Kislota-asosli titrlash metodi

Indikatorlar 
18
0
C 
100
0
C 
Metiloranj 
3,1-4,4 
2,5-3,7 
metil qizili 
4,2-6,3 
4,0-6,0 
Fenolftalein 
8,0-10,0 
8,1-9,0 
Timolftalein 
9,3-10,5 
8,7-9,5 

---

5 
Mavzuni mustahkamlash uchun savollar va masalalar
 
1.
Kislota-asosli titrlashning mohiyati nimadan iborat? 
2.
Kislota-asosli metod bilan qanday moddalarning miqdorini aniqlash mumkin? 
3.
Qanday moddalrga indikatorlar deyiladi? Ular nima uchun ishlatiladi? 
4.
Indikatorlarning ion nazariyasi rangning 
о‘zgarishini qanday tushunti- radi? 
5.
Xromofor nazariyaning mohiyati nimada? Auksoxromlar nima? Qanday 
auksoxrom guruhlarni bilasiz? 
6.
Neytral va ekvivalent nuqtaning farqi bormi? 
7.
Nima uchun titrlash vaqtida indikatorni k
о‘p olib bо‘lmaydi? 
8.
0,01 n HCl bilan 0,01 n NaOH ni titrlash egrisini hisoblang. 
9.
Titrlash 
k
о‘rsatgichi pT nima? Indikatorlarda 
titrlash 
k
о‘rsatgichi 
qanday aniqlanadi? 
10.
Qaysi hollarda ekvivalent nuqta pH
=
7 da b
о‘ladi? Va qaysi hollarda ek- 
vivalent nuqta pH
>
7 va pH
<
7 da b
о‘ladi? 
11.
Atsidimetriya va alkalimetriya usullari qanday sohalarda q
о‘llaniladi? 
12.
Suvda va suvsiz eritmalarda titrlash jarayonlari qanday tenglamalar bilan 
ifodalanadi? 
13.
Titrlash jarayonida pH qiymatining 
о‘zgarishini qanday baholash mum- kin? 
14.
Kuchli va kuchsiz kislotalarni ishqorlar eritmalari bilan titrlash egri chiziqlari 
qanday hosil qilinadi? 
15.
Titrlash egri chiziqlariga qanday omillar ta’sir qiladi? 
16.
Titrlash sakrashi nima? 
17.
Indikatorlar rangining 
о‘zgarishini qanday tushuntirish mumkin? 
18.
Indikatorlarning ion, xromofor, ion-xromofor nazariyalarining mohi- yati 
nimada? 
19.
Indikatorlarning 
о‘zgarish sohasi qanday aniqlanadi? 
20.
Indikator tanlash nimaga asoslangan? 

---

6 
21.
Titrlash xatosi nimaga bog‘liq va uning qanday turlari bor? 
22.
500 ml eritmada 3,2346 g Na
2
CO
3
bor. Shu eritmaning titri, 
normalligi, HCl b
о‘yicha titri topilsin. 
23.
500 ml 0,2000 N HCl eritmasiga titri 0,00360 b
о‘lgan HCl eritmasi 
q
о‘shilganda, hosil bо‘lgan eritmaning titri va normalligi topilsin. 
24.
Agar KOH ning 20 ml eritmasini titrlash uchun titri 0,002698 b
о‘lgan 
xlorid kislota eritmasidan 21,56 ml sarflangan b
о‘lsa, KOH eritmasi- 
ning normalligi va titri qanday b
о‘lgan? 
25.
0,15 M HCl eritmasini 0,2 M NaOH eritmasi bilan titrlash egri 
chizig‘ini tuzing va titrlash uchun indikator tanlang. Titrlashning rN sa- 
krashini aniqlang. 
26.
1,9876 g texnik bura 100 ml hajmli kolbada eritildi va hosil b
о‘lgan 
100 ml eritmadan 25 ml olib titrlanganda, 20,75 ml HCl 
(T
HCl/NaOH
=0,003696) sarflandi. Olingan namunadagi Na
2
B
4
O
7
·10H
2
O 
ning massa ulushini toping. 
27.
200 ml hajmli 
о‘lchov kolbasida 15 ml HCl va H
3
PO
4
aralashmasi 
eritil- di. Hosil b
о‘lgan eritmadan 25 ml olib metiloranj ishtirokida 
titrlan- ganda, 0,1 M natriy gidroksid eritmasidan 14,56 ml sarflandi. 
Shuncha hajmli namunani fenolftalein ishtirokida titrlaganda, shu ishqor 
eritmasidan 26,76 ml sarflandi. Olingan aralashma tarkibidagi kislo- 
talarning massalarini toping. 

---

Document Outline

• Metodning mohiyati. Kislota va asoslarni aniqlash
• Indikatorlar nazariyasi
• Indikatorlarning rang о‘zgartirish sohasi