İntellektual-Elektron Kitabxananın təqdimatında
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 265 265 265 qayadan daşdan yıxılırdı, baş-gözü partlayırdı. Adam öldürmək ağır şeydi. O da ola həmşərilər kimi yazıq adamları. Əsas budu ki, öldürməmisiz. Babam fikrini yayındırmaqçün doğranmaqda olan qarpıza yox, stolun üstündə asudə gəzişən iri qarışqalara baxır və qəfildən barmaqını uzadıb, baş barmaqıyla bir neçəsini əzir. Elə bil ki, barmağındakı qətiyyət dilinə keçir. – Eh, nöş öldürməmişəm?! O qədər öldürmüşəm, o yana da keçmişəm. Mirsəftərin bıçaqı qarpızın içində donub qalır, təəccüblə babamın laqeyid gözlərinə baxır. – Kimi, həmşəriləri? – Həmşəri də olub, erməni, urus da olub. – Haçan? – On sekkizinci ildə. Onsuz da elə əvvəldən həmşərilərnən çox aram yox idi, ancaq on sekkizinici ildən sonra lap zəhləm getdi olardan. – Niyə ki? - Qarpızın içində qalmış bıçaq yenidən hərəkətə gəlir. – Əşi, o vaxt beş-altı vağon ərməni saldatı getirmişdilər Bakiyə. Guya burdan keçib davaya gediceydilər, türklərnən vuruşmağa. Bu köpey uşaqları da, dinc diyanmadılar, şəhərdəki ərmənilərnən əlbir olub, başdadılar aşağı məhəllələrdə müsürmannarı incitməyə, evləri talan elədilər. Nə qədər müsürmanı qırdılar. O vaxt bizim məhəllə cavannarı yuxarıdakı Dağlı məhəlləsinin cayıllarıynan birləşib sözü bir yerə qoyduq ki, ərməniləri yuxarı məhəllələrə buraxmıyaq. Ağsaqqalları göndərdik samballı qoçuların yanına, www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 266 266 axırda Aşurbeyov bizimçün əlli dənə tüfəng, otuz-qırx karobka da güllə göndərdi. Biz də dağlı məhəlləsinnən aşağı səngər düzəltdik, ərməni saldatdarı iki-üç dəfə yuxarı məhəllələrə çıxmaq istiyəndə gülleyə basıb qeytərdik dala. Hə, canım sənə disün, hələ həmin davalar vaxtı bir gün o köpey uşağı ərməniləri qovlıyıb özümüz də aşağı düşmüşdük. Baxdıq Həci Zeynalabdinin qız mektəbinnən yüz addım yuxarıda, ərmənilərin bir saat əvvəl səngər qurduğu yerdən kimsə çağırır ki, ay qardaş, kömək eliyin, ölürəm, canım çıxır. Yaxın gəlib gördük, bir dənə həmşəridü, sağ qolunu güllə aparıb, qanı axıb gedir. Demə, bu vələdüzna da ərmənilərnən imiş. Babam Kərbəlayi Fəttahın qəbrinə and olsun, elə hirsdəndim ki, beşaçılanda nə güllə vardısa, hamısını boşaltdım bu itoğlunun qarnına. O vaxtdan sonra, lap zəhləm getdi onnardan. -Bəlkə, heç həmşəri deyilmiş? - Artıq qarpızı dilimləyib bıçağı bir kənara qoymuş Mirsəftər dillənir. - Axı deyilənə görə, İranda da erməni çoxdu. Yəqin ki həmşərinlərin içində yaşadıqlarına görə elə bizim dili də bilməmiş olmazlar. Əlini uzadıb doğranmış qarpız dilimlərindən birini götürmək istəyən babam, kirayənişinin sözündən sonra əl saxlayır, bir neçə saniyə nəsə fikirləşir, gözlərini döyür. – Deyirsən, yəni, o da elə İran ərmənilərinnənmiş? – Nə bilim? Axı həmşərini ermənilər özününkü bilib dəstələrinə götürməzdilər. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 267 267 267 Babam bir az da fikrə gedir, stolun üstündəki qarışqalardan daha üç-dördünü öldürəndən sonra içini çəkir. – Doğurdan e. Heç bu vaxteycən ağlıma gəlməmişdi. Mən də, o günnən bu yana qırx ildü hara çatıram, həmşərilərin nəsil-necabətini söyürəm ki, it uşaqları o vaxt ərməniyə kömey eliyirdilər. Mirsəftər əlindəki qarpız dilimindən bir dişləm qopararaq, çeynəyə-çeynəyə bir müddət babama baxsa da, onun təəssüf hissi keçirib-keçirmədiyini ayırd edə bilmir. Və qəfildən ağlına nə gəlirsə, söhbətin istiqamətini tamam dəyişir, babama ilk baxışdan qəribə görünən bir sual verir. – Ağsaqqal, heç Lenini görmüsən. Babam çeynədiyi qarpız tikəsini udub başını yellədir. – Yox əşi, mən heç Məskoda olmuşam ki, o keçisaqqalı da görəm? Ancaq gürcü balasını görmüşəm. – Kimi? – İstalini diyirəm. – Harda görmüsüz ki? – Zirədə. – Babamın adi tərzdə verdiyi cavab Mirsəftərə ağ yalan kimi görünür. Amma xasiyyətini bildiyindən kişini özündən çıxartmamaqçün ehtiyatla soruşur. – Axı mən heç eşitməmişəm ki, Partiyanın o vaxtkı Baş katibi haçansa Abşeron kəndlərinə qonaq gəlsin. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 268 268 Babam başı üstündəki tut ağacından qarpız dilimlərinin üstünə düşən yarpaqları götürüb yerə atır və gülümsünüb dillənir. – Əşi o vaxt İstalin baş katib döyüldü. Heç adı İstalin də döyüldü. Cüvəllağının biriydi. Beş-on dənə lotu-potunu yığmışdı başına, bizim xozeyinnərin boynuna tavan qoyurdu, pul alırdı. Özünkilərin içində hamı ona Koba diyirdi, bizim camaat da elə gürcü balası diyən kimi bilirdilər ki, söhbət kimnən gedir. Kasıb- kusub onun xətrini çox istiyirdi. Bizim kəntimiz şəhərdən lap uzaqda, az qala dənizin içindeydi, onunçün də elənçiy cüvəllağılar, araqarışdırannan Urusyətdən gizdin gələndə day poyuznan-zadnan gəlməzdilər. Həştərxannan minərdilər xırda balıqçı gəmilərinə, gələrdilər, bizim kəntin yan-dövrəsində gizdincə çıxardılar qırağa ki, hökumət adamlarının xəbəri olmasun. Sonra şəhərdə nə zibilləri olardısa, aradan çıxmağ lazım olanda yenə də cümardılar gözdən-qulaqdan uzaq olan bizim kəntə, dəniz qırağındaki bağlarda gizdənərdilər. Həm burda axtaran olmurdu, həm də bəd ayaqda elə burda, Pirallahıda balıqçı gəmilərinə minib təzədən qaçardılar Həştərxana. Mən xırda uşaq idim, Bakiyə köçməgimizdən yarım il əvvəl, qonşumuzun oğlu Əbdüləliynən Gürgan tərəfdə, bağların arasında qoyun otarırdıq. Bir də gördük ki, hardansa bağların içinnən yekə, bığlı bir dənə kişi çıxdı, əntiqə kürkü də vardı, hə, yaxınlaşıb Əbdüləlini qırağa çekdi, nəsə danışdı, mən də Əbdüləlidən beş-altı yaş kiçiyiydim diyənə sesimi çıxartmadım, müxtəsəri, bığlı kişi sözünü diyənnən sonra qoyunnarın içindən bir Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|