www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj
258
258
suyun altında qalır, bir qismi şorannaşır, bir qismini də
qəmiş basır.
Əvvəlki əkin torpaqlarınnan cəmisi beşdən biri
qalır camaata, qalan hamısı xəlqin əlindən çıxır. Əkin-
tikin azalır, kənd əhlinin güzaranı korranır, axırda
camaat əlacsız qalıb üzünü yaxınlaşmaqda olan dənizə
tutur, kişilərin çoxu külfəti saxlamaqçün öz pişələrini
dəyişib keçirlər balıqçılıqa, hərəsi ordan-burdan sınıq-
salxaq bir lödkə tapıb yay-qış, küleydə də, tufanda da,
soyuqda da ruzi dalıyca dənizə çıxıllar. Onu gedir, beşi
qayıdır. Beşi gedir, üçü qayıdır. Bu minvalnan kəndin
kişiləri day yorğan-döşeydə əcələ can vermeyi yığışdırıb
qoyullar bir qırağa. Dəniz özü dönüb olur yekə bir
Əzrayıl, xəzrinin köməgiynən kişiləri bala-bala dənniyir
özüyçün, heç meyitdərini də dala qeytərmir. Hə, seyidin
sözü gəlib öz yerini alır, qəbirlər meyit üzünə həsrət
qalıllar, təzə qəbirsannıq da böyümür, elə balaca qalır,
day ölülər bu dünyadakıların yerini dar eləmir. Dənizdə
batan əmvatını yad eləmey istiyənlər də, ya gün
təpəsinə döyə-döyə, ya xəzrinin qabağında soyuqdan
əsə-əsə gedib dəniz qırağında qumun üstündə oturub
bir dənə yasin oxuyullar, fatihə verillər, yavaş-yavaş
çıxıb gəlirlər evlərinə<
Durmuşam sahildə tənha, bir dənizdir, bir də
mən,
Gözdən itmiş sanki dünya, bir dənizdir, bir
də mən.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj
259
259
259
Vaxt var idi birgə idik, sevgilim, mən və
dəniz,
İndi yox heyf ol dilara, bir dənizdir, bir də
mən.
Cümlə aşiqlər səni görmək ümidin üzdülər,
Göz dikən yoluna bica bir dənizdir, bir də
mən.
Axşam
oldu,
hamı
yatdı,
həsrətindən
yatmayan,
Görməyən heç vaxtı röya bir dənizdir, bir də
mən.
Çoxları görcək səni öz eşqin elan eyləyib,
Çağlayan eşqinlə amma bir dənizdir, bir də
mən.
Bir zaman Məcnun idi divanə, səhra
məskəni,
İndi yox Məcnun, nə səhra, bir dənizdir, bir
də mən.
Fəhmi, həsrət üçbucağı çəkdi tale ruhuma,
Yaxşı bax, bir qəmli xülya, bir dənizdir, bir də
mən.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj
260
260
– Çıxmasınnar da dənizə. Qarın candan əzizdi
məgər? – Artıq oyuna fasilə vermiş Mirsəftərin sualı o
qədər sadəlövh olur ki, babamı gülmək də tutur.
– Bəs neynəsinnər, ay rəhmətdiyin oğlu?
Ölsünnər acınnan?
– Yox, ölməsinlər, – Mirsəftər təslim olmur, -
köçüb getsinlər başqa yerə.
– Düz diyirsən. – Babam təsdiq edir. - Ancaq hər
adam da öz ev-eşiyini qoyub alayı yerə gedə bilmir axı?
Qıraqda üç gün qonaq qalanda, adamın burnunun ucu
göyniyir evçün. O ki qaldı biryolluq gedməy ola.
Məsəlçün mənim atam da sən diyən kimi elədi. Bir dəfə
dənizdə möhkəm tufana düşür, lötkə çövrülür,
yoldaşdarı batır. Ancaq atam özünü suda saxlıya bilir.
Elə suyun içində allaha dua eliyir ki, sağ-salamet qırağa
çıxım, bir də oğraşam əgər dənizə barmağımı da
soxsam. Hə, həmin gecəni səhəreycən atam üzür, ancaq
gün çıxana yaxın birtəhər özünü qırağa çıxarda bilir.
Onnan sonra qıraqda qalan o birisi lötkələrini də satır,
qərdeşiynən bir yerdə gəlir Bakiyə, həmin bu yerdə
torpaq alırlar, ev tikillər, həyət baca düzəldillər, lövbər
salıllar
burda.
Atam
gedib
çolaq
Ağabalanın
deyirmanında işə düzəlir, əmilərim də gedir Bibiheybət
mədənnərinə.
– Bəs indi necə? Yenə kənd camaatı balıqçılıqla
məşğul olur? - Mirsəftər artıq zəri bir qırağa qoyub
soruşur.
– Yox əşi. Əlli-altmış il əvvəl Pirallahıda nöyüt
mədənnəri açılannan sonra dənizə çıxmağa çox lüzum
qalmadı. Kişilərin çoxu getdi orda işdəməyə, kəndin
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj
261
261
261
qəbirsannığı da düzəldi, day qəbirlər də meyitə həsrət
qalmadılar. İndi kətdə cəmisi beş-on nəfər balıqa çıxır. O
da, hərdən-bir.
Araya Bakı gilavarı kimi isti bir sükut çökür,
yalnız indi hər iki oyunçunun - həm babamın, həm də
kirayənişinimiz Mirsəftərin yadına düşür ki, hələ tası
başa vurmayıblar. Deyəsən, zəri axırıncı kimin atdığı da
yaddan çıxmışdı. Onunçün də, babam nərdtaxtanı
hələlik bağlayır, başını geri çevirib nənəmi çağırır.
– Sonaxanım, ay Sonaxanım.
Nənəm xırda pəncərədən başını çıxardır.
– Nə var?
– O gün kətdən pişrast qarpuz götürmüşdim a,
onnardan birini kesib göndər bura. Lap ciyərim yandı.
– Mənim əllərim xəmirlidü. Uşaqlar da, yoxdu.
Gəl özün seç, götür.- nənəmin səsi eşidilir.
Babam başını yellədib dodaqaltı mızıldanır; «Bu
köpey uşaqları da evdə ramazannan ramazana
tapılıllar», sonra da ayaqa qalxıb evə keçir və bir o qədər
keçmir ki, əlində orta ölçülü bir qarpız, iri dəmir sini və
uzun bir bıçaq geri dönür. Nərdtaxtanı enli stolun bir
kənarına itələyib qarpızı sininin üstünə qoyur, sonra
üzünü stulda külək döyən qamış kimi yellənən
kirayənişinə çevirir:
– Süzün rayonda da qarpuz əkillər?
– Yox, bizdə kartof-soğan çox olur. Qarpızı
Sabirabaddan gətirirlər.
– Eh, - babam ağzını büzüb əllərini yellədir. –
Sabirabadda qarpuza su verillər. Dadı qaçır. Bizim
kətdərdə qarpuz yemişi dəniz qırağında əkillər, day
Dostları ilə paylaş: |