Case-law guide on Article 6 (criminal) aze
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məhkəmə icraatının müddətinin ağlabatanlığı qiymətləndirilən zaman ərizəçi üçün hansı nəticədən söhbət getdiyi
- 2. Ağlabatan müddət aşılmayıb
- III. XÜSUSİ TƏMİNATLAR A. Təqsirsizlik presumpsiyası Maddə 6 § 2
6- CI MADDƏ ÜZRƏ TƏLIMAT - ƏDALƏTLI MƏHKƏMƏ ARAŞDIRMASI HÜQUQU ( CINAYƏT HÜQUQU ASPEKTI )
197. Ərizəçi öz ölkəsində ədalət mühakiməsindən qaçıb gizləndiyi müddətə istinad edə bilməz. Təqsirləndirilən şəxs hüququn aliliyi prinsipinə riayət edən Dövlətdən qaçırsa, hesab oluna bilər ki, qaçdıqdan sonra onun məhkəmə icraatının müddətinin ağlabatan olmamasından şikayət etmək hüququ yoxdur, lakin onun bu prezumpsiyaya qarşı yetərli səbəb göstərdiyi hal istisna təşkil edir (
§ 44).
198. Müvafiq hakimiyyət orqanlarının davranışı. 6-cı Maddənin 1-ci bəndi İştirakçı Dövlətlər üzərinə məhkəmə sistemlərini bu maddənin tələblərinə cavab verə biləcəyi şəkildə təşkil etmək vəzifəsi qoyur (
, § 24;
Dobbertin Fransaya qarşı , §
44). 199. Müvəqqəti olaraq çoxsaylı həll edilməmiş işin toplanması, bu müstəsna vəziyyətin tənzimlənməsi üçün zəruri operativliklə düzəliş tədbirləri görmüş olduğu halda İştirakçı Dövlətlərin məsuliyyətini yaratmasa da ( Milasi İtaliyaya qarşı , § 18;
Baggeta İtaliyaya qarşı , § 23), Məhkəmə hakimiyyət orqanları tərəfindən istinad edilən ağır iş yükünü və bu məsələnin həll olunması üçün görülən müxtəlif tədbirləri nadir hallarda həlledici əhəmiyyətli hesab edir ( Ekle Almaniyaya qarşı , § 92). 200. Məhkəmə icraatının müddətinin ağlabatanlığı qiymətləndirilən zaman ərizəçi
həbs olunma halında bu amil ittihamın ağlabatan müddətdə irəli sürülüb-sürülmədiyinin qiymətləndirilməsi zamanı nəzərə alınmalıdır (
, § 24: bu məhkəmə işində sənədlərin Ali Məhkəməyə göndərilməsi üçün tələb olunan vaxt iki halda məhkəmə işinin baxılmasına sərf olunan əlli iki ayın iyirmi birini əhatə etmişdir. Məhkəmə qət etmişdir ki, xüsusən təqsirləndirilən şəxs həbsdədirsə, belə uzun qeyri-fəallıq müddətləri qəbul edilməzdir).
– cəlb olunmuş şəxslərin sayı (35) xaricində hər hansı xüsusi mürəkkəblik olmadan, hakimiyyət orqanları tərəfindən iğtişaş dövründən sonra məhkəmənin müstəsna iş yükünün tənzimlənməsi üçün görülən tədbirlərə baxmayaraq 9 il 7 ay ( Milasi İtaliyaya qarşı , §§ 14-20). – regionda siyasi problemlər zamanı və məhkəmələrin ifrat iş yükü şəraitində 13 il və 4 ay, Dövlət məhkəmələrin iş şəraitinin təkmilləşdirilməsi üçün problemlərin yaranmasından illər sonra səy göstərmişdir (
, §§ 20-25). – hökmün verilməsi və onun tam mətninin hakim tərəfindən hazırlanması arasındakı 33 ay daxil olmaqla və heç bir adekvat intizam tədbiri görülmədən 5 il 5 ay və 18 gün ( B. Avstriyaya qarşı , §§ 48-55). – 5 il və 11 ay, dindirilməli olan şəxslərin sayı, ağırlaşdırıcı hallarla mənimsəmə işində yoxlanmalı olan sənədlərin texniki xarakteri ilə bağlı mürəkkəbliyə malik iş, lakin bu, istintaqın beş il iki ay çəkməsinə bəraət qazandıra bilməzdi; həmçinin hakimiyyət orqanlarının təqsiri ucbatından bir neçə qeyri-fəallıq dövrü olmuşdur. Beləliklə, məhkəmə icraatının müddəti ağlabatan görünsə də, istintaqın lazımi ciddi-cəhdlə aparıldığını demək olmaz ( Ruy Fransaya qarşı , § 29). – 12 il, 7 ay və 10 gün, xüsusi mürəkkəblik və ya ərizəçi tərəfindən icraatın yubadılmasına hesablanmış taktika olmadan, lakin inzibati məhkəməyə şikayətin təqdim olunması ilə vergi orqanlarının ilkin bəyanatının alınması arasında iki il doqquz aydan artıq müddət daxil olmaqla ( Clinique Mozart SARL Fransaya qarşı , §§
34-36). 2. Ağlabatan müddət aşılmayıb © Avropa Şurası / Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi 2014 35
6- CI MADDƏ ÜZRƏ TƏLIMAT - ƏDALƏTLI MƏHKƏMƏ ARAŞDIRMASI HÜQUQU ( CINAYƏT HÜQUQU ASPEKTI )
mürəkkəblik, ərizəçinin yalnız azadlığa buraxılmaq üçün deyil, həm də əksər aidiyyəti hakimlərdən imtina və məhkəmə icraatının başqa yursidiksiyalara ötürülməsi məqsədi ilə ünvanladığı saysız sorğu və şikayətlər (
, § 110). – 7 il və 4 ay: ittihamın irəli sürülməsindən sonra bəraət və ya ittiham hökmü verilmədən yeddi ildən çox müddətin keçməsi faktı, sözsüz ki, müstəsna dərəcədə uzun müddətdən xəbər verirdi və əksər hallarda ağlabatan müddəti aşmış hesab olunmalı idi; bundan əlavə, 15 ay hakim çoxsaylı təqsirləndirilən şəxsdən və ya şahiddən heç birini dindirməmiş, yaxud hər hansı başqa vəzifəni yerinə yetirməmişdi; lakin məhkəmə işi xüsusi ilə mürəkkəb idi (cəlb olunmuş şəxslərin və ittihamların sayı, xaricdən hüquqi yardımın alınması sorğularının yerinə yetirilməsi ilə bağlı xüsusi çətinliklər yaradan beynəlxalq aspekt) ( Neymester Avstriyaya qarşı , § 21).
201. Təqsirsizlik prezumpsiyası prinsipi o cümlədən, məhkəmə üzvlərindən vəzifələrini yerinə yetirən zaman işə təqsirləndirilən şəxsin ittiham olunduğu cinayəti törətdiyi barədə ön mühakimə ilə başlamamağı tələb edir; sübutetmə yükü ittiham tərəfinin üzərinə düşür və hər hansı şübhə təqsirləndirilən şəxsin xeyrinə həll edilməlidir. Təqsirləndirilən şəxsin müdafiəsini müvafiq qaydada hazırlaması və təqdim edə bilməsi üçün ittiham tərəfi onu məhkəmə işi barədə məlumatlandırmalı və onun mühakimı olunması üçün yetərli sübut təqdim etməlidir (
, § 77; Yanoseviç İsveçə qarşı , § 97). Sübutetmə yükünün ittiham tərəfindən müdafiə tərəfinə ötürülməsi halında təqsirsizlik prezumpsiyası pozulur (
qarşı, § 15). Sübütetmə yükü məhkəmə işinə xitam verilməsi barədə yekun qərardan sonra zərərin ödənməsi üzrə məhkəmə işində də tərsinə çevrilə bilməz ( Kapo Belçikaya qarşı , § 25). 202. Cinayət məsuliyyətindən azad olunma eyni faktlar əsasında kompensasiya ödənişi ilə bağlı mülki məsuliyyətin müəyyən olunmasında daha yüngül sübutetmə yükünün tətbiqinə mane olmur (
, § 38;
Y Norveçə qarşı , § 41;
Lundkvist İsveçə qarşı
(qər.)). (2) Fakt və hüquq prezumpsiyaları 203. Hər hansı şəxsin cinayət işində təqsirsizlik prezumpsiyası və ittiham tərəfindən ona qarşı irəli sürülmüş ittihamları sübut etmə yükünü daşımasını tələb etmək hüququ mütləq deyil, belə ki, fakt və hüquq prezumpsiyası hər bir cinayət hüququ sistemində keçərlidir və prinsip etibarilə Konvensiya tərəfindən qadağan olunmur (
(qər.) avtomobilin qeydiyyatda olan sahibi üzərinə, yol hərəkəti qaydasının pozulması zamanı faktiki olaraq avtomobili idarə etməsə də, cərimənin təyin edilməsi). Xüsusən İştirakçı Dövlətlər müəyyən şərtlər daxilində cinayətkar niyyət və ya ehtiyatsızlıqdan irəli gəlməsindən asılı olmayaraq adi və ya obyektiv fakta görə cəza təyin edə bilərlər ( Salabiaku Fransaya qarşı , § 27, narkotik maddələrin saxlanması ilə bağlı qaçaqmalçılığa görə cinayət məsuliyyəti 36
Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|