Microsoft Word Tebriz folkloru doc

 

  

٨

xil edilmişdir. Dәrnәyin bәzi üzvlәrinin söylәyicilәrdәn topla-

dığı materiallarda qaynaq mәlumatlar әtraflı verilmişdir.  

Diqqәtә çatdırmaq istәyirik ki, kitabda “Tәbriz-Qaradağ 

aşıq mühiti” bölmәsinә  dә yer verilmişdir. Mәqsәdimiz aşıq 

yaradıcılığı ilә mәşğul olan tәdqiqatçıları Tәbrizdә yaşayıb-ya-

radan aşıqlar haqqında qısaca da olsa, mәlumatlandırmaqdır.  

Ümumiyyәtlә, biz bu işin hәyata keçirilmәsinә gec başla-

dıq. Buna görә dә dәrnәyimizin bütün üzvlәrinin toplaya bilә-

cәyi materialları vaxtında bir araya gәtirmәk mümkün olmadı. 

Bu kitabın  әrsәyә  gәlmәsindә bir çox xeyirxah insanların 

zәhmәtini xüsusilә qeyd etmәk istәrdik. Әli Cәngcuy Xalidaba-

di işlәrin sürәtlәndirilmәsindә önәmli rol oynamışdır. Mәsumә 

xanım  Şәqaqi bir çox mәtnlәrin kompyuterdә latın  әlifbası ilә 

yığılmasında çox әmәk sәrf etmişdir. Zeynәb xanım Mәdәdi 

Nigaristan hazır mәtnlәrin korrektә olunmasında yaxından işti-

rak etmişdir.  Әli Bәrazәndә Türk böyük hәcmdә materialların 

toplanmasından başqa, mәtnlәrin kompyuterdә  yığılaraq qrup-

laşdırılması işinә dә çox kömәk etmişdir. 

Kitabda yer alan folklor nümunәlәrindә rast gәldiyimiz 

dialekt sözlәrinin, elәcә  dә  әrәb vә fars sözlәrinin lüğәtini re-

daktor hazırlamışdır. Hәmçinin Folklor İnstitutunun  әmәkdaş-

ları – Aynurә Sәfәrova, Nurlana Mәmmәdova, Aygün Balaye-

va kitabın nәşrә hazırlanmasında yaxından iştirak etmişlәr.  

“El bilimi” dәrnәyi olaraq şifahi xalq yaradıcılığı nümunә-

lәrinin toplanması kimi müqәddәs vә böyük bir işin hәyata ke-

çirilmәsindә çox zәhmәti olan, burada adları  çәkilәn vә  çәkil-

mәyәn cәfakeş insanlara tәşәkkür etmәyi özümüzә borc bilirik.  

 

Kazım ABBASİ  

“El bilimi” dәrnәyinin üzvü 

Tәbriz – 25/8/2008 

---

 

  

٩

UŞAQ FOLKLORU 

 

NAZLAMALAR 

 

A dağdağannar, 

Bülbül qoğannar, 

Oğlan doğannar, 

Bu balama qurban. 

 

Ağ әllәr, ağ bilәhlәr, 

Baxçada qar kürәhlәr. 

Eşidәr atası gәlir, 

Gah yerir, gah imәhlәr. 

 

Allah, bunnan beş oleydi, 

Evlәr-eşihlәrdә oleydi, 

Alәmdә beş-beş olanda 

Bizdә on beş oleydi. 

 

Anan tel düzәr sәnә, 

Bacın gül bәzәr sәnә. 

Tarıdan arzum budu, 

Dәymiyә nәzәr sәnә. 

 

Anan tel düzәr sәnә, 

Bacın gül düzәr sәnә, 

Tarıdan әhdim budu, 

Nәzәr dәymәsin sәnә. 

 

Anni (alnı) var at meydanı, 

At minib çapmağım gәli. 

Qaşları tir kәman kimin, 

Ox vurub atmağım gәli. 

 

Ay belә tәk-tәk doğar, 

Gün belә tәk-tәk doğar. 

Sәnin kimi oğlanı 

Analar tәk-tәk doğar. 

 

Atım, tutum balamı, 

Şәkәrә qatım balamı, 

Babası evә gәlәndә 

Qabağa tutum balamı. 

 

Baxcalar bağa dönsün, 

Bağım yaylağa dönsün. 

Bir kәlimә söz danış, 

Ürәyim dağa dönsün. 

 

Baxçamızda miyana, 

Gül üstündә dayana. 

Oxu, bülbülüm, oxu, 

Bәlkә, balam oyana. 

 

Bal olar, bal(qan) olar, 

Yel әsәr, fәğan olar. 

Bala gәzәn yerlәrә 

Analar qurban olar. 

---

 

  

١٠

Bala dadı bal dadı, 

Bala adam alladı. 

Şirini şirin olar, 

Acısı da bal dadı. 

 

Balam, bir soyun görüm, 

Sәrvili  boyun görüm. 

Tanrıdan arzum budu, 

Balamın toyun görüm. 

 

Balam böyüsün görüm, 

Sәrv tәki boyun görüm. 

Tarıdan arzum budu, 

Balamın toyun görüm. 

 

Balama can demişәm, 

Ağlama, can demişәm. 

Balamın dili açılan günә 

Quzu qurban demişәm.  

 

Balama quzu qurban, 

Qoç qurban, quzu qurban, 

Qurban qәbul olmasa, 

Qoy olum özüm qurban. 

 

Balamı tanıram mәn, 

Hәr sözün annıram mәn. 

Yuxuda ah çәkәndә 

Od tutub yanıram mәn. 

 

Balamdı, xandı, xandı, 

Baxcada quş qovandı, 

Misri qılıc belindә, 

Vırmağa pәhlivandı. 

 

Balamsan, bir danamsan, 

Sәdәfsәn, dürdanamsan. 

Mәn ölsәm, sәnә qurban, 

Sәn ölmә, bir danamsan. 

 

Başına dolanım baş kimi, 

İki qatıxlı aş kimi. 

Toyunu elәyim çәmәndә, 

Pulat tökum daş kimi. 

 

Başına mәn dolanım, 

Mәn dönüm, mәn dolanım. 

Sәni Allah saxlasın, 

Sayәndә mәn dolanım. 

 

Bir gül әkdim boyunca, 

Әtir almadım doyunca. 

Ömrüm-günüm uzansın  

Bu balamın toyunca. 

 

Bizim yerlәr qalın meşә, 

Taxtında otur hәmişә. 

Aranında gül bәstiim, 

Yaylağında bәnövşә. 

 

---

 

  

١١

Boya-buxuna dol, gәz, 

Boynuma dola qol, gәz. 

Cәvannar seyrә gedәr, 

Sәn dә bir iyit ol, gәz. 

 

Bu kimdi, kimdi, kimdi, 

Tellәri büküm-bükümdi, 

Atası deyәr, mülkümdi, 

Anası deyәr, ilkimdi. 

Çaydakı qazlar 

Tükün tarazdar, 

Nişannı qızdar 

Bu balama qurban. 

 

Uşağın әllәrindәn tutub çәpik çaldırıb bu sözlәri deyәrlәr: 

 

Çapan-çәpan әllәri, 

İpәk yapan әllәri. 

Çәpan-çәpan әllәri, 

Ağrımasın әllәri. 

Ağrısa da ağrısın 

Özgәlәrin әllәri. 

 

Çәkdim cәfasın, 

Gördüm vәfasın, 

Böyütdüm onu 

Sürüm sәfasın. 

 

Çıxaram yol düzünә, 

Baxaram gül üzünә. 

Hәr nәnәnin balası 

Şirin olar özünә. 

 

 

Dadlı qızam, gәlin alın, 

Kәbinimә kәtdәr salın. 

Bir dana qızam gәlin alın, 

Kәbinim

ә yüz kәt salın. 

 

Dağ başında qalam var, 

Ürәyimdә yaram var, 

Xәlqin dövlәti-malı, 

Mәnim dә bir balam var. 

 

Dağda darılar, 

Sünbül-sarılar, 

Qoca qarılar 

Bu balama qurban. 

 

Dağda inәhlәr, 

Otdar, imәhlәr. 

O xonçalı bәylәr 

Bu balama qurban. 

---