ona cəmi bir gün vaxt verər, özünə də əlli şallaq vurdurardı. Hamının ondan
zəhləsi gedərdi.
Günlərin bir günü Mustafa Dərcuyə məhəlləsinə gəlib vergi yığmağa
başladı. Bir neçə həyətdən vergi yığandan sonra Nargilə
nənənin həyətinə də
girdi ki, xalça toxuyub satdığına görə ondan sənətkarlıq vergisi alsın. Nənə
vergi yığanı görən kimi zülüm
-zü
lüm ağladı:
-
Ay nainsaf, mənim nəyim var ki, hər gün gəlib məndən vergi istəyirsən,
günümü qara edirsən?
Mustafa dedi:
-
Xalça toxuyub satırsansa, sənətkarlıq vergisi verməlisən. Bu nə mənim,
nə də Allahqulu bəyin əmridir. Bu hamımızın başımızın ağası, mötəbər
Təhmasib şahın əmridir. Bütün əhli
-
təbriz əmri yerinə yetirməyə borcludur.
-
Şaha da qurban olum, onun əmrinə də. Amma heç olmasa aman verin
toxuduğum xalçanı dəyər
-
dəyməzinə satım, sonra vergisini verim,
-
deyə nənə
mulazimə yalvarmağa başladı.
Mustafa isə
heç vaxt, heç kəsin yalvarışına qulaq asmağı sevməzdi, dedi:
-
Qarı bu saat, ya beş qızıl vergi verməlisən, ya xalçanı, ya da...
Qarı başa düşmədi ki, kişinin səsi birdən
-
birə niyə kəsildi:
-
Ay kişi, gerisini de görüm, sonra nə istəyirsən, niyə səsini kəsdin?
Mustafa udquna-
udquna danışsa da həyasızcasına istəyini qarıya bildirdi:
-
Ya da o gözəl qızını mənə verməlisən ki, səninlə işim olmasın!
Qarının hirs təpəsinə vurdu, ağzından çıxanı Mustafaya dedi:
-
Mənim heç kor pişiyim də olsa, onu qıyıb sənin kimi murdar adama
vermərəm. Beş
-
altı gümüş sikkəm qalıb, onları verim, rədd ol burdan, bir də
qapımı döymə, xalçanı satan kimi özüm gətirib vergini verərəm.
Mustafanın
qəddar üzü
bir az da qəddarlaşdı:
-
Qarı, görək kim peşman olacaq? Sən, yoxsa mən? Baxarıq!
Sonra həyasız mulazim gümüş sikkələri nənədən alıb getdi.
Nargilə nənə dul arvaddı. Çox kasıb dolanırdı. Hamı da bilirdi ki, Nargilə
nənənin şah xəzinəsinə
verəsi bir quruşu da yoxdur.
Amma Mustafa hər gün qoca arvadın həyətinə gəlir, vergini ödəməyəcəyi
təqdirdə onu zirzəmiyə salacağı ilə hədələyirdi. Nargilə nənə nə illah eləyirdisə
də, Mustafa ondan əl çəkmirdi. Nənə ağlayıb yalvarsa da, nainsaf
mulazim
insafa gəlmirdi ki, gəlmirdi.
Nargilə
nənə qoca olsa da, yaxşı xalça toxuyandı. Amma çox qoca
olduğundan beş
-
altı aya bir xalça toxuyardı. Cavanlıqda övladı olmadığına
görə əri onu boşamışdı. Sonralar isə
tək arvad kimsəsiz bir qızı övladlığa
götürüb böyütmüşdü. Qızın adı Nərgiz idi. Nərgizin on üç yaşı vardı. Çox
gözəl qız idi. İri, qara gözləri, ağappaq üzü, az qala yerə dəyən, gur saçları
vardı. Nənəsi qıza saçlarını yumurtanın sarısı ilə yumağı öyrətmişdi. O da
nənəsi deyəni edir,
ona görə də qızın saçları uzanır, elə hey uzanırdı.
Nərgiz nənəsini çox istəyirdi. Nənə təkcə xalça toxuyur, qalan bütün ev
işlərini, biş
-
düş işini, həyət
-
baca işini, üstəlik meşədən odun gətirib, doğramaq
işlərini Nərgiz eləyirdi.
Onların qonşuluğunda Həbib adlı altı yaşlı bir oğlan uşağı var idi. Hərdən
Nərgizə köməyə gəlirdi. Deyirdi ki, ver odunları mən doğrayım, sənə kömək
edim.
-
Əlini dəhrə kəsər, sən odun doğrayan deyilsən,
-
qız deyər, uşağa
firnidən
-
şirnidən verib yola salardı.
Qız onu öpüb yola salanda, Həbib sevinər və qaçıb bütün qonşulara
yayardı ki, «nisanlım məni öpdü».
Dərcuyə məhəlləsində bütün subay oğlanların Nərgizdən xoşu gəlirdi.
Amma Nərgiz nənəsini tək qoymaq istəmir, hələ «tezdir» deyə, ərə getmirdi.
Ög
ey qız nənəsinə bu cür mehriban olduğuna görə,
məhəllə camaatı da qızı
çox istəyirdi.
Günlərin bir günü mulazim Mustafa yenə də vergi yığmaqdan ötəri Nargilə
nənənin darvazasını döydü. Nənə evdə yox idi. Çaya getmişdi ki, rənglədiyi
yun sapları çayın suyunda bir əl yusun. Nərgiz darvazanı açdı. Mustafa irişə
-
irişə qıza dedi:
-
Nə oldu, fikirləşdin, mənə gələcəksən, yoxsa nənəndən zorla vergini alım?
Nərgizin bu kişidən zəhləsi gedirdi. Eşitmişdi ki, onun iki arvadı, beş uşağı
var. Özü də hər dəfə gələndə ona şorgöz
-
şorgöz baxdığı bəs deyil, hələ bir
əlinə fürsət düşən kimi həyasız
-
həyasız subay qıza evlənmək istəyini də
bildirirdi.
Nərgiz yumruğunu düydü ki, kişinin daz başına ilişdirsin. Amma «lənət
sənə, kor şeytan» deyib, özünü saxladı. Belə eləsəydi, Mustafa onu zirzəmiyə
salmaq adı ilə özü ilə apara bilərdi. Birtəhər sakitləşib dedi:
-
Ay kişi, nə qədər sənə demək olar, nənəm toxuduğu xalçanı hanadan
kəsməyib. Kəsən kimi satacaq, satan kimi də vergini verəcək. O ki qaldı
mənim
ərə getməyimə, mən nənəmi bu qoca yaşında tək qoyub, heç yerə
gedən deyiləm. Bir də bu sözü mənə demə.
Kişi dişlərini ağartdı. Şit
-
şit qızın üzünə hırıldadı:
-
Onda nənən də evdə yoxdur, qoy bircə kərə üzündən öpüm, sonra bir
müddət siznən işim olmayacaq, dedi və qızın üstünə yeridi.
Nərgiz qorxdu, geri çəkilmək istədi. Qolu Mustafanın əlinə keçdi. Mustafa
onun qolundan möhkəm tutdu ki, qız qaça bilməsin.
Nərgiz kişidən canını qurtarmaq üçün çapaladı, amma gücü çatmadı.
Hirs
ləndi. Dirsəyi ilə boğazının hulqumundan elə vurdu ki, kişi yerə yıxıldı. Qız
özünü itirmədi. Uzun, qalın saçlarını kişinin boğazına dolayıb, onu boğmağa
başladı.
Bu vaxt həyətdə oynayan Həbib səsə gəldi. Balaca oğlan gördü ki, Nərgiz
bir kişini uzadıb yerə, onu boğur. Fikirləşdi ki, bu yəqin tilsimkardır. Qaçıb
yerdən dəhrəni götürdü. Onun küt tərəfi ilə Mustafanın daz başından elə vurdu
ki, kişinin huşu getdi. Qız onun boynuna doladığı saçlarını açdı. Həbibə dedi:
-
Sağ ol, dostum, sən olmasaydın mən bu murdarı öldürüb
qatil olardım.
Həbib dedi:
-
Mən sənin
dostun yox, nisanlınam!
Nərgiz güldü, uşağı bağrına basıb, öpdü. Həbib isə yenə də şadlığından
düz məhəllənin ortasına qaçdı. Gördüklərini məhəllə kişilərinə danışdı.
S
evinə
-
sevinə dedi ki, «nisanlım məni öpdü».