Еколоэийа вя ятраф мцщитин мцщафизяси a. O. RÜSTƏmova, İ. H. HÜSeynov, S. N. DƏRZİyeva, R. T. Qafarov
Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №1, феврал, 2014 - жц ил
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №1, феврал, 2014 - жц ил
- İNHIBITORU KİMİ TƏDQİQİ
- Nümunə 2.
Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №1, феврал, 2014 - жц ил
12
Ə.B.ƏLIYEV, Ş.S.ƏHMƏD, A.S.ABDULLAYEVA. 1,4-DI-(DIETILAMINOMETIL)-2,5-DI-N.HEKSILBENZOLUN SİNTEZİ VƏ İKİFAZALI ELEKTROLIT-KARBOHIDROGEN SİSTEMİNDƏ KORROZİYA İNHIBITORU KİMİ TƏDQİQİ İnhibitor aşağıdakı formula malikdir: (I) Birləşmə (I) 1,4-dixlormetil-2,5-di-n.heksilbenzoldan və dietilamindən alınmışdır: (I) 0,1 mol 1,4-di-n.heksil-2,5-dixlormetilbenzol 150 ml susuz benzolda həll edilir və üzərinə qarışdırmaqla 0,4 mol dietilamin əlavə edilir. Qarışıq su hamamında 4-5 saat müddətində qızdırılır, soyutduqdan sonra qarışığa 10%-li xlorid turşusu əlavə edilir, benzol ayrılır, məhlula 10 ml qatı natrium-hidroksid məhlulu əlavə edilir, efirlə ekstraksiya olunur və Na 2 SO 4 -lə
qurudulur. Distillə etməklə efirdən ayrılır. Çıxım 85% olmuşdur. Tapılıb, % : C - 81,14; H- 12,08; N-6,34 C 28 H 52 N 2 Hesablanıb, % : C – 80,70; H- 12,58; N-6,72 Birləşmə (I) xarakterik iyli, açıq rəngli mayedir. Üzvi həlledicilərdə - spirtdə, efirdə, benzolda, benzində NaCl və CH 3 COOH iştirakında sulu məhlulda yaxşı həll olur. 1,4-Di(dietilaminometil)-2,5-di-n.heksilbenzolun ikifazalı sistemdə inhibitor xassəsi aşağıdakı kimi tədqiq edilmişdir. Nümunə 1. Ümumi səthi 0,0015 m 2 və 0,002 m 2 olan C T -3 polad nümunəsi əvvəlcə şliflənir və yağsızlaşdırılır. Sınaqları “Patok cihazında” dinamik şəraitdə 4 boğazlı şüşə kolbalarda 3% NaCl və benzin B-70 (7:1 həcm nisbətində) 20-22 ºC temperaturda H 2 S
qarışdırılaraq (700-850 dövr/dəq) aparırlar. 3 saatdan sonra poladın nümunələrini korroziya mühitindən çıxarıb yuyurlar, bir sutka ərzində eksikatorda qurudub çəkirlər. Nümunə 2. Poladın sınağı 1№ -li nümunənin şəraitində 850 mq/l qatılıqlı H 2 S iştirakında keçirilir (
pH=4,5). Nümunə 3. C T – 3 sınağı 0,04 % sirkə turşusu məhlulu və benzin B-70 (1:1) qarışığında 20-22 ºC temperaturda H 2 S olmadıqda, qatılığı 50 mq/l olan inhibitorun iştirakında mayenin sürəti 1 m/san olmaqla daimi qarışdırılaraq (700-850 dövr/dəq) 3 saat ərzində aparılır.
2 S iştirakında keçirilir (pH=3,80). Burada inhibitorun (birləşmə I) qatılığı 50-1000 arasında dəyişir. Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №1, феврал, 2014 - жц ил
13
Sınaqların nəticələri cədvəldə verilir. Cədvəldə verilənlərdən görünür ki, təklif olunan birləşmələr məlum birləşmələrlə müqayisədə aqressiv mühitdə poladın korroziyadan mühafızəsində yüksək inhibitor xassəyə malikdir.
İnhibitorun 100-1000 mq/l qatılığında poladın neytral mühitdə korroziyası 89,26-100 %, zəif turş mühitdə 93,87-100 % və H 2 S-lə doymuş sistemdə 88,4-100% zəifləyir. Bundan əlavə məlum inhibitorun eyni dozada (100 mq/l ) neytral mühitdə və H 2 S
Göstərilən birləşmənin həmin mühitdə inhibitorluq effekti uyğun olaraq 89,26 və 91,57 %-dir.
Kor
roz iya mühit i
-li C H 3 C OO H məh. +
be nz in B -70 +
850mq/ l H
2 S ( 1:1: 1) , pH 3,80
Z, % - 82,60 88,40
92,75
94,49
95,65
98,55
100,0
- - - K, q/m
2 s 6,90 1.20
0,80
0,50
0,38
0,30
0,10
0,00
- - - 0,04 %
-li CH 3 C OO H mə h. +
be nz in B
-70 (1 :1),
V= 1 m/
s, pH 4,95
Z, % - 88,70 93,87
96,77
98,38
99,19
99.51
100,0
- 41,93 54,82
K, q/m
2 s 6,20 1,0
0,38
0,20
0,10
0,05
0,03
0,00
- 3,60 2,80
3 %
-li Na
C l m
əh. +
be nz in B -70 + H 2 S 600
mq/ l (7:1), pH 4,5
- 88,42 91,57
94,73
97,89
98,52
99.36
100,0
73,3
- - K, q/m 2 s 4,75
0,55 0,40
0,25
0,10
0,07
0,03
0,00
- - - 3 %
-li Na
C l m
əh. +
be nz in B
-70 (7 :1),
V= 1 m/ s, pH 6,85
Z, % - 85,71 89,26
95,23
96,19
97 ,85 98,57
100,0
26,6
31,57
44,73
K,
q/m 2 s 4,20
0,60 0,45
0,20
0,16
0,09
0,06
0,00
- 2,60 2,10
İnhibit or un qa tı lı ğı C , mq/ l - 50
100 200
300
500
750
1000
100
200
500
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|