Foizlar Oddiy va murakkab foizlar haqida tushuncha. Foiz haqida tushuncha

Dastavval oddiy foizlar haqida.2

• Agar pul mablag’larini umumiy qiymati (S) uch (n) yildan keyin qanday summani tashkil qilishini bilmoqchi bo’lsak, u holda quyidagi formuladan foydalanamiz: Pnr S = P + ----- (1.3.) 100 Agar formulalarni qo’llash jarayonida foiz stavkalari o’rniga foiz koeffitsentlaridan foydalansangiz yuqoridagi formulalarni yanada soddaroq ko’rinishga keltirib olishingiz mumkin. Masalan, foiz stavkasi 20,0 % ni tashkil qilsa, foiz koeffitsenti (R) - 0,20 ni tashkil qiladi (ya’ni foiz stavkasini 100 ga bo’lib olamiz). Natijada, yuqorida keltirilgan (1.3) formulani biroz boshqacha ko’rinishda tasavvur qilish mumkin: S = P+ P*n*R yoki S = P*(1+n*R) (1.4.) Yuqoridagi misol ma’lumotlar asosida keltirilgan formulalardan foy-dalanib foiz ko’rinishidagi daromadlar va pul mablag’larini kelgusi qiymat-larini hisoblab ko’rishingiz mumkin.

Murakkab foizlarni hisoblash

• Murakkab foizlarni hisoblash oddiy foizlarni hisoblashdan farq qiladi va bu farq asosan foiz hisoblanuvchi (asosiy) summani o’zgarib borishidir. Bunda asosiy summa har yili olingan foiz to’lovi hisobiga ortib boradi. Masalan, yuqoridagi misolda: 1-yilga 200,0 + 20 % q 200,0 * (1 + 0,20) q 240,0 2-yilga 240,0 + 20 % q 240,0 * (1 + 0,20) q 288,0 3 yilga 288,0 + 20 % q 288,0 * (1 + 0,20) q 345,6 Uch yilda olingan foiz daromadi 145,6 ming so’m bo’ladi. Qilingan hisoblar ko’rsatib turibdiki, murakkab foizlarni hisoblashda foiz hisoblash uchun foyda-lanayotgan summa har yili hisoblangan foiz hisobiga o’zgarib bormokda, ya’ni asosiy summaga hisoblangan foiz qo’shilib bormoqda, foiz stavkasi esa o’zgargani yo’q. Agar yuqoridagi shartli belgilardan foydalanadigan bo’lsak, har yilni oxi-riga olinayotgan foiz daromadini quyidagi formula yordamida ifodalash mumkin:

Murakkab foizlarni hisoblash.2.

• S = P * (1+R) n (1.9.) bu erda n - hisobot davridagi yillar soni (foizlar hisoblashning davriyligi).