27
Əbu Musa dedi: Mə n hə r ikisini (Əli və Müaviyə ni) xilafə tdə n götürür müsə lmanları isə xə lifə seçmə k üçün ş uraya də və t
edirə m. Əmr As öz hiylə sinin baş tutduğ unu gördükdə yalandan and içdi ki, bu yaxş ı fikirdir.
Ümumi iclas qurulduqda Əmr As Əbu Musaya dedi: Sə n də öz fikrini söylə Əbu Musa fikir söylə mə kdə qabağ a düş mə sini israr
etsə də o qabağ a düş üb dedi: “Mə n Əli və Müaviyə ni xilafə tdə n kə narlaş dırıram. Özünüz yığ ış ıb yeni bir xə lifə seçin.” Bu
zaman Hiylə gə r Əmr As cə ldə yerində n durub: Əbu Musanın dediyini eş itdiniz. O öz rə isi Əli (ə leyhissalam)-ı xilafə tdə n götürdü,
yə ni kə narlaş dırdı, elə mə n də onu kə nar hesab edib yerində isə öz rə isim Müaviyə ni tə yin edirə m, deyib öz üzüyünü sağ
ə
linə dn çıxardıb sol ə linə keçirdi və Əli (ə leyhissalam)-ı viladə tdə n bu cür çıxarıb Müaviyə ni onun yerinə nə sb edirə m-dedi.
Yuxarıda qeyd olunan Əli (ə leyhissalam)-ın xilafə ti zamanı ə n iyrə nc və siyasi hadisə lə rdə n biri hesab olunur. Mə hz Hə kə meyn
ə
hvalatı da hə min Xə variclə ri ə mə lə gə tirmiş dilə r. Baxmayaraq ki, Əli (ə leyhissalam) Əgə r Abdullah ibni Abbası
bə yə nmirsinizsə onda yerinə Malik Əş tə ri göndə rin- deyə buyurmuş du, ancaq Əş ”ə s və onun ə shabı isə cavabında belə
demiş dilə r.
Biz Əbu Musadan baş qa bir kə si tə yin edə bilmə rik. “Hə r halda o ş ey ki, olacaqdı oldu” lakin çox tə ə ccüblü idi ki, çirkin
Hə kə meyn macə rasının bais və banilə ri sonradan öz peş manlıqlarını büruzə verə rə k tam hə yasızlıqla bütün günahları Əli
(ə leyhissalam)-ın boynuna yıxıb dedilə r:
“Axı Əli niyə bu tə hkimə razı oldu? Elə buna görə də Əli kafirdir.” Bunlar də fə lə rlə Əli (ə leyhissalam)-ın hüzuruna gə lib
fə ryad edirdilə r: “Hökumə t Allaha mə xsusdur!!!” İ ndi qayıdaq ə sl mə tlə bə : Dastanın seçilmiş hissə lə rinin ş ə rhində
Xə varicin (iman və ə qidə oğ rularının) ş üardarının “Hökumə t Allaha mə xsusdur.” olmasını və bu cazibə li ş üarla camaatı aldatmasını
baş a düş dük. Mə hz bunlar idi ki, camaatı Əli (ə leyhissalam)-ın ə leyhinə qaldıraraq hə yatda ə n böyük zə rbə ni o Hə zrə tin ilahi
hökumə tinə varid etdilə r. Möminlə r ağ ası Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) buyurdu:
“Bu haqqın öz sözü idi, lakin bu sözdə n batil bir ş ə kildə istifadə edildi bə li hökumə t və hökm Allaha mə xsusdur.”
Belə liklə , o, Xə varicin nadürüst ə qidə və nifaq yaradan simalarını xalqa nümayiş etdirə rə k onlara xə bə rdarlıq etdi ki, din maskası
arxasında müharibə yə gə lə nlə rə inanmayın.
İ Yİ RMİ NCİ HEKAYƏT
28
SƏBR VƏ DÖZÜM
İ mam Əli (ə leyhissalam) hə miş ə sə y edirdi ki, bacardığ ı qə də r düş mə nlə rlə ortaya çıxan problemlə ri sə br, hə və s və
dözümlə hə ll edib imkan dairə sində müharibə yə qol qoymasın, habelə müharibə ni baş layan ilk ş ə xslə rdə n hesab olunmasın.
Hə zrə tin müharibə si bir növ müdafiə xarakteri daş ıyırdı.
Əli (ə leyhissalam)-ın ə n qə ddar düş mə ni) olan Müaviyə yə gə ldikdə isə , Hə zrə t ilk növbə də ona müxtə lif mə ktublar,
elə cə də bir çox qasidlə r göndə rdi ki, xalqın müxtə lif problemlə ri Allahın ə mrlə rinə ə mə l etmə k yolu ilə hə ll edilsin.
Mə sə lə n: İ mam Əli (ə leyhissalam) Ş am ə hlində n olan Cə rir ibni Abdullaha bir mə ktub verib onu Müaviyə nin yanına
göndə rdi. Cə rir Əli (ə leyhissalam)-ın mə ktubunu Müaviyə yə çatdırıb onları Hə zrə tin doğ ru yolu ilə getmə yə də və t edə rə k
Müaviyə yə dedi: “Sə n də müsə lmanların seçdiklə ri yolu seç! Daha demə ki, mə n Ş amda Osmanın valisiyə m.”
Müsə lmanların xə lifə si Əli (ə leyhissalam)-dır və gə rə k ona tabe olasan. Müaviyə zahir cavabında belə dedi: Bu barə də
fikirə ş mə yin, lakin Əli (ə leyhissalam)-ın onu öz və zifə sində saxlamağ a qadir olmadığ ını duyduqda camaatı Əli (ə leyhissalam)-ın
ə
leyhinə qaldırırdı.
Cə rir Müaviyə də n mə yus olduqda Kufə yə qayıtdı çox tə ə ssüflə r olsun ki, Kufə camaatı da ona qarş ı çıxaraq Cə riri
Müaviyə nin tə rə fdarı adlandırdılar. Bu böhtandan narahat olan Cə rir Kufə də n Qırqısa adasına gə lə rə k ömrünün sonuna qə də r orada
yaş adı. Əli (ə leyhissalam)-ın ə shabı Hə zrə tin Müaviyə ilə müharibə yə qalxmasını tə kid edirdilə r. (Əlbə ttə bu hazırlıq
müharibə elan etmə k idi). Amma Əli (ə leyhissalam)-ın metodu isə baş qa idi. O özünün müharibə ni baş layan ilk ş ə xs olmasını
istə mirdi. Böyük inqilabi sə br və dözümlə öz iş lə rini ə ncam verirdi. Hə zrə t sülh qapılarını bağ lamaq istə mirdi. Cə ririn Ş amdan
Kufə yə gə lmə sini nə zə rə almaqla Hə zrə t bu barə də ə shaba belə buyurdu:
“Mə nim Ş am camaatı ilə müharibə yə qarş ı olan sə fə rbə rliyim onlarla sülh bağ lamaq demə kdir. Elə cə də ə gə r yaxş ı iş
görmə k istə sə lə r bu yaxş ı iş in yolunu onların üzünə bağ lamaq mə nasındadır.”
Belə liklə Əli (ə leyhissalam) müharibə ni ilk baş lamaq tə ş ə bbüsünü qə bul etmə di. Hə miş ə çalış ırdı ki, adamları haqq
yoluna hidayə t etsin. Elə buna görə də bu yolda çox sə brli və dözümlü idi.
İ Yİ RMİ Bİ Rİ NCİ HEKAYƏT
TƏLƏSMİ Ş NADAN
Hə kə meyn ə hvalatından sonra Xariyyə t ibni Ramid adlı bir ş ə xs öz qə bilə sində n 30 nə fə rlə (bə ni Naciyə ) Əli
(ə leyhissalam)-ın hüzuruna gə lə rə k Hə zrə tə qarş ı etiraz edib dedi: “And olsun Allaha, mə n daha sə nin yolunla getmə yə cə k sə nin
29
dalında namaz qılmayacağ am. Elə günü sabah sə ndə n ayrılıram.” O hə min günün sabahı qaçaraq İ slam hökumə ti ə leyhinə qiyam etsin
deyə bir neçə nə fə ri də öz ə trafına yığ dı. Əli (ə leyhissalam) öz ə yalə tlə rinin bütün valilə rinə Xariyyə t ibni Raş idi
axtarmalarını tapş ırdı. Bu zaman Hə zrə tə Xariyyə t və yoldaş larının Mə daində Əli (ə leyhissalam)-ın havadarları ilə toqquş ması
nə ticə də beş nə fə r ölü vermə klə Əhvaz tə rə fə qaçaraq orada olan bir qrup oğ ru və kafirlə ri özlə rinə qoş ması, elə cə də
öz yağ ı ə mə llə rini davam etdirmə si xə bə ri yetiş di.
Nə hayə t Əli (ə leyhissalam) Mə qə l ibni Qeysi iki min nə fə r döyüş çü ilə Əhvaza sarı yola saldı. Mə qə l hörmöz dağ larının
kə narında Xariyyə tin ordusu ilə vuruş araq yetmiş nə fə r bə ni Naciyə 300 nə fə r isə kafirlə rdə n cə hə nnə mə vasil elə di.
Qaçmağ a cə hd göstə rə n Xariyyə t isə Noman ibni Sə hban tə rə fində n öldürüldü Mə qə l ə sir düş ə n müsə lmanları azad edib 500
nə fə rə yaxın qeyr müsə lmanı da özü ilə birlikdə Ərdə ş ir Xuvvə vilayə tinə gə tirdi, oradan da qə lə bə xə bə rini mə ktub
vasitə silə Əli (ə leyhissalam)-a çatdırdı.
Müsqə lə t ibni Hücə yrə Ş ə ybani Əli (ə leyhissalam) tə rə fində n Ərdə mir Xuvvə nin valisi tə yin edilmiş di. Əsirlə r onun
hüzurunda ağ layaraq azad olunmalarını ondan xahiş etdilə r.
Bir çox danış ıqlardan sonra ə sirlə ri ondan beş yüz min dirhə mə alaraq bu mə blə ğ i İ mam üçün göndə rmə yinə daha sonra
ə
sirlə ri azad edə cə yinə söz verdi. Onun İ mam üçün iki yüz min dirhə m mə blə ğ ində pul göndə rmə yə imkanı olmadığ ından
Ş ama qaçaraq Müaviyə yə qoş uldu.
Bə li, o, tə lə smə k və nadanlığ ı üzündə n ə ks inqilabçıya çevrildi. Əgə r Əli (ə leyhissalam)-ın hüzuruna gə lib ə hvalatı olduğ u
kimi o Hə zrə tə desə ydi, İ mam Əli (ə leyhissalam) onu mütlə q bağ ış lardı.
Hə zrə t onun barə sində belə buyurmuş du:
Allah Müsqə lə nin üzünü qara elə sin, o böyük ş ə xsiyyə tlə rin ə mə lini qulların azad olunmasını yerinə yetirdi, lakin qul kimi də
qaçdı. Hə lə yaxş ı iş inə görə onu tə riflə yə nlə rin (yə ni qulların alınması və onların azad edilmə si) mə dhi sona yetiş mə miş di
ki, öz qaçış ı ilə özünü danmaq və mə lamə tə düçar etdi.
“Əgə r o, qaçmayıb müqavimə t göstə rsə ydi hə r nə yi olsaydı, biz ondan qə bul edə rdik və öz borcunu ödə yə nə kimi onun üçün
güzə ş t edə rdik.”
Lakin onun özü bu barə də qardaş ı Nə imə belə yazmış dı: Müaviyə ilə sə nin barə ndə söhbə t etmiş ə m Müaviyə sə nə
ehsan edib və zifə verə cə k, o, bunu mə nə və ”də veribdir.!
Bu mə ktub sə nə çatan kimi Ş ama gə l və mə nə qovuş . Doğ rudan da nifrin olsun belə insanlara ki, Əli (ə leyhissalam) da onlara
nifrin etmiş dir.
İ Yİ RMİ İ Kİ NCİ HEKAYƏT
Dostları ilə paylaş: |