Åkcp{ig-fcghycß

 
85 
Dedim:  Bə xş iş dir,  zə katdır,  yoxsa  sə də qə ?  Zə kat  (vacib)  və   sə də qə   ki,  (müstə hə bb)  bizim  ailə   və   sülalə mizə  
haramdır. 
Əş ”ə s dedi: Nə  zə katdır, nə  də  sə də qə  və  hə diyyə dir. 
Dedim: Yasçılar sə nin yasında otursunlar, Allahın dini yolu ilə  daxil olubsan ki, mə ni aldadasan? Sə nin ə qlinin nizamı pozulub də li 
olmusan yaxud sayıqlayırsan? 
And olsun Allaha, ə gə r göylə rin altında olan yeddi iqlimi mə nə  bağ ış layalar, bundan ötə ri ki, qarış qanın ağ zından apardığ ı arpa 
qabığ ını  ondan  alacağ ım  qə də ri  günah  edə m,  etmə yə cə yə m.  Hə qiqə tə n  də   sizin  dünyanız  mə nim  yanımda  çə yirtgə nin 
ağ zında çeynə diyi yarpaq qə də r də yrsizdir. Əlinin fani dünya nemə tlə ri hə mçinin onun müvə qqə ti lə zzə ti ilə  nə  iş i? Allaha 
ə
ql zə ifliyində n və  azğ ınlığ ından pə nah aparır və  ondan kömə k istə yirə m. 
Bu  tə rtiblə   Əli  (ə leyhissalam)  Əş ”ə sin  rüş və t  formalı  hə diyyə sini  rə dd  etdi  və   Əş ”ə sin  bu  iş i  o  Hə zrə ti  icra 
etmə kdə n saxlaya bilmə di. 

---

 
86 
 
 
YETMİ Ş  SƏKKİ Zİ NCİ  HEKAYƏT 
 
VƏFALI VƏ CƏSUR YOLDAŞ IN MƏDHİ  
Malik Əş tə r Əli (ə leyhissalam)-ın sə mimi, pak və  ş ücaə tli dostlarından idi. Elə  bir dost ki, Əli (ə leyhissalam) bə zi vaxtlar öz 
yoldaş larına buyurururdu: 
“Kaş  sizin aranızda iki nə fə r Malik Əş tə r kimi adamım olaydı.” mə n Peyğ ə mbə r sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  sə llə m 
üçün necə  idimsə  Malik də  mə nim üçün o cür idi. İ mam Əli (ə leyhissalam) öz danış ıqlarıın birində  bu qə hrə man və  cə surun 
haqqında belə  buyurur: 
Allah ona xeyr versin ki, ə yriliklə ri düzə ltdi və  xə stə lə ri müalicə  etmə yə  baş ladı, sünnə ti ayağ a qaldırdı, fitnə ni arxada 
qoyub imtahanlardan qə bul olundu və  tə miz geyim az eyb ilə  bu dünya ilə  vidalaş ıb ə bə di hə yata qovuş du. Hə mçinin, hə yatın 
pisliyində n azad oldu. O Allah qarş ısında öz mə s”uliyyə tini layiqincə  yerinə  yetirdi, Allaha günah etmə kdə n çə kindi.  
O getdi lakin camaatı bir neçə  yol ayrıcında qoydu və  onlar da onun olması üzündə n sə rgə rdanlıq bataqlığ ında batdılar. 
Malik Əş tə r Əli (ə leyhissalam) tə rə fində n Misirin valisi tə yin edilmiş di, Misirə  sarı getdiyi zaman Müaviyə nin mə xfi muzduru 
tə rə fində n  zə hə rli  bal  ilə   ş ə hadə tə   çatdı.  Bu  böyük  insanın  ş ə hadə t  xə bə ri  Əli  (ə leyhissalam)-a  çatdıqda  o  Hə zrə t 
buyurdu: 
“Malik?! Malik kim idi? And ola Allaha, ə gə r dağ  idisə  yeganə  və  yüksə k bir dağ  idi. Əgə r daş  idisə  elə  möhkə m və  
hündür idi ki, heç kə s onun ə tə yinə  çatmazdı və  heç bir yüksə yə  uçan quş  belə  onun göylə rə  ucalmış  zirvə sində  qanad çala 
bilmə zdi.” 
 
 
YETMİ Ş  DOQQUZUNCU HEKAYƏT 
 
BEYTÜL-MALIN BÖLGÜSÜNDƏ BƏRABƏRLİ K 
Abdullah ibni Əsvə d Əli (ə leyhissalam)-ın ş iə lə rində n və  silahdaş larından idi. Baxmayaraq ki, atası və  ə misi Bə dr müharibə -
sində  ş irk ordusunun tə rə fdarı idilə r və  elə  o müharibə də  öldürüldülə r. Babası Əsvə d Peyğ ə mbə ri istehza edə nlə rdə n biri 
idi, lakin özü Əli (ə leyhissalam)-ın xə ttində  hə rə kə t edə n və  onun yolunu qə bul edə nlə rdə n sayılır-dı. Bir gün o beytül-maldan öz 

---

 
87 
haqqından artıq istə yib xə yal etdi ki, Əli (ə leyhissalam)-a yaxın olması xatirinə  o Hə zrə t onu baş qalarından üstün tutar, amma İ mam 
onun istə yinin cavabında buyurdu:  
“Bu sə rvə t nə  mə nim, nə  də  sə nidir. Əksinə  müharibə  qə nimə tlə rində ndir ki, müsə lmanlar onu öz qılıncları ilə  ə lə  
gə tiriblə r.  Əgə r  sə n  onlarla  yoldaş   olsaydın,  onlar  qə də r  payın  var  idi,  yoxsa  onların  ə lə   gə tirdiklə ri  özgə sinin  ağ zına  yem 
olmayacaqdı.” 
Yuxarıdakı mövzunu nə zə rdə  tutmaqla aş ağ ıdakı dastana diqqə t edin:  
Asim ibni Kulə yb atasından nə ql edib dedi: Əli (ə leyhissalam)-ın hüzurunda idim ki, İ ranın bir hissə sində n beytül-mal ünvanıyla bir 
qə də r pul və  baş qa ş eylə r gə tirmiş dilə r. Hə zrə t ayağ a qalxıb onu bölmə k qə rarına gə ldi. Camaat öz paylarını almaq üçün 
hücum etdilə r. Hə zrə t qayda-qanuna riayə t etmə k üçün göstə riş  verdi ki, Hail ünvanıyla malların ə trafına bir ip çə ksinlə r və  camaat 
ipin o biri tə rə fində  dayansınlar Əli (ə leyhissalam) özü də  ipin içə risinə  daxil oldu və  ə mr etdi ki, Yeddi qə bilə nin rə islə ri (o gün 
Kufə də  sakin idilə r) hazır olsunlar. Hə zrə t hə r qə bilə nin payını onların nümayə ndə lə rinə  verdi ki, hə r nümayə ndə  o malları öz 
qə bilə lə rinin üzvlə ri arasında bə rabə r surə tdə  bölsünlə r. İ ş in sonunda boş almış  qabların içə risində  bir parça çörə k qaldı. 
Əli (ə leyhissalam) buyurdu: “Hə min çörə yi yeddi hissə yə  bölün və  hə r hissə sini bir qə bilə nin payına ə lavə  edin.” 
Baş qa bir rə vayə tə  görə  İ mam Əli (ə leyhissalam) müsə lmanların malını böldükdə n sonra onun yerini süpürüb su sə pirdi, sonra 
ağ  və  sarı pullara iş arə  ilə  buyurdu: 
“Ey ağ  və  qırmızı (yə ni qızıl və  gümüş ) pullar, mə ndə n baş qasını aldadın.” 
“Nə hcül-bə lağ ə ”də  232-ci xütbə yə  nə zə r salaq: 
Bir gün Əli (ə leyhissalam)-ın yanına iki qadın gə ldi. Onlardan biri ə rə b, digə ri isə  azad olmuş  kə niz idi. İ mam bir neçə  dirhə m 
və  bir miqdar yemə yi eyni bə rabə rdə  onlara verdi. Bunu görcə k ə rə b qadın etiraz etdi və   dedi: Mə n ə rə bə m, bu qadın isə  
ə
cə mdə ndir.  Niyə   mə nə   artıq  vermə din?  İ mam  (ə leyhis-salam)  buyurdu:  “And  olsun  Allaha!  Mə n  beytül-malın  bölügüsündə  
İ smailin övladlarını İ shaqın övladlarından üstün görmürə m.”
22
 
Əllamə  Mə clisi yazır: “İ mam  Əli (ə leyhissalam) İ slam mə ntə qə lə rində n, xüsusilə  Ş amdan baş qa bütün maddi dünyanı 
buraxmış dı. O bu mə ntə qə lə rdə n yığ ılan beytül-malı bölüş dürdükdə n sonra aş ağ ıdakı ş eri oxuyurdu: 
“Bu mənim əl səliqəmdir və ən yaxş ısı ortasındadır, 
çünki hər bir canlının əli ağzına çatır.” 
 
                                                 
22
“Biharul-ə nvar” cild 41, sə h.137 

---