Şəkil 59
Təbii kristalda elə istiqamət vardır ki, həmin istiqamət ətrafında firlanmaya nəzərən kristalın
xassələrində simmetriklik olur. Bu istiqamət kristalın optik oxu adlanır. Bəzi kristallarda iki
optik ox olur. Buna uyğun olaraq kristallar bir optik oxlu
(turmalin, islandiya şpatı, kvars və s.) və iki oxlu (slüda, gips
və s.) olurlar.
Kristalın optik oxu duz xətt deyil, müəyyən müstəvi üzrə
fəza istiqamətlidir. Optik oxdan keçən müstəvi, kristalın baş
kəsiyi və ya baş müstəvisi adlanır. Kristalı elə kəsmək olar ki,
alınan kəsik müstəvi onun baş kəsiyi ilə üst-üstə düşər.
Kristalın belə kəsik müstəvisi üzərinə işıq saldıqda, ondan
işıq rəqslərinin (və ya amplitudlarının) optik ox istiqamətində
olan toplananları keçəcəkdir. Buna görə də rəqsləri optik oxa
perpendikulyar olan işıq kristalından keçmir. Turmalin
kristalında polyarlaşmış işığın necə alındığını öyrənək. Tutaq
ki, səthi baş kəsiyə paralel olan iki turmalin lövhə həm də bir-birınə paralel qoyulmuşdur (şəkil
61).
Dostları ilə paylaş: |