K. Bünyadzadə

 216 

 
Şərq və Qərb: ilahi vəhdətdən keçən özünüdərk
 
 
 
Fars dilində 
 
154.
 
ﻥﻳﺪﻟﺍ ﺪﻳﺮﻓ ﺮﺎﻂﻋ
 .
ﺀﺎﻳﻟﻮﻷﺍ ﺓﺮﻛﺫﺗ
 .
ﺪﻨﻛﺷﺎﻂ
 .
ﻡﻴﺮﻛﻠﺍ ﺢﺗﻓ ﻊﺑﻂﻣ ﺮﺪ
 .
1943
ﻡ 
 .
434
ﺼ 
    .
 
155.
 
 ﺏﻗﻠﻣﻠﺍ ﻲﻠﻋ ﻦﺑ ﻦﻳﺳﺣﻠﺍ ﻦﺑ ﻲﻠﻋ ﻦﺑ ﺪﻣﺣﻣ ﻦﺑ ﷲﺍ ﺪﺑﻋ ﻲﻠﺎﻌﻣﻠﺍ ﻭﺑﺍ ﻲﻧﺍﺪﻣﻬﻠﺍ ﻲﺟﻧﺎﻳﻣﻠﺍ
ﺓﺎﻀﻗﻠﺍ ﻦﻳﻌﺑ
 .
ﺕﺍﺩﻳﻬﻣﺗ
 .
ﻉ ﻕﻳﻗﺣﺗ ﻭ ﻡﻳﺪﻗﺗ
.
 ﻥﺍﺮﻳﺳﻋ
.
ﻥﺍﺮﻬﻃ
 .
ﻥﺎﺷﻟﮔ
 .
1373
 ﻫ 
 .
523
ﺼ  
  .
      

---

 Гурани Кяримдян истифадя едилмиш айяляр
 

 217 
 
Qurani Kərimdən istifadə edilmiş  
Ayələr 
 
1.
 
 ًﺔَفﻴﻠَﺧ  ِﺽ ْﺭَ ْﻻﺍ ﻰِﻓ ٌﻞِﻋﺎَﺟ ﻰّﻧِﺍ ِﺔَﻜِﺌﻠَﻤْﻠِﻟ  َﻚُّﺑ َﺭ َﻝﺎَﻗ ْﺫِﺍ َﻭ
 
. 
َﻥﻮُﻤَﻠْﻌَﺗ  َﻻﺎَﻣ ُﻢَﻠْﻋَﺍ ﻰّﻧِﺍ َﻝﺎَﻗ
 … 

Rəbbin mələyə dedi: Mən yer üzərində xəlifə [insanı] yaradıram… Mən 
sizin bilmədiklərinizi bilirəm

 (Quran 2/30) 
 səh. 92 
 
2.
 
 ﺎَﻬْﻨِﻣ َﻦْﻘَفْﺷَﺍ َﻭ ﺎَﻬَﻨْﻠِﻤْﺤَﻳ  ْﻥَﺍ َﻦْﻴَﺑَﺎَﻓ ِﻝﺎَﺒ ِﺠْﻟﺍ َﻭ  ِﺽ ْﺭَ ْﻻﺍ َﻭ ِﺕﺍ َﻮﻤَّﺴﻟﺍ ﻰَﻠَﻋ َﺔَﻧﺎَﻣَ ْﻻﺍ ﺎَﻨْض َﺮَﻋ ﺎَّﻧِﺍ
  ًﻻﻮُﻬَﺟ ﺎًﻣﻮُﻠَﻅ َﻥﺎَﻛ ُﻪَّﻧِﺍ ُﻥﺎَﺴْﻧِ ْﻻﺍ ﺎَﻬَﻠَﻤَﺣ َﻭ
 

Biz  əmanəti  göylərə,  yerə  və  dağlara  verdik,  onlar  onu  daĢımaq 
istəmədilər, ondan qorxdular. Ġnsan onu götürdü (yükləndi), o, zalım və 
cahil idi

 (Quran 33/72). 
 səh. 43 
 
3.
 
  ْﻢُﻬَﻣ ْﻮَﻗ ﺍﻭ ُﺭِﺬْﻨُﻴِﻟ َﻭ ِﻦﻳّﺪﻟﺎىِﻓ ﺍﻮُﻬَّﻘَفَﺘَﻴِﻟ ٌﺔَفِﺋﺎَﻁ ْﻢُﻬْﻨِﻣ ٍﺔَﻗ ْﺮِﻓ ِّﻞُﻛ  ْﻦِﻣ 
 

Hər  toplumdan  (firqədən)  dini  anlayan  və  öz  xalqına  yol  göstərən  bir 
tayfa [olmalıdır]

 (Quran 9/122)
 
 səh. 49 
 
4.
 
 ًﻼﻴﻠَﻗ  َّﻻِﺍ  ِﻢْﻠِﻌْﻟﺍ َﻦِﻣ ْﻢُﺘﻴﺗﻭُﺍ ﺎَﻣ َﻭ ﻰّﺑ َﺭ  ِﺮْﻣَﺍ  ْﻦِﻣ ُﺡﻭ ُّﺮﻟﺍ ِﻞُﻗ ِﺡﻭ ُّﺮﻟﺍ ِﻦَﻋ  َﻚَﻧﻮُﻟ َ  ْﺲَﻳ َﻭ 
 

Səndən ruh haqqında soruĢsalar, de ki, o, Rəbbimin ixtiyarındadır, Mən 
sizə elmdən yalnız az bir Ģey vermiĢəm

 (Quran 17/85) 
 səh. 51 
 
5.
 
 ُﻪَﻧﻮُّﺒ ِﺤُﻳ َﻭ ْﻢُﻬُّﺒ ِﺤُﻳ  ٍﻡ ْﻮَﻘِﺑ ُ ّللّﺍ 
 

O (Allah) onları sevər, onlar da Onu sevər

 (Quran 5/54) 
 səh. 66 
 
6.
 
 ٌﻪﻟِﺍ  ِﺽ ْﺭَ ْﻻﺍ ﻰِﻓ َﻭ ٌﻪﻟِﺍ ِاﺎَﻤَّﺴﻟﺍ ﻰِﻓ ﻯﺬَّﻟﺍ  َﻮُﻫ َﻭ 
 

O, göydə və yerdə  olan Tanrıdır

 (Quran 43/84) 
 səh. 73 
 
7.
 
 ﻰﻧْﺩَﺍ  ْﻭَﺍ ِﻦْﻴَﺳ ْﻮَﻗ  َﺏﺎَﻗ َﻥﺎَﻜَﻓ 
(
9
)
 
 ﻰﺣ ْﻭَﺍ ﺎَﻣ ﻩِﺪْﺒَﻋ ﻰﻟِﺍ ﻰﺣ ْﻭَﺎَﻓ
(
10
)
 
 ﺎَﻣ ُﺩﺍَؤُفْﻟﺍ  َﺏَﺬَﻛ ﺎَﻣ
 ﻯﺍ َﺭ
(
11
)
 
 ﻯﺮَﻳ ﺎَﻣ ﻰﻠَﻋ ُﻪَﻧﻭ ُﺭﺎَﻤُﺘَﻓَﺍ
(
12
)
  

---

 218 

 
Şərq və Qərb: ilahi vəhdətdən keçən özünüdərk
 
 

Ġki  yay  qədər  və  ya  daha  yaxın  yaxınlaĢdı.  Quluna  vəhy  etdiyini  etdi. 
Könül  gördüyündə  yalan  demir.  Onun  gördüyünə  qarĢı  onunla 
mübarizəmi edəcəksiniz?

 (Quran 53/9-12) 
 səh. 76 
 
8.
 
  ِﺽ ْﺭَ ْﻻﺍ ﻰِﻓ ًﺔَفﻴﻠَﺧ  َﻙﺎَﻨْﻠَﻌَﺟ ﺎَّﻧِﺍ
 

Həqiqətən, biz səni yer üzündə xəlifə yaratdıq?

 (Quran 38/26)
 
 səh. 92 
 
9.
 
 َﻢَﻳ ْﺮَﻣ ُﻦْﺑﺍ ﻰَﺴﻴﻋ ُﺢﻴﺴَﻤْﻟﺍ ُﻪُﻤْﺳِﺍ ُﻪْﻨِﻣ ٍﺔَﻤِﻠَﻜِﺑ  ِﻙ ُﺮِّشَﺒُﻳ َ ّللّﺍ َّﻥِﺍ ُﻢَﻳ ْﺮَﻣ ﺎَﻳ ُﺔَﻜِﺌﻠَﻤْﻟﺍ ِﺖَﻟﺎَﻗ ْﺫِﺍ 

Mələk Məryəmə dedi: Ey Məryəm, Allah səni öz kəlamı ilə müjdələyir, 
adı Məsih Ġsa Məryəm oğludur

 (Quran 3/45). 
 94, 178  
 
10.
 
 َﻢَﻳ ْﺮَﻣ ﻰﻟِﺍ ﺎَﻬﻴﻘْﻟَﺍ ُﻪُﺘَﻤِﻠَﻛ َﻭ ِ ّللّﺍ ُﻝﻮُﺳ َﺭ َﻢَﻳ ْﺮَﻣ ُﻦْﺑﺎىَﺴﻴﻋ ُﺢﻴﺴَﻤْﻟﺍ ﺎَﻤَّﻧِﺍ  

Həqiqətən,  Məsih  Ġsa  Məryəm  oğlu  Allahın  rəsulu,  Onun  Məryəmə 
çatdırdığı kəlamıdır

 (Quran 4/171).
 
 səh. 94, 178 
 
11.
 
 ٍاْﻰَﺷ ﻰﻠَﻋ ُﺩﻮُﻬَﻴْﻟﺍ ِﺖَﺴْﻴَﻟ ﻯﺭﺎَﺼَّﻨﻟﺍ ِﺖَﻟﺎَﻗ َﻭ ٍاْﻰَﺷ ﻰﻠَﻋ ﻯﺭﺎَﺼَّﻨﻟﺍ ِﺖَﺴْﻴَﻟ ُﺩﻮُﻬَﻴْﻟﺍ ِﺖَﻟﺎَﻗ َﻭ
 ُّللّﺎَﻓ ْﻢِﻬِﻟ ْﻮَﻗ َﻞْ ِﻣ َﻥﻮُﻤَﻠْﻌَﻳ َﻻ َﻦﻳﺬَّﻟﺍ َﻝﺎَﻗ  َﻚِﻟﺬَﻛ  َﺏﺎَﺘِﻜْﻟﺍ َﻥﻮُﻠْﺘَﻳ ْﻢُﻫ َﻭ
 
 ﺎَﻤﻴﻓ ِﺔَﻤﻴِﻘْﻟﺍ َﻡ ْﻮَﻳ ْﻢُﻬَﻨْﻴَﺑ ُﻢُﻜْﺤَﻳ
 َﻥﻮُفِﻠَﺘْﺨَﻳ ِﻪﻴﻓ ﺍﻮُﻧﺎَﻛ
  
  

Yəhudilər deyir: Xristianlar bir [əsas] üzərində deyillər, xristianlar deyir 
ki:  yəhudilər  bir  əsas  üzərində  deyillər,  halbuki  onlar  Kitabı  oxuyurlar

 
(Quran 2/113)
 
 səh. 107 
 
12.
 
ﺎًﺟ َﺮْﺨَﻣ ُﻪَﻟ ْﻞَﻌْﺠَﻳ َ ّللّﺍ ِﻖَّﺘَﻳ  ْﻦَﻣ َﻭ
 
  

…Allah [Ondan] qorxanı çıxardar…

 (Quran 65/2)
 
 səh. 152 
 
13.
 
  ْﻢُﻜِّﺑ َﺮِﺑ  ُﺖْﺴَﻟَﺍ ْﻢِﻬِﺴُفْﻧَﺍ ﻰﻠَﻋ ْﻢُﻫَﺪَﻬْﺷَﺍ َﻭ ْﻢُﻬَﺘَّﻳ ِّﺭُﺫ ْﻢِﻫ ِﺭﻮُﻬُﻅ  ْﻦِﻣ َﻡَﺩﺍ ﻰﻨَﺑ  ْﻦِﻣ  َﻚُّﺑ َﺭ َﺬَﺧَﺍ ْﺫِﺍ َﻭ 
 

Rəbbim  Adəm  oğullarının  zürriyyətlərini  bellərindən  aldı  və  onları 
Özünə Ģəhadət etdirdi: Mən sizin Rəbbinizəmmi?...

 (Quran 7/172) 
 səh. 152 
 
14.
 
 ٌﻢﻴﻠَﻋ ٍاْﻰَﺷ ِّﻞُﻜِﺑ  َﻮُﻫ َﻭ ُﻦِﻁﺎَﺒْﻟﺍ َﻭ  ُﺮِﻫﺎَّظﻟﺍ َﻭ  ُﺮ ِﺧ ْﻻﺍ َﻭ ُﻝ َّﻭَ ْﻻﺍ  َﻮُﻫ  

---

 
Гурани Кяримдян истифадя едилмиш айяляр
  

 219 

O,  ilkdir  və  sondur,  zahirdir  və  batindir,  O,  hər  Ģeydən  xəbərdardır

 
(Quran 57/3).
 
 səh. 154 
 
15.
 
  ِﺪﻳﺭ َﻮْﻟﺍ ِﻞْﺒَﺣ  ْﻦِﻣ ِﻪْﻴَﻟِﺍ  ُﺏ َﺮْﻗَﺍ ُﻦْﺤَﻧ َ  َﻭ  

…Biz ona (insana) Ģah damarından daha yaxındır

 (Quran 50/16)
 
 səh. 155 
 
16.
 
 ﺎَﻨْﺌ ِﺟ  ْﻮَﻟ َﻭ ﻰّﺑ َﺭ  ُﺕﺎَﻤِﻠَﻛ َﺪَفْﻨَﺗ  ْﻥَﺍ َﻞْﺒَﻗ  ُﺮْﺤَﺒْﻟﺍ َﺪِفَﻨَﻟ ﻰّﺑ َﺭ ِﺕﺎَﻤِﻠَﻜِﻟ ﺍًﺩﺍَﺪِﻣ  ُﺮْﺤَﺒْﻟﺍ َﻥﺎَﻛ  ْﻮَﻟ ْﻞُﻗ
 ﺍًﺩَﺪَﻣ ﻪِﻠْ ِﻤِﺑ 
 

De ki, Rəbbimin kəlamları üçün dənizlər mürəkkəb olsa və bir o qədər 
də  üstünə  gəlsə  Rəbbimin  kəlamları  bitmədən  onlar  tükənər

  (Quran 
18/109) 
 səh. 157 
 
17.
 
   َاﺎَﺷ ﺎَﻤِﺑ  َّﻻِﺍ ﻪِﻤْﻠِﻋ  ْﻦِﻣ ٍاْﻰَشِﺑ َﻥﻮُﻄﻴﺤُﻳ  َﻻ َﻭ 
 

Onun biliyindən (elmindən) Onun Özünün istədiyindən baĢqa heç nəyi 
əhatə edə bilməzlər

 (Quran 2/255). 
 səh. 160 
 
18.
 
 ﻩِﺩﺎَﺒِﻋ  ْﻦِﻣ ُاﺎَشَﻳ  ْﻦَﻣ ﻪِﺑ ﻯﺪْﻬَﻳ ِ ّللّﺍ ﻯَﺪُﻫ  َﻚِﻟﺫ  

Bununla  Allah  qullarından  istədiyini  doğru  yola  yönəldər…

  (Quran 
6/88)
 
 səh. 163 
 
19.
 
 ﺎًّﻴِﻠَﻋ ﺎًﻧﺎَﻜَﻣ ُﻩﺎَﻨْﻌَﻓ َﺭ َﻭ
  

Biz onun məkanını ucaltdıq

 (Quran 19/57) 
 səh. 169 
 
20.
 
 ٍﺔَﺟﺎَﺟ ُﺯ ﻰﻓ ُﺡﺎَﺒْﺼِﻤْﻟَﺍ ٌﺡﺎَﺒْﺼِﻣ ﺎَﻬﻴﻓ ٍﺓﻮﻜْشِﻤَﻛ ﻩ ِﺭﻮُﻧ ُﻞَ َﻣ  ِﺽ ْﺭَ ْﻻﺍ َﻭ ِﺕﺍ َﻮﻤَّﺴﻟﺍ  ُﺭﻮُﻧ ُ ّللَّﺍ
 َﻻ ٍﺔَﻧﻮُﺘْﻳ َﺯ ٍﺔَﻛ َﺭﺎَﺒُﻣ ٍﺓ َﺮَﺠَﺷ  ْﻦِﻣ ُﺪَﻗﻮُﻳ ىٌّﻯ ِّﺭُﺩ  ٌﺐَﻛ ْﻮَﻛ ﺎَﻬَّﻧَﺎَﻛ ُﺔَﺟﺎَﺟ ُّﺰﻟَﺍ
 
 ُﺩﺎَﻜَﻳ ٍﺔَّﻴِﺑ ْﺮَﻏ  َﻻ َﻭ ٍﺔَّﻴِﻗ ْﺮَﺷ
 ٌﺭﺎَﻧ ُﻪْﺴَﺴْﻤَﺗ ْﻢَﻟ  ْﻮَﻟ َﻭ ُاﻰﻀُﻳ ﺎَﻬُﺘْﻳ َﺯ   .  ٌﻢﻴﻠَﻋ ٍاْﻰَﺷ
 
 
 ُاﺎَشَﻳ  ْﻦَﻣ ﻩ ِﺭﻮُﻨِﻟ ُ ّللّﺍ ﻯِﺪْﻬَﻳ  ٍﺭﻮُﻧ ﻰﻠَﻋ  ٌﺭﻮُﻧ
 ِّﻞُﻜِﺑ ُ ّللّﺍ َﻭ  ِﺱﺎَّﻨﻠِﻟ  َﻝﺎَ ْﻣَ ْﻻﺍ ُ ّللّﺍ  ُﺏ ِﺮْﻀَﻳ َﻭ 
 

Allah  göylərin  və  yerin  nurudur.  Onun  nuru  içində  çıraq  olan  taxça 
kimidir.  Çıraq  ĢüĢə  içərisindədir.  ġüĢə  sanki  dürdən  olan  ulduzdur.  Nə 
ġərqə, nə Qərbə aid olmayan mübarək zeytun ağacının (yağı)ndan yanır 
ki, onun yağına od dəyməsə də iĢıq saçır. Bu, nur üzərinə nurdur. Allah 

---