikdə müdafiə müqaviləsinə əsasən
Yeltsini Ermənistan tərəfdən müharibəyə cəlb etmək.
Bu isə üçüncü dünya müharibəsi, xristianlığm islama
qarşı səlib yürüşü demək idi. Burada çoxlarınm bir-birinə
qarşı narazılıqları və çətin həll oluna bilən problemləri yı-
ğılıb qalmışdı ki, onları da bir dəfəyə həll etmək olmazdı.
Şuşamn almması da, Xocalı qırğım kimi, Iran hökumə-
tinin himayəsi altmda aparılan sülh danışıqları fonunda baş
verdi. Bu dəfə danışıqlar Tehranda gedirdi. Azərbaycan
Prezidentinin səlahiyyətlərini yerinə yetirən fərsiz Yaqub
Məmmədov Dağlıq Qarabağda azərbaycanlıların əlində
olan sonuncu məntəqənin xaincəsinə tutulmasmı üçtərəfli
saziş imzalanandan sonra artıq Tehran aeroportıında bildi.
Ermənistan prezidenti Levon Ter-Petrosyan riyakar bir sa-
kitliklə izah etdi ki, Qarabağm özünümüdafıə dəstələri nə-
zarətdən çıxmışdır və dünya ictimaiyyəti hansı cür düşü-
nürsə düşünsün təbiətin bu cənnət guşəsində özünü elan
etmiş əldəqayırma respublikanı tanımalı olacaqdır. Axı,
DQR-in hərbi birləşm ələri Azərbaycanla, adamları qartal-
lardan yuksəkdə, ağ buludlarm bərabərlərində yaşayan,
buz bulaqlı, heyrətamiz parlaq günəşli, iri ulduzlu bu bəx-
tiyar torpaq uğrunda vuruşur. Ermənistan isə kənarda, san-
ki bu savaşdan yuxarıda durur və sadəcə olaraq öz həm-
tayfalarınm - «türkləşmiş» ermənilərin halma acıyır.
Prezident olduğu gündən Levon Ter-Petrosyan belə
mühakimə edir, əslində isə EÜH və «Qarabağ» komitəsi
liderinin proqrammda heç nə dəyişməmişdir. Qoy indi bü-
tün dünya baş smdırsm ki, Qarabağ konfliktini necə həll
etsin, çünki, smaq meydanma çevrilmiş bu girdabda o qə-
dər qarşılıqlı nifrət, yalan və riyakarlıq yığılıb ki, BMT-nin
mavi dəbilqəliləri olmadan keçinmək mümkün olmayacaq.
Böyük dövlətlərin kütləvi informasiya vasitələrində Qara-
bağ konfliktinin necə işıqlandırıldığım bildirən heç bir sağ-
lam düşüncəli azərbaycanlx bu cür vasitəçiliyə razı olma-
yacaqdı. N ə qədər ki, prezident hakimiyyəti strukturunda
əsas postlardan birini Q.Starovoytova kimiləri tutur, Rusi-
yanm Zaqafqaziyada sülh məramlı fəaliyyətinə heç kim
inanmayacaq. Starovoytovanm Ermənistan xatirinə quraş-
dırdığı «millətin hüququ bütün hüquqlardan yüksəkdə du-
rur» ideyası hələ çox əks-səda verəcəkdir.
Əlbəttə, 1992-ci il martm əw əlin d ə Dmitri Furma-
nın «Nezavisimaya qazeta»da şərh etdiyi mifoloji sxemi
reallıq kimi qəbul etmək olar. Jumalist Rusiyanm Zaqafqa-
ziyada təbii müttəfıqinin onunla həmsərhəd olmayan Er-
mənistan olduğunu əsaslandırarkən qərb, kosmopolit de-
mokratizminin şüurunda mövcud olan xalqlarm iyerarxiya-
sma istinad edir.
Dmitri Furman səmimi etiraf edir ki, bu iyerarxiya-
da ermənilər azərbaycanlılara nisbətən yüksək yer tutur.
Ermənilər - xristiandırlar, azərbaycanlılar - müsəlman,
islam isə qərbpərəst demokratlarm xüsusilə sevmədiyi din-
dir. Erməni obrazı, demək olar ki, yəhudi obrazı kimidir:
soyqırımma məruz qalmış, guya qara müsəlman qüvvələri
arasında məhv olmamaq uğrunda mübarizə aparan qərb tə-
mayüllü, kiçik, mədəni bir xalq. Qərb demokratı instinktiv
olaraq İTsrailin tərəfini saxlayıb ərəblərə qarşı olduğu kimi,
Furmamn fikrincə burada da ermənilərin tərəfıni saxlayıb
azərbaycanlılara qarşı olurlar.
Dostları ilə paylaş: |