Mədəd Çobanov
88
15.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru, II kitab, Bakı, 2012, 112
səh.
ELMĠ MƏQALƏLƏR:
16.
Dədə-Qorqud dünyasına səyahətdən parçalar(rus dilində),
―Onomastika Uzbekistana, ―Tezislər. II Respublika elmi-
praktik Konfrans, DaĢkənd, 1989, 2 səh.
17.
Gürcüstanda Türk-Azərbaycan mənĢəli oykonimlər, Ümum-
ittifaq II Onomastika elmi Konfransı,Tbilisi,1989,2 səh.
18.
X-XVII əsrlər gürcü tarixi mənbələrində Türk-Azərbaycan
köklü toponimlər, IV,‖Azərbaycan onomastikası problemləri‖,
1990, 3 səh.
19.
Eçmiədzin türk sözüdür. ―Azərbaycan onomastikası problem-
ləri‖, V, Bakı, 1992, 5 səh.
20.
Antroponimlərin ümumtürk layları (rus dilində), Tezislər, Çe-
boksarı, 1990, 2 səh.
21.
Qədim türk yazılı abidələrində onomastik vahidlərin təqdidi,
N.Tusi adına ADPĠ,Bakı, 1990, 6 səh.
22.
Cücəkənd yazılı abidələri, N.Tusi adına ADPĠ,Bakı, ―Dilçi-
lik-3‖, Bakı, 1997, 6 səh.
23.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru, IV Uluslararası Türk Dili
Kurultayı Bildirileri, I, 24-29 eylül 2000, Ankara 2007,
səh.373-381
24.
Azərbaycan-türk dilinin təĢəkkülü tarixinə dair, BAHDM ―El-
mi əsərlər‖, XI buraxılıĢ, Bakı,2000, 18 səh.
25.
Altay dilləri ailəsində Azərbayvan-türk dilinin mövqeyi, Trab-
zon və Çevrəsi Uluslararası ―Tarix, Dil və Ədəbiyyat Simpo-
ziumu‖, Trabzon, 2001,15 səh.
26.
Azərbaycan dilinin Dövlət statusu və əlifbamız represiyalar
dövründə, AAHDM, ‖Elmi əsərlər‖,Bakı, 2002, 16 səh.
27.
Türkologiyaya yeni hədiyyə, Ə.P.Vəkilovun ―Türk dialekto-
logiyası‖,I.kitabı haqqında rəy, ―Sovet Gürcüstanı‖, № 136
(5783), 13 noyabr 1983, 0,2 ç.v.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
89
28.
ġərqĢünas həmyerlilərimiz, ―Sovet Gürcüstanı‖, № 3 (7843), 1
yanvar 1978, 0,2 ç.v
29.
Türkoloqların Konfransında, IX Ümumittifaq Türkoloji kon-
frans haqqında‖ (UFA), ―Sovet Gürcüstanı‖, 18 sentyabr
1982, 0,3 ç.v.
30.
―ġərqĢünasların Konfransı‖,‖Sovet Gürcüstanı‖,9 yanvar
1986,0,2 ç.v
31.
Türkoloqların Ümumittifaq Konfransında, Türk onomastika-
sına həsr olunmuĢ I Ümumittifaq Konfransı (Frunze-BiĢkek),
1986, ―Sovet Gürcüstanı‖, 23 oktyabr 1986, 0,3 ç.v
32.
―Eçmiədzin‖ türk sözüdür, ―Ziya‖, 27 aprel,1992, 0,4 ç.v.
33.
―Eçmiədzin‖ nə deməkdir?, ―Vətən səsi‖, №45 (128), 20
noyabr 1992, 0,4 ç.v.
34.
―Azərbaycan türkcəsinin milliləĢməsi tarixi‖, ―ġərqin səsi‖,
№10, dekabr 1996,0,3 ç.v.
35.
―Qalın Oğuz eli və hərb sənəti‖ (həmmüəllif M.Çobanlı),
―Azərbaycn ordusu‖, №25(414),31 mart 1999, 0,3 ç.v.
36.
―Qalın Oğuz igidləri və onların döyüĢ taktikası‖ (həmmüəllif
M.Çobanlı)‖, ―Azərbaycn ordusu‖, №28(417). 10 aprel 1999,
0,3 ç.v.
37.
―Qalın Oğuz eli və hərb marĢları‖ (həmmüəllif M.Çobanlı)‖,
―Azərbaycan ordusu‖, №29(418),14 aprel 1999, 0,3 ç.v.
38.
―Qalın Oğuz eli və dövlət atributları‖ (həmmüəllif M.Ço-
banlı)‖, ―Azərbaycan ordusu‖, №32(421),15 may 1999,0,3
ç.v.
39.
―Qalın Oğuz eli və xəfiyyəçilik‖ (həmmüəllif M.Çobanlı)‖,
―Azərbaycan ordusu‖, № 33 (423), 19 may, 0,3 ç.v.
40.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖ və dövlətçilik ənənələri‖, (həmmüəllif
M.Çobanlı ),―Azərbaycan ordusu‖ , №38, (427), 5 iyun 1999,
0,3 ç.v.
41.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖ və dövlətçilik ənənələri‖, (həmmüəllif
M.Çobanlı ), ―(ikinci məqalə)‖ ―Azərbaycan ordusu‖, № 39
(428), 9 iyun 1999, 0,3 ç.v.
Mədəd Çobanov
90
42.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖ və dövlətçilik ənənələri‖, (həmmüəllif
M.Çobanlı), ―(üçüncü məqalə)‖ ―Azərbaycan ordusu‖, №43,
(432), 8 iyun 1999, 0,3 ç.v.
43.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖ və dövlətçilik ənənələri‖, (həmmüəllif
M.Çobanlı ), ―Azərbaycan ordusu‖, №47 (436), 8iyul 1999,
0,3 ç.v.
44.
―Qalın oğuz eli və onun müĢavirliyi‖, (həmmüəllif M.Çobanlı
), ―Azərbaycan ordusu‖, № 50 (439), 20 iyul 1999, 0,3 ç.v.
45.
―Borçalıda toy adət-ənənələri, Borçalı‖, № 23, (41-42),25
oktyabr 1999, 0,3 ç.v.
46.
―Genezisdən tipologiyaya‖, ―ġərqin səsi‖,№211, oktyabr
1999,0,4, ç.v.
47.
―Ədəbi dilimiz xalqımızın milli sərvətidir‖, ―Azərbaycan‖, 26
fevral 2000, 0,5 ç.v.
48.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖ Ģəcərələri‖ (həmmüəllif M.Çobanlı),
―Azərbaycan ordusu‖, №21(507),14 mart 2000, 0,3 ç.v.
49.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖ Ģəcərələri‖(həmmüəllif M.Çobanlı),
(ikinci məqalə), ―Azərbaycan ordusu‖, №22, (508), 16 mart
2000, 0,3 ç.v.
50.
―Kitabi-Dədə Qorqud‖un təxmini xəritəsi haqqında qeydlər,
―Azərbaycan ordusu‖,№ 44, (530), 6 iyun 2000, 0,4 ç.v.
51.
IV Uluslararası Türk dili Qurultayından qeydlər, ―ġərqin
səsi‖, № 13 (37), 17 oktyabr 2000, 0,3 ç.v.
52.
AzərbaycanĢünaslığa yeni hədiyyə, ‖ġərqin səsi‖№ 10(50),
iyun 2001, 0,3 ç.v.
53.
Əlifbamız və represiyalar (birinci məqalə), ―Azərbaycan ordu-
su‖, № 8(892), 16 aprel 2003, 0,4 ç.v.
54.
Əlifbamız və represiyalar (ikinci məqalə), ―Azərbaycan or-
dusu‖, № 49(893), 18 aprel 2003 0,4 ç.v.
55.
Türkologiyanın yeni nailiyyəti‖,‖Elm və Təhsil‖, № 07 (140),
may 2004; ―Planet presi‖; №81, 1 iyun 2004, 0,3 ç.v.
56.
―Azərbaycançünaslığınatributları‖, ‖ġərqin səsi‖, № 51, yan-
var 2005, 0,4. ç.v.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
91
57.
―Dilimiz milli sərvətimizdir‖, ―Xalq qəzeti‖, 24 dekabr 2005,
0,3, ç.v.
58.
I Türkoloji Qurultay və türk dillərinin müasir problemləri,
―ġərqin səsi‖, № 7-8(129-130), mart 2007, 0,6 ç.v.
59.
―Türk sancağı‖, ―ġərqin səsi‖, № 1(196), yanvar 2007, 0,3,
ç.v.
60.
VI Uluslararası Türk Dili Qurultayı, 20-25 oktyabr 2008-ci il,
Türkiyə-Ankara, ―ġərqin Səsi‖, № 07-08,(211-212),dekabr
2008, 0,5 ç.v; ―Elm və Təhsil‖, № 01-02(213-214),yanvar
2009, 0,5 ç.v.
61.
TürkĢünaslığa yeni hədiyyə, professor Rəcəb Toparlı və pro-
fessor Mustafa ArdğunĢahın ―Muinul-Mürid‖kitabı haqqında
rəy, ―ġərqin səsi‖, № 07-08(211-212), dekabr 2008,0,2, ç.v;
―Elm və Təhsil‖, № 01-02(213-214),yanvar 2009, 0,2 ç.v.
62.
―Doğru yazma və konuĢma bilgiləri‖, professor Hamza Zül-
fikarın eyni adlı kitabı haqqında rəy, ―ġərqin səsi‖, № 07-
08(211-212), dekabr 2008, ―Elm və Təhsil‖,№01-02(213-
214), yanvar 2009, 0,2 ç.v.
63.
VI Uluslararası Türk Dili Qurultayı,‖Təhsil‖, №16(307), de-
kabr 2008, 0,7 ç.v.
64.
―Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru‖, ―Ümumi türkoloji
problemlər‖, Azərbaycan Cümhuriyyəti‖, № 110, 17-24 aprel
2009, 0,5 ç.v.
65.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru, ikinci məqalə, ‖Azər-
baycan Cümhuriyyəti‖, №10(101), 7-14 may 2009,0,1 ç.v.
Mədəd Çobanov
92
ƏDƏBĠYYAT
AZƏRBAYCAN DĠLĠNDƏ
1.
Azərbaycan tarixi, I, Bakı, 1958.
2.
Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, I, Bakı, 1976.
3.
Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, VII, Bakı, 1983.
4.
Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi, I, Bakı, 1960.
5.
Ana kitabələr, Tərkib edən – E.Əlibəyzadə, Bakı, 1996.
6.
Ağasıoğlu F., Azər xalqı, Bakı, 2005.
7.
Ağasıoğlu F., Qədim türk eli. Saqa Qəmər boyları, Bakı, 2006.
8.
Ahmet Cavat, Alfabenin menĢeyi en eski türk yazısıdır, Ġstan-
bul, 1933.
9.
―Bilqamıs‖ dastanı, Bakı, 1985.
10.
Camal Anadol, Tarixə hökm edən millət: Türklər, ―Aydınlıq‖
qəzeti, 10.VIII. 1991.
11.
Cəfərov N., AzərbaycanĢünaslığa qiriĢ, Bakı, 2002.
12.
Çobanov M.N., Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru, Bakı,
2008.
13.
Çobanov M.N. və Çobanlı M.M., Dədə Qorqud dünyasına
səyahətdən parçalar, Bakı, 1998.
14.
Çobanov M.N. və Çobanlı M.M., Qəhrəmanlıq dastanı, (―Ki-
tabi – Dədə Qorqud‖ dastanlarının motivləri əsasında), Bakı,
2000.
15.
Çobanov M.N., Altay dilləri ailəsində Azərbaycan – türk di-
linin mövqeyi, Bakı, 2001.
16.
Rizvan Cəbiyev, ġumer kilidi, Bakı, 2008.
17.
Ġ. DurmuĢ, Ġskitlər (Saklar), Ankara, 1993.
18.
Əlibəyzadə E., Ədəbi Ģəxsiyyət və dil, Bakı, 1982.
19.
Əlibəyzadə E., Ədəbiyyatımızın ilkin qaynaqları, ―Ədəbiyyat
və incəsənət‖ qəzeti, 15.IX. 1989.
20.
Əlibəyzadə E., Qədim dünyanın ulu kitabı, Bakı, 1996.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
93
21.
Əlibəyzadə E., Azərbaycan xalqının mənəvi mədəniyyət
tarixi, Bakı, 1998.
22.
Əlisa Nicat, Nağıllara dönən tarix, Bakı, 1993.
23.
Fərman Azad, Örtülü tarix, Bakı, 2009.
24.
hacıyev T. və Vəliyev K., Azərbaycan ədəbi dilinin tarixi,
Bakı, 1983.
25.
Hüseynzadə Əlibəy, Türklər kimdir və kimlərdən ibarətdir,
Bakı, 1977.
26.
―Kitabi - Dədə Qorqud‖, Bakı, 1988.
27.
Qeybullayev Q., Azərbaycan türklərinin təĢəkkülü tarixi, Bakı,
1994.
28.
Müxtəsər fəlsəfə lüğəti, Bakı, 1941.
29.
Ziya Göyalp, Türkçülüyün əsasları, Bakı, 1991.
RUS DĠLĠNDƏ
1.
Аристов Н.А., Заметки об этническом составе тюркских
племѐн и народностей и сведенья об их численности,
«Живая старина», 1896, влп. 3-4.
2.
Аджи Мурад, Азиатская Европа, Москва, 2006.
3.
Баскаков Н.А., Введение в изучение Тюркских языков,
Москва, 1969.
4.
Березин И.Н., «Система диалектов тюрков мусульман»,
Казань, 1848.
5.
Винглер Г.. Западная Азия в древние времена – История
человечества, т III СПб, 1903.
6.
Винглер Г., Вавилонская культура, Москва, 1913.
7.
Владимирцов Б,Ж., Сравнительная грамматика монголь-
ского письменного языка и халхаского наречия, Л. 1929.
8.
Белицкий М., Забытый мир Шумеров, Москва, 1980.
9.
Гумилѐв Л.И., Древние тюрки, Москва, 1967.
10.
Дьяконов И.М., Эпос о Гильгамеше, М –Л, 1961.
Mədəd Çobanov
94
11.
Дьяконов И.М., Общественный и государственный строй
древнего Двуречья, Шумер, Москва, 1959.
12.
Ильминский Н.И., Вступительное чтение в курс турецко –
татарского языка, «Учѐные записки Имр. Казанского
Университета», 1861, кн. 3-4.
13.
Катанов Н.Ф., Этнографический обзор турецко –
татарских племѐн, Казань, 1894.
14.
Катанов Н.Ф., Опыт исследования урянхайского языка с
указанием главнейших родственных отношений его к
другим языкам тюркского корня, Казань, 1903.
15.
Крамер С.Н., История начинается в Шумере, Москва,
1965.
16.
Клачков И.С. Духовная культура Вавилонии: человек,
судьба, время, Москва, 1983.
17.
Косидовский З., Библейские сказания, 1975.
18.
Корш Т. Е., Классификация турецких племѐн по языкам,
« Этнографическое обозрение», 1910, кн. 84-85.
19.
Ллойд С., Реки близнецы, Москва, 1972
20.
Марр Н.Ж., Избранные работы, т. IV, Москва, 1937.
21.
Оппенхейм А., Древняя Месопотамия, Москва, 1990.
22.
Radloff V., Phonetik der nödlichen Türksprachen, Leipziq,
1882.
23.
Редер Д.Г., Мифы и легенды древнего Двуречья, Москва,
1955.
24.
Самойлович А.Н., Некоторые дополнения и классифика-
ции турецких языков. Пр., 1922.
25.
Сулуйманов Олжас, «Аз и Я» и «Шумернаме», Алма –
Ата, 1965.
26.
Стеблѐва И.В., Поэзия тюрков VI – VIII веков, Москва,
1965.
27.
Стеблѐва И.В., Развитие тюркских поэтических форм V-
XI веке, Москва, 1971.
28.
С. Хантингтон. « Столкновение цивилизаций», Полис,
1994, №1
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
95
29.
А. Дж. Тойнби, « Цивилизация перед судом истории»,
Москва, 2003.
30.
Ф. Фукуяма, « Полемика о статье «Конец истории»»,
Диалог – США, 45, 1990, №1.
31.
И. Валерстайн, «Анализ мировых систем и ситуация о
современном мире», СПБ., 2001.
32.
П. Дж. Вьюкенен., «Смерть Запада» М. – СПБ. 2004
33.
А.С. Ахиерер, «Специфика Российской цивилизации».
Цивилизации, вып 6, Москва, 2004.
Mədəd Çobanov
96
Bioqrafik məlumat
Prof. Mədəd Namaz oğlu Çobanov 1937-ci ildə Qədim Bor-
çalının Bolulus (indiki Gürcüstanın Bolnisi rayonu) nahiyyəsi-
nin Darvaz kəndində anadan olub, 1955-ci ildə Darvaz orta
məktəbini, 1960-cı ildə A.S.PuĢkin adına Tbilisi Dövlət Peda-
qoji Ġnstitutunun Tarix-filologiya fakültəsinin Azərbaycan böl-
məsini, 1971-ci ildə Azərbaycan EA-nın dissertantturasını biti-
rib. O, 1973-cü ildən filologiya elmləri namizədi, 1976-cı ildən
dosent, 1992-ci ilin fevralından filologiya elmləri doktoru,
1992-ci ilin oktyabrından professor, 1993-cü ildən Azərbaycan
Alimlər Ġttifaqının, 1995-ci ildən ―Azərbaycan onomalogiyası‖
Mərkəzinin Ġdarə Heyətinin üzvü və Onomastika üzrə Əlaqə-
ləndirmə ġurası sədrnin müavinin, 2000-ci ildən Türk Dili Qu-
rumunun, 2001-ci ildən Nyu-Yurk EA-nın akademikidir. O,
uzun müddət Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali
Attestasiya Komissiyasının filologiya elmlər üzrə Ekspert ġura-
sının üzvi olub. Onun 80-ə yaxın kitabı, 26 tədris proqramları,
580-ə yaxın elmi məqalələri, 220-dən çox ölkə həyatının siyasi,
iqtisadi, və mədəni maarif sahəsinə aid yazdığı publisistik bədii
oçerkləri çap olunmuĢ, 60-a yaxın kitabın redaktoru, rəyçisi və
tərcüməçisi olub, 102 Elmi-Konfransın fəal iĢtirakçısı, 95 dok-
torluq və namizədlik dissertasiyalarının opponenti və rəyçisi
olub.
Prof. M.N.Çobanovun elmi-pedaqoji fəaliyyətinə dair bir ne-
çə kitab, onlarla məqalələr, əsərləri haqqında 100-ə yaxın rəylər
yazılıb. Həmçinin, onun haqqında 30-a yaxın Ģeir və oçerklər
yazılıb. Onun əsərləri Azərbaycan, türk, özbək, qazax, ğırğız,
türkmən, rus, gürcü, erməni və s. dillərdə çap olunub. Prof. M.
Çobanov Azərbaycan-gürcü xalqlarının tarixi və ədəbi əlaqələri
sahəsindəki xidmətlərinə görə, 2008-ci ildə ―GUAM‖ TəĢkila-
tının ―Diplom‖u, 2011-ci ildə ―Ən yaxĢı vətənpərvər tədqiqatçı
alim – Ġlin alimi ―Qızıl medal‖ı ilə təltif olunmuĢdur‖. O, Əmək
veteranıdır.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
97
Mədəd Çobanov
98
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
99
MÜNDƏRĠCAT
Redaktordan ................................................................................ 3
TÜRKLÜYÜMÜZÜN YENĠDƏN OYANIġI ...................... 5
TÜRK DĠLLƏRĠNĠN, O CÜMLƏDƏN AZƏRBAYCAN –
TÜRK DĠLĠNĠN MĠLLĠLƏġMƏSĠ TARĠXĠNƏ DAĠR ... 12
Azərbaycan – türk Ģifahi ədəbi dili və onun təĢəkkülü tarixi ... 14
Azərbaycan–türk yazılı ədəbi dili və onun təĢəkkülü tarixi ..... 17
Azərbaycan dövlətciliyinin yenidən bərpa edilməsi dövründə Dil
məsələləri ..................................................................................... 21
TÜRK XALQLARININ TARĠXĠ HƏYATNAMƏSĠ VƏ
YA TƏRCÜMƏYĠ–HALI ...................................................... 31
AZƏRBAYCAN XALQININ TARĠXĠ HƏYATNAMƏSĠ
VƏ YA TƏRCÜMƏYĠ–HALI, MĠLLĠ–ETNĠK TARĠXĠ . 41
TARĠXƏ ÖZ ĠMZASINI ATMIġ QƏDĠM XALQLAR:
ġUMERLƏR, TÜRKLƏR ...................................................... 49
ġUMER – ALTAY DĠLLƏRĠ AĠLƏSĠ ................................. 60
Əlifbanın mənĢəyi ....................................................................... 73
Ən yeni Türk mərhələsi – Türklüyümüzün yenidən oyanıĢı
dövrü (XX əsrin 20-ci illərindən hal–hazıra qədər) .................. 74
Yazının mənĢəyi. Sxem № 3 ..................................................... 76
Müasir əlifba sistemləri ............................................................. 77
Ən yeni dövrdə Türk dünyasının inkiĢaf xüsusiyyətləri ........... 78
Biblioqrafiya ................................................................................ 87
ƏDƏBĠYYAT ............................................................................ 92
Bioqrafik məlumat ............................................................... 96
Mədəd Çobanov
100
«Елм вя Тящсил» няшриййатынын директору:
профессор Надир МЯММЯДЛИ
Компцтер дизайнери: Zahid Məmmədov
Техники редактор: Рювшаня Низамигызы
Йыьылмаьа верилмиш 25.01.2012.
Чапа имзаланмыш 29.02.2012.
Шярти чап вяряги 6,2. Сифариш № 28.
Каьыз форматы 60х84 1/16. Тираж 300.
Китаб «Елм вя Тящсил» няшриййат-полиграфийа
мцяссисясиндя сящифяляниб чап олунмушдур.
E-mail: elm_ve_tehsil@box.az
Тел: 497-16-32; 050-311-41-89
Цнван: Бакы, Ичяришящяр, 3-ъц Магомайев дюнэяси 8/4.
Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru
101
Dostları ilə paylaş: |