90
Osmanlı dövlətinin ən böyük Sədrəzəmlərindən biridir
Avropanın müxtəlif ölkələrində səfir olmuş və ölkənin etibarını
artırmaq yolunda hədsiz səylər göstərmişdir. Səbirli bir sədrəzəm
olaraq işləyən Fuad Paşa, Xeyriyyə şirkətinin və Qalatasaray
məktəbinin qurucularmdandır.
MİTHAD PAŞA (1822-1884)
Mithad Paşa keçən əsrdə ölkəmizin yetişdirdiyi böyük dövlət adamlan
arasında ən çox diqqətəlayiq bir şəxsiyyətdir
Böyük idarə və dövlət adamı xüsusiyyətləri ilə yanaşı, özəlliklə
mədəni cəsarəti, azadlıq və demokratiya yolunda girişdiyi çətin
mübarizələr, əldə etdiyi nailiyyətlər, qatlandığı fədakarlıqlar və
nəhayət uğradığı qəmgin aqibət dolayısı ilə millətin qəlbində
unudulmaz yer tutur.
NAMİQ KAMAL (1840-1888)
Böyük azadlıq və vətən şairimiz, fikir adamımızdır
Təsviri Efkar Qazetindəki yazılan ilə tanınmış və Şinasinin də
təşviqi ilə qəzet sahəsində işə başlamışdır. “Azadlıq” və “İbrət”
qəzetlərini nəşr etmişdir. 1873-cü ildə “Vətən yaxud silistre” pyesinin
yaratdığı həyəcana görə Kiprə sürgün edilmişdir. Adbülhəmidin taxta
keçməsindən bir zaman sonra da digər azadlıq tərəfdarları ilə birlikdə
sürgünə göndərilmişdir. Ölümünə qədər də sürgündə qalmışdır.
Namiq Kamal şeirləri, romanlan, pyesləri, tarixi məqalə və yazıları ilə
duyğu və düşüncələrini böyük bir cəsarət və bənzərsiz bir azadlıq
atəşi ilə ifadə və müdafiə etmişdir.
ZİYA GÖYALP (1876-1924)
downloaded from KitabYurdu.org
XX əsrin ən böyük türk və
islam filosofu olaraq tanınır
Türkiyədə ictimaiyyət elminin qurucusu, tətbiq sahəsində olan
nəzəriyyələrlə
inqilab
hərəkətlərində,
milliyyət
cərəyanının
inkişafında mühüm rolu olan şair və görkəmli bir şəxsiyyətdir.47
44 Paratoner - ildırımdan qorunmaq üçün evlərin və binalann
damlarına qoyulan və elektriki torpağa çatdıran alətdir.
45
Penisilini - antibiotik
46 Osmanlı imperiyasında hökmdardan sonra ən yüksək rütbəli
ikinci şəxs. Sədrəzəmlərin əsas vəzifələri hökmdarın adından dövlət
işlərini idarə etmək olmuşdur.
47 Tanınmış Masonlar bəhsi ilə əlaqəli olaraq istifadə olunan
əsərlərdən bir neçəsi:
-
Hutchinson”s Twentieh Centry Encyclopedia,
-
İnformation Please Almanac,
-
Ensiklopedik lüğət,
-
Həyat Kiçik ensiklopediyası,
-
Respublika ensiklopediyası,
- Dünyada və Türkiyədə Masonluq, Nəşr edənlər: Faruk Ülkü
(Fərrux) - Semih Yazıçıoğl
MASONİK İNCİLƏRİ
Masonluq bir-birini və bütün insanları qardaş sayan təmiz əxlaqlı
insanlar birliyidir. Masonluq insanlara dost, tərəqqini, inkişafı
sevənbir müəssisədir.
- Masonluq aralannda səmimiyyət, sevgi, qarşılıqlı etimad və
downloaded from KitabYurdu.org
92
dözümlü olanlann birliyidir.
- Masonluq öz təşkilatına daxil edəcəyi şəxslərin əxlaq və
xarakterinə çox əhəmiyyət verir. Xasiyyət, şərəf, namus, səmimiyyət,
qarşılıqlı etimad, dözümlülük, xeyirsevərlik Masonluqda yaradılmaq
istənilən xüsusiyyətlərdir. Bundan məhrum olanlar Mason ola
bilməzlər.
- Masonluq milliyyət, irq, məzhəb və din fərqi gözləmədən
dünyanın hər tərəfinə yayılmış bir insansevərlik müəssisəsidir.
- Mason olan şəxs düzgünlüyü və ədaləti hər şeyin üstündə tutar və
batil fikirlərə, xurafatlara inanmaz.
- Fəzilət bir tacdır. Masonluq o taca layiq olmağa çalışır. Mason,
fəzilət sahibi olan kasıb-varlı - hər kəsi sevər.
-
Mason çalışqandır, yaxşı əxlaqlıdır, azad yaradılışıdır.
- Mason özünə verilən vəzifəni alçaltmadan icra edən mütəvazi bir
insandır.
- Mason Yaradana, bütün insanlara və özünə qarşı vəzifələri
olduğunu bilir və daima bunları yerinə yetirməyə çalışır. Bu sahədə
bir-birilərinə əbədiyyən uzaq qalacaq fəzilətli insanları birliyinə
almaqla onları yaxşı bir fəaliyyət və dostcasına yaxınlıqlar ocağında
birləşdirir.
- Mason olmaq üçün Lojaya qeydiyyata düşmək heç bir zaman kafi
deyildir. Masonluq istədiyi xüsusiyyətlərə sahibdir və bunlar üzərində
işləməyə xarakter və qabiliyyətinin münasib olması lazımdır. Ancaq o
zaman arzulanan xüsusiyyətlərə addım-addım yaxınlaşmaq mümkün
olar.
downloaded from KitabYurdu.org
- Masonluq heç bir nəzəriyyəni son və qəti olaraq qəbul etməz.
Masonluq, üzvlərindən həqiqəti axtarmaqlarını istəyər, onların
bununla vəzifəli olduqlarını qəbul edər. Masonluğun idealı həqiqətdir.
- Masonların Mason olduqdan sonra azad və sərbəst olmayacaqları
tək məsələ özlərini laqeydliyə və eqoistliyə təslim
etmələridir.
- Masonluğun sirri, əsaslarını fikirlərlə və hərəkətləri ilə simvolizə
etməyindədir.
- Masonluq “vəzifəni et” qaydasını əxlaqın əməli və nəzəri təməli
sayar.
- Masonlar sadəcə fikirlərində deyil, hərəkətlərində də azaddırlar.
Ölkəsinin qanunlarını, şəxsin şərəf və ləyaqətini qorumaq niyyəti ilə
heç bir kəsə və məqama verəcək hesabları yoxdur.
- Masonluqda iş yüksək bir xüsusiyyətdir (yaradılışdan gələn
xüsusiyyət), insanı tərbiyə edər və yüksəldər.
- Tolerantlığı Masona mədəni baxımdan olduğu qədər əxlaq
baxımından da sərbəst yetkinləşməyə imkanı verir. Onun hakim
olduğu yerdə sülh və ədalət hökm sürər. O, əxlaq tövsiyə edər və
zəkanı yüksəldər.
- Ləyaqət, həqiqi Masonun sahib olduğu bütün fəzilətlərin tacıdır.
- Mason yaxşılığı sevən, ağıl və hikmətə əməl edən bir insandır.
- Həqiqi sevgi, Masonik sevgidir. İnsanı insanlaşdıran bu sevgi
qardaş sevgisinə ən yaxın olan və insanı ucaldan bütün özəlliklərə
sahibdir.
- Masonluğun qayəsi; Həqiqəti axtarmaq, gözəl əxlaq əldə etmək,
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |