Dərslik kimi tövsiyyə edilmişdir. B a k I 1 Redaktoru: Rəy verənlər Dizayner: Naşir
Yüklə 2,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
E L E K T R O N B I Z N E S Hər bir kompüter rc/y/Pşəbəkəsində üç səviyyəli ünvana malikdir. l.Şəbəkə düyününün lokal ünvam həmin düyünün daxil olduğu ayıca şəbəkənin qurulduğu texnologiya ilə təyin edilir. Lokal şəbəkəyə daxil olan düyünlər üçün bu, şəbəkə adapterinin və ya marşrutizator portunun ünvanıdır (Bu, əslində, MAC-mvar\ adlanır, məsələn, 11- A0-17-3D-BC-01). Bunlar avadanlıq istehsalçıları tərəfindən təyin edilir və təkrar olunmayan unikal ünvanlardır, çünki mərkəzləşdirilmiş qaydada təyin olunurlar. Lokal şəbəkələrin bütün mövcud texnologiyaları üçün A/>4C-ünvan 6 baytlıq formata malikdir: soldan ilk 3 bayt avadanlığın istehsalçısının identifikatoru, növbəti 3 bayt isə istehsalçının təyin etdiyi unikal ünvandır. Qlobal şəbəkəyə daxil olan, X25 və ya frame relay texnologiyalarından istifadə edən düyünlər üçün lokal ünvan qlobal şəbəkə inzibatçısı tərəfindən təyin edilir. 2.IP-ünvan. /iP-ünvan 4 baytlıq uzunluğa malikdir və adətən 4 ədəd şəklində yazılır ki, bunların da hər biri müvafiq baytın 10-luq formada (0-255 diapazonunda), nöqtə ilə ayrılmış yazılışıdır. Məsələn, 192.100.2.36 kimi. Bu ünvan şəbəkə səviyyəsində istifadə edilir. Bu ünvan şəbəkə inzibatçısı tərəfindən kompüterlərin və marşrutizatorlann konfiqurasiya edilməsi zamanı təyin edilir. 7/2-ünvan 2 hissədən: şəbəkənin nömrəsindən və düyünün nömrəsindən ibarət olur. Şəbəkə nömrəsi inzibatçı tərəfindən ixtiyari şəkildə və ya İnternetin xüsusi bölməsinin {The internet Corporation for Assigned Names and Numbers - ICANN) təklifi ilə təyin edilə biləndir (Əgər şəbəkə İnternetin tərkib hissəsi kimi 1 3 6 E L E K T R O N B İ Z N E S İşləyəcəksə). Hal-hazırda ICANN direktorlar şurasının sədri İnternetin yaradıcılarından biri Vinton Serfdin Adətən İnternet xidməti provayderlərl ünvanlar diapazonunu ICANN -dan alıb öz abonentləri arasında paylayırlar. IP protokolundakı düyün nömrəsi düyünün lokal ünvanından asılı olmyaraq təyin edilir. Düyün bir- neçə 7/^şəbəkəyə daxil ola bilər. Bu halda düyün bir-neçə /Aünvana malik olmalıdır. Beləliklə, /Aünvan ayrıca kompüteri və ya marşrutizatoru deyil, bir şəbəkə birləşməsini (qovşağını) xarakterizə edir. 3.Simvof identifikatoru, məsələn, www.msu.ru . Bu identiflkator şəbəkə inzibatçısı tərəfindən təyin edilir və bir-neçə hissədən: bölmənin simvolik adından, təşkilatın adından və domenin adından ibarət olur. Bu cür verilən ünvan DNS adlanır. 1 3 7 E L E K T R O N B I Z N E S Vinton Qrey Serf (ingiliscə Vinton Gray "Vint" Cert) 23 iyun 1943-CÜ İldə Amerikada, Nyu-Heyven ştatında anadan olmuşdur. Hesablama sistemləri nəzəriyyəsi sahəsində amerika alimi, TCP/IP protokolları yığını (toplumu) yaradıcılarından biridir. 2004-cü ildə Alan Türlnq adına mükafata layiq görülmüşdür. Elm aləmində çox vaxt onu "İnternetin atası" adlandırırlar. IP-ÜNVANDA SİMVOLLU ÜNVANLARIN TƏSVİRİ; DNS XİDMƏTİ DNS xidməti düyünün məlum simvol adı üzrə //^ünvanın avtomatik axtarışı üçündür. DNS spesifikasiyası RFC 1034 və RFC 1035 standartları ilə təyin edilmişdir. DNS /P-ünvanda kompüterlərin adlarını əks etdirən öz cədvəllərinin statik konfıqurasiyalı olmasını tələb edir. DNS\ dəstəkləmək üçün lazım olan cədvəllər İnternet xidməti provayderlərl ilə dəstəklənən xüsusi serverlərdə saxlanır və emal edilir. DNS protokolu tətbiqi səviyyənin xidmət protokoludur. Bu protokol simmetrik deyildir. Bu protokolda £W5-serverlər və ZW5-müştərilər təyin edilmişlər. PA(S-serverlər paylanmış VB- lərin bir hissəsini, yəni, simvollu adların /AQpvgnlara uyğunluğu barədə məlumatı saxlayır. Bu VB İnternet şəbəkəsinin inzibati domenləri üzrə paylanmış olur. DNS serverin müştəriləri özlərinin inzibati domenlərinin DNS- serverinin //^ünvanını bilirlər və IP protokolu üzrə sorğu göndərib bu sorğuya müvafiq IPürwan qaytarmağı xahiş edirlər. D/VS-serverin /Aünvanı şəbəkə əməliyyat sisteminin sazlanması zamanı təyin edilir. 1 3 8 E L E K T R O N B I Z N E S Sorğudakı məlumatlar Z?/VSserverin VB-sində saxlananlara uyğundursa, həmin anda müştəriyə cavab göndərir, əks halda sorğunu başqa domenin £WSserverinə göndərir. Bu Z?/V5-server sorğunu işləyə bilirsə, işləyir, bilmirsə, başqa ZW5-serverə göndərir və s. Bütün ZWSserverlər İnternet şəbəkəsinin domenlər iyerarxiyasına müvafiq qaydada birləşdirilmişlər. Lazımi təsviri alana qədər müştəri bu serverlərdə sorğu aparır. Müştəri kompüterləri cəldliyi və etibarlılığı yüksəltmək üçün bir-neçə IP-ünvandan istifadə edə bilirlər. DNS VB-si ağacşəkilli struktura malikdir. Bu struktur adların domen fəzası adlanır. Burada hər bir domenin adı var və tərkibində başqa domenlər yerləşə bilər. Domenin adı DNS VB-sində valideyn domenə nəzərən onun vəziyyətini identifika- siya edir. Addakı nöqtələr domenin müvafiq düyünlərini bir- birindən ayırır. DNS VB-sində kök İnternetin ICANN mərkəzi tərəfindən idarə edilir. Yuxarı səviyyə domenlər! ölkələr və ya ABŞ və Kanadaya aid təşkilat tipləri üçün verilir. Bu domenlərin adları beynəlxalq ISO 3166 standartına uyğun olmalıdır. Ölkə adları 2-3 hərflə işarə edilir. Təşkilat tipləri üçün aşağıdakı adlardan istifadə edilir: • com - kommersiya təşkilatları (məsələn, www.Dwcalobal. coni): • tədris müəssisələri (məsələn, www.stanford.edü \: • gov- hökumət təşkilatları (məsələn, vmw.niDc.ao\/)) • org - qeyri-hökumət təşkilatları (məsələn, wvm.w3c.ora\. •net - İnternet xidməti provayderləri (məsələn, WWW, internettradina. ne(\. 1 3 9 Yüklə 2,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|