Əziz oxucu, bu kitabı sənin üçün yazdım. İnsana xas olan ən böyük nemətlərdən
Yüklə 85,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
Ancaq bir dəfə onun da üzündə fərəh gördüm, Təbəssüm çöhrəsini necə nurlandırmışdı. Demə Lənkərandan, Cəlilabaddan vaqon-vaqon tərəvəz dolu ye- şiklər Leninqrada, Moskvaya yola salınacaqdı. Allah, necə sevinirdi. Sanki bütün bunlar əziz balaları üçün onun evinə gəlirdi. Demə moskvalıların, leninqradlıların vitamin yeməsi A. üçün son dərəcə vacib həyat məsələsi imiş. 89-90-cı illərdə Bakıda baş verən hadisələrə A. istehza və rişxəndlə baxırdı. Azərbaycanda boya-başa çatsa da, onun gözündə bu xalqın bir qara qəpik qiyməti yox idi. Nə dilini öyrənmək istəmişdi, nə mədəniyyətini. Xalqın günahsız balalarının gülləbaran edildiyi o qanlı gecənin xəcalətindən açılmağa utanan səhərində, küçələrində, döngələrində yaralıları inildəyən başıbəlalı şəhərin görünməz faciədən çaşdığı gündə, ana və bacıların sinə döyüb şivən qopardığı, hamının qan-yaşla qəbiristanlığa axışdığı vaxtda və bütün ölkənin iflic anında A. heç nə olmayıbmış kimi çox cəsarətli addımlarla adi gündə olduğu kimi işə gəlib qabağına çıxanlara qəddarlıqla: - Tak i im nado, - deyərək haqlı adamlar kimi kabinetinə başı dik keçmişdi. Ancaq bu yalquzaq qəddarlığına görə heç kəs onu daş-qalaq etməmişdi. Çünki A.-nın o günkü görünüşündən hərə bir rəvayət danışırdı. Biri deyirdi: "O gün A. adama oxşamırdı, dəmirdən tökülmüş qansız robotu xatırladırdı". Biri deyir: "Gözləri sönük ölü rəngindəydi, əlləri titrəyirdi, arıq boynu üstündə zorla dayanan seyrək tüklü başı, elə bil, üzülüb düşəcəkdi." Kimi deyirdi A. Moskvaya məktub yazıb xəyanətkarları ittiham edəcək! Çünki xalqın bu dar günündə A. da danışmayıb, kim danışmalıydı ki?! Axı, bu xalqa ondan yaxşı bələd olan yox idi. Məgər ömrü boyu bu xalqla birlikdə bu şəhərin havasını udub, çörəyini, naz-nemətini yeməmişdimi?! Onun üzüyolalığını, qonaqpərvərliyini, dostluqda sədaqət və dönməzliyini A. da deməyib, kim deməliydi ki?! Amma A. nə böyük təşəbbüs yiyəsi idi, nə də cəsarət. Omrü boyu yazılmış qanunlara xidmət etmişdi. Onlardan kənara çıxmamışdı. Çünki bu qanunlar onun üçün də sərfəli idi. A. öz xalqının qızıydı və ömrü boyu ona sədaqətli qalmışdı. Elə isə A. onda niyə Bakının mərkəzindəki evini Moskvaya dəyişmirdi?! -Bəlkə son anda nankorluğun daşını atıb Azərbaycanı sevməyə başlamışdı?! -Yox, qətiyyən yox! Bu sualın bir cavabı vardı ki, A. son dərəcə müdrik və ağıllıydı. Əvvəla, onu buradan heç kəs qovmurdu. İdarədə əvvəlki nüfuzu qalmasa da, onu yenə yola verib mərhəmət göstərməkdə davam edirdilər. Bir də A. bu qədər hörmət gördüyü yeri atıb getməklə özünə əziyyət verməkdən başqa daha nəyə layiq olacaqdı ki?! Həm də Moskvada onun kimi A.-lardan o qədər vardı! Kim idi, ələyi ələnib, xəlbiri göydə fırlanan bu iddialı qadını oralarda əzizləyib saya salan? Burada, heç olmasa, onu tanıyanlar vardı. Oralarda isə adi, sıravi adama çevriləcəkdi. Elə buna görə də başını ağrıtmayıb lövbər saldığı Bakıdan qırağa çıxmamışdı. ...Söz yox ki, ömrünün son anlarını yaşayan bu qadının məzarı da şəhər qəbristanlıqlarının birinə düşəcəkdi. Yağan doğma yağışlar onun da qəbrini is- ladacaqdı... Şəhid qəbirləri üzərindən əsən doğma Bakı küləkləri onun da məzarını sığallayacaqdı. Kim bilir, bəlkə də bu küləklər gələcək bizlərə özgə xalqın özgə məzarından ziddiyyətli, anlaşılmaz nağıllar pıçıldayacaqdı... Язрайылла вядляшм ə (hekayə) Уъсуз-буъагсыз чадырда бир стул беля бош дейилди. Амма сяс-сямир эялмирди. Мярсийяханын хош авазы щавайа гарышыб щязин-щязин йайылырды. Кянд- кясякдя гадын галмамышды. Щамы бир няфяр кими мяшяди Uмlейланын мяълисиня йыьылмышды. Гоншу кяндлярдян дя эялянляр варды. Рящмятлик тякъя бир кяндин гызы дейилди, ахы?! Hям дя дяниз сащили бойу узанан бу гумлу-дузлу торпагларын, янъирли, цзцмлц баьларын ювладыйды. Щяр кянддя, гощум яграба евиндя, дост-таныш щяйятляриндя изи, йери, хатиряси галмышды ахы! Чадырдан аралы алтында кцсювляр кюзярян ири газанларда плов дямя гойулмушду. Самоварлар буьланырды. Мяъмийялярдя, газанларда аш гарасы, мцтялъям щазырланырды. Зяфяранлы йемяклярин иштащачан ляззятли райищяси, йанан одунларын tan ış ə три, “Quran” ay ə l ə rinin, мярсийялярин щязин сядасы – ç ox- ç ox uzaq ke ş mi ş l ə rd ə n qalma q ə dim ad ə tl ə r olsa da, adama do ğ ma idi. Синилярдя буьланан стяканлар чадыра апарылыр, бошаланлар эери эятирилирди. Щамы бир няфяр кими рящмятлийин мяълисинин гуллуьунда дайанмышды. Гуран охуйанлары мярсийяханлар явяз едир, bир мярсийя битир, о бириси башлайырды. Щяр кянддян мярсийяхан эялмишди. Щяр кяс доьма ел-обада изи унудулмаз mяшяди Uмlейланын тязийясиндя рящмятлийин хошладыьы мярсийялярдян охумаьы юзцня vacib, шан билирди. Имамлардан олан нющялярин созляри дцшцндцрян, риггятлийди. Инсанлары гямя-гцссяйя, кядяря йох, инъя, саф дуйьулара чякир, даща бюйцк тясялли, даща чох ишыг сели йарадырды. Цзляр, сималар да, еля бил, сещрлянмишди. Sanki kин-к ü дурят, щясяд, гибтя, пахыллыг ə rimi ş , yox olmu ş du. Мярсийяляр дярдли гадынларын, шящид ана-баъыларынын цряйиня мялщям тяки yay ı l ı rd ı . Илащи, йашы билинмяйян бу мярсийяляр неъя мющтяшяммиш! Щансы халгда беля адят варды?! - Ня улу адят иди бу! Еля mяшяди Uмlейла да ади инсан дейилди. Тякъя язизляри цчцн йох, доьма ел-оба цчцн дя бир m ə b ə d idi, галайды. Она эюря дя тязийяси юзцня охшайырды. Щяр ил Мящяррям айында юзц кими пак мюмцнляри башына ъям едиб мясъидляря ъыьыр салан, Щцсейн цчцн вя бцтцн щагсызлыг гурбаны олан няъиб инсанлар цчцн црякдян кядярляниб аьлайан, Аллаща, онун ендирдийи китаба, se ç diyi pey ğə mb ə rl ə r ə , о ъцмлядян бцтцн ядалятли инсанлара сидг црякля баьланан, insan ı баласы кими севян няня Uмlейланын матями башга ня ъцр ола билярди, ахы?! Гуран айяляринин, мярсийялярин беляъя црякдян, ъани-дилдян бол-бол охунмасыны Аллащ юзц буйурмушду ондан ютяри! Бу язямят долу сещирли сясляр эянъ нявя Лейлайа да сирайят едир, ону ушаглыг илляриня, унудулмаз, эюзял, дады- ляззяти дамаьындан эетмяйян дюврляря гайтарырды. Рамазан, мящяррям айларында няня Лейла ону юзц иля бярабяр мярсийя, имам мяълисlяриня апарарды. Няняси онун щям мяктябдя ялачы олмасыn ı , билийи иля сечилмясиni, h ə m d ə беля шейлярдян узаг олмайыб онлардан хябярдар олмасыны истяйирди. Инди бу щязин, рювнягли сясляр ону да узаглара апарыр, сещрляйиб овсунлайырды. Няняси Uмlейла ади insanlardan дейилди. Сарсылмаз ирадя, йенилмяз эцъ, тцкянмяз бир гцввя варды онда. Сцбщ тездян дцнйаны нура бойайан, ахшам тяряфи гцруб едян эцняшин шцаларында гызыла чалан дцнйа онун цчцн дя ъазибяли бир алям иди. Няня Uмlейла, еля бил, тябиятин дилини билир, фцсцнкар чаьырышларыны ешидирди. Йашы s ə ks ə ni кечся дя цзцндя гырышлар чох дейилди. Цзц ишылдайырды. Сцд рянэли дяриси щамар, парлаг иди. Bястя бой, n ə rm ə nazik, ири, гонур эюзлц иди. Сачлары да там аьармамышды, пarlaq, хош рянэдяйди. Yüklə 85,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|