Gimnastika va uni

2.9. 0 ‘zbekistonlik gimnastlarning salmoqli qadamlari
Galina Yakovlevna Shamray (R u ­
denko) 
- sobiq Ittifoqda xizmat ko'rsatgan 
sport ustasi, gim nastika sporti b o ‘yicha 
birinchi mutlaq jah o n chempioni (1954), 
gim nastika xod asid a m ashq b ajarishd a 
m am lakat ch em p io n i (1955), 1952-yiIgi 
Olimpiada o'yinlarida term a jam oa a ’zosi.
Jam oa tarkibida O lim piada ch em p io n i,
«Hurmat belgisi» ordeni sovrindori.
Galina Yakovlevna Shamray 1931 -yil 
5-oktabrda Toshkentdatug‘ilgan. G im n as­
tika bilan Ikkinchi Jahon urushidan so ‘ng shug‘ullana boshlagan. 
Ushbu sport turiga yoshligidan qiziqqan. Sport zaliga opasi olib 
kelgan. Birinchi murabbiysi V.V. Vnuchkov. 1949-yilda Galina milliy 
terma jamoa tarkibiga tushgan. Galina hayotida eng baxtli hodisa, bu 
albatta, 1952-yilda Xelsinki shahrida b o 'lib o'tgan XV O lim piada 
o'yinlaridir. G . Shamray SSSR term a jam oasi tarkibida oltin m edal 
sohibasi bo‘lgan.
1954-yil Galina uchun omad keltirdi. U Rim shahrida o'tkazilgan 
Jahon chem pionatidan m utlaq c h em p io n va ikki oltin m ed al 
sohibasi bo‘lib qaytdi.
1957-yildan G alina Shamray M oskva shahrida gim nastikadan 
murabbiy va hakamlik lavozimini bajargan. Hoziigi kunda u Moskva 
shahrida istiqomat qiladi.
Sergey Viktorovich Diomedov 
— xizm at k o ‘rsatgan sport ustasi, 
sport gimnastikasi bo‘yicha m am lakat ch em p io n i (1964—1966,
3 - 4 5 3
33

---

1968—1969, 1970). Q o ‘shpoyada mashq 
bajarish bo‘yicha Jah o n chem pioni (1966), 
XVIII va XIX O lim piada o ‘yinlari kumush 
m edal sovrindori (1964, 1968), m utlaq 
Jahon chem pioni (1966, 1970).
Sergey Viktorovich Diomedov 1943-yil- 
da To‘rtko‘lda tug‘ilgan. 1956-yilning sentab- 
rida birinchi marta gimnastika zaliga murabbiy 
R .G . Sarkisov guruhiga kelgan, katta akasi 
bilan birgum hda shug‘ullangan. B iryil o ‘t- 
m asdan Sergey sport m ahoratida akasiga 
yetib olib, II razryad m ezonini bajargan. U ch yildan so‘ng «Dinamo» 
sport jam oasi birincliiligida sport ustasi m ezonini bajargan.
1961-yildan 1967-yilgacha Sergey D iom ed ov 0 ‘zbekiston 
harbiylar sport klubi a ’zosi, 1968-yildan 1972-yilgacha M H SK
a ’zosi. Sergey D iom edov 1964-yilda mamlakat chempionatida kuchli 
gim nastlar o ‘rtasida to 'rtin c h i o ‘rinni egallab, Tokioda o'tkazila- 
digan XVIII O lim piada o ‘ymlariga yo‘llanm ani q o ‘lga kiritdi.
Sobiq Ittifoq te rm a jam oasi jam oalar bellashuvida ikkinchi 
o 'rin n i egalladi.
Sergey D io m e d o v 1965-yilda m am lakat Q urolli K uchlari, 
mamlakat, Yevropa va Jahon kubogi g‘olibi. 1965-yiii Ittifoq mutlaq 
chem pioni, Y evropa birinchiligida bronza m edal sovrindori, 1966- 
yilda esa qo‘shpoyada Jahon chempioni.
Sergey D iom edov 1965-yildan boshlab, M oskva shahrida oldin 
xizm at ko‘rsatgan m urabbiy Yevgeniy Viktorovich Korolev, keyin- 
chalik Vladim ir M ixaylovich Smolevskiylar rahbarligida shug'ul- 
langan. Sergey D iom edov XIX Olimpiada o ‘yinlari (Mexiko, 1968) 
kum ush m edali sovrindori b o ‘lgan.
Sergey D io m e d o v — 1965,1968-yillarda gim nastika k o ‘p- 
kurasliida m am lakat m utlaq chempioni, 1968-yilda halqada mashq 
bajarishda eng kuchli deb tan olingan. 1964—1966,1968,1970-yillarda 
q o ‘shpoyada m a sh q bajarish b o ‘yicha m am lak a t chem pion i. 
Q o'shpoya S. D io m edov tom onidan 1968-yilda bajarilgan mashqi 
hanuzgacha «вертуш ка Диомедова» deb yuritiladi.
Elvira Fuadovna S aadi — sport gimnastikasi b o ‘yicha m am - 
lakatda xizm at k o ‘rsatgan sport ustasi (1974), Jahon chem pioni, 
bir necha bo r xalqaro musobaqalar g'olibi va sovrindori (1972, 
1976), ikki m arta O lim piada chempioni, «Xalqlar d o ‘stligi» ordeni 
sohibasi.

---

Elvira Fuadovna Saadi 1952-yil 2-yan- 
varda Toshkent shahrida tug‘ilgan. 12 yoshi- 
da g im n a s tik a b ila n s h u g ‘u lla n a d i.
«Dinamo» jam iyati murabbiyi Vladimir 
Filippovich Aksenov Elvirada gimnastlarga 
xos egiluvchanlik, mehnatsevar va mashq 
bajarishda o ‘ziga xos elementlarni ko‘ra 
bildi.
1970-yili Elvira Saadi nomzodi m am - 
lakat term a jam oasi ustozlari nazariga tu- 
shadi, yana bir yildan so‘ng u m am lakat 
' 
chem pionatini kum ush medal sovrindori 
b o ‘ldi. M am lak at k u bo g id a esa E lv ira
5 -o ‘rinni va xodada ham da erkin m ashq bajarishda ikkita oltin 
medalni qo‘lga kiritadi. Va nihoyat, Elvira Saadi 1972-yili Myunxenda 
o ‘tkazilgan O lim piada o ‘yinlarida ishtirok etish uchu n milliy 
olimpiada term a jam oa a’zosi. Olimpiada chem pioni bo‘ldi.
1974-yili Elvira jahon chempioni unvoniga sazovor bo‘ldi. J 976- 
yil K anadaning M onreal shahrida ik k in ch i m arta O lim piada 
chem pioni bo'ldi. 1976-yiJ sport sohasida k atta xizmatlari uchun 
Elvira Fuadovna Saadi «Xalqlar do‘stligi» ordeni bilan mukofotlandi.
Elvira Saadi katta sportni tark etmadi. U m am lakat va Rossiya 
term a jamoasining murabbiyi lavozimida ishJab keldi. Hozirgi kunda 
E. Saadi Kanada Olimpiada terma jamoasini xaiqaro musobaqalarga 
tayyorlamoqda.
Oksana Aleksandrovna Chusovitina - xizm at k o ‘rsatgan sport 
ustasi, sport gimnastikasi bo‘yicha turli xaiqaro m usobaqalar g‘olibi 
va sovrindori. «Yaxshi niyat o ‘yinlari» m usobaqasi g‘olibi. XXV, 
XXVI, XXVII Olimpiada o ‘yinlari chem pioni, XXV III Olimpiada 
o ‘yinlari ishtirokchisi. 1993-yilgi Jahon chem pionatining bronza 
medali sovrindori. «D o‘stIik» ordeni sohibasi,1994-yilda Xirosimo 
shahrida bo'lib o ‘tgan XII Osiyo o ‘yinIari 
bronza medali sovrindori, 0 ‘zbekistonda 
xizmat ko‘rsatgan sport ustasi.
Oksana Aleksandrovna Chusovitina 
1975-yil 19-iyunda tug‘ilgan. Oksana besh 
yoshidan boshlab, sport gim nastikasi 
sho‘basiga akasi bilan qatnagan.
K o‘p o ‘tm asdan Oksanani murabbiy 
Svetlana Mixaylovna Kuznetsova o ‘z tar-

---

biyasiga oladi. G .S. Titov nomli O lim piada zaxiraiari tayyorlovchi 
maxsus sp o rt m a k ta b -in te rn a td a o ‘qiydi. A ndrey F ed o ro v ich
R odionenko O ksanani o‘z tarbiyasiga olib, uni Moskvaga, o ‘quv 
mashg‘ulotlariga taklif etadi. 1990-yildan Oksana Chusovitina - sport 
gimnastikasi b o ‘yicha sobiq SSSR term a jamoasining a ’zosi. Oksana 
o‘sha yilning yozida terma jamoa tarkibida AQSHning Sietle shahrida 
«Yaxshi niyat o'yinlari» musobaqasida ishtirok etib, jam oa tarkibida 
oltin medal sohibasi b o ‘ldi. 1989-yil Oksana sport ustasi mezonini 
bajaradi. 1990-yilda esa xalqaro toifali sport ustasi unvoniga sazovor 
b o ‘lgan, 1991-yili SSSRda xizmat kokrsatgan sport ustasi.
1992-yili P arijda o ‘tkazilgan Jah o n chem pionatida bronza 
medaliga erishadi. Ispaniyaning Barselona shahrida bo‘lib o ‘tgan 
XXV O lim piada o ‘yinlarida Oksana jam o a tarkibidagi yana bir 
o ‘zbekistonlik gim nast Rozaliya Galiyeva bilan birgalikda M D H
(M ustaqil D avlatlar H am do‘stligi) oltin medal sohibasi b o ‘lishdi.
1993-yil A ngliyada bo‘lib o ‘tgan Jahon chem pionatida Oksana 
Chusovitina tayanib sakrash m ashqida 9,710 ball to ‘plab, uchinchi 
o ‘rinni egalladi. Shu yili lspaniyada o ‘tkazilgan xalqaro musobaqada 
xodada m ashq bajarish bo‘yicha (9,55 ball) ikkinchi o ‘rin, tayanib 
sakrashda (9,95 ball) ikkinchi o ‘rin, q o ‘shpoyada (9,65 ball) 
ikkinchi o ‘rin, erkin mashqlar bajarlshda (9,72 ball) ikkinchi o ‘rin, 
natijada k o ‘p kurashda (38,35 ball) ikkinchi o ‘rinni egalladi.
Oksana C husovitina besh O lim piada o ‘yinlarida qatnashib, 
yuqori o ‘rinlarni egallagan uchun G innes rekordi kitobiga tushgan 
jah o n gim nast ayollari orasida yagona sportchidir.