Tan›sal yöntemlerin giderek
güçlenmesi klinikleri bilinen
ancak etkenleri saptanamam›fl hastal›klarda etkenlerin
tespitine olanak sa¤lam›fl ve yeni mikroorganizmalar ilifl-
kili bulunduklar› s›n›fland›rma sistemlerinde yerlerini al-
m›flt›r ( Bocavirus, metapneumovirus gibi). Bununla birlik-
te varl›¤› bilinen baz› mikroorganizmalar, gerek kendileri-
ne karfl› kullan›lmakta olan antimikrobiyallere karfl› gelifl-
tirdikleri direnç (VRE, MRSA gibi) ve gerekse baz› co¤ra-
fik bölgelerde beklenen ya da beklenmeyen epidemiyolojik
özellikleri ile salg›nlar oluflturarak kendilerini göstermifl (
‹nfluenza, K›r›m-Kongo hemorajik atefli, Chikungunya vi-
rus gibi) ve yeniden önem kazanm›fllard›r. Bu yaz›da yeni
ve yeniden önem kazanan viruslar aras›nda Chikungunya
virus, Bat› Nil virusu, , Metapneumovirus ve Bocavirus’a
genel bir bak›fl sa¤lanmaya çal›fl›lacakt›r.
CH‹KUNGUNYA V‹RUS
Aedes cinsi sivrisinekler ile tafl›nan tropikal bir hastal›k et-
kenidir. Togavirus ailesinden alfavirus genusunda tek sar-
mall› (+) bir RNA virusudur. Özellikle Aedes aegypti ve
Aedes albopictus bulafl›nda arac›l›k eden vektörlerdir. ‹lk
olarak 50’li y›llar›n bafl›nda Tanzanya’da ateflli bir hasta-
dan izole edilmifltir. Sonras›ndaki 50 y›l sürecinde Do¤u
ve Güney Afrika ve Güneydo¤u Asya’da görülmüfltür. Vi-
rus yeniden önem kazand›¤› yak›n dönem epidemilerini
2000’li y›llar›n bafl›nda Kinshasa (1999-2000), Endonez-
ya (2001-2003), Hint denizi adalar› (2005-2006) ve en
son olarak da Hindistan’da (2006-2007) yapm›flt›r (1-4).
‹nkübasyon periyodu ortalama 2-4 (1-12 ) gündür. Vek-
tör temas›ndan sonraki 4-7 gün içinde yüksek atefl, bafl a¤-
r›s›, miyalji, s›rt a¤r›s›, artralji ortaya ç›kar, lökopeni,
trombositopeni, serum aminotransferaz düzeylerinde art›fl
görülebilir. Yar›ya yak›n olguda deri lezyonlar›, özellikle
üst gövdede kafl›nt›l› makülopapüler döküntü, fasiyal
ödem, özellikle çocuklarda lokalize petefli ve difleti kana-
mas› görülür. Bildirilen raporlarda hemorajik atefl klini¤i,
s›kl›kla yafll› hastalarda ölümcül sonuçlanan ensefalit / he-
patit, gebelikte fetusa geçifle ba¤l› neonatal ensefalopati
veya abortus ile seyreden olgular mevcuttur. ‹nfeksiyonun
tan›s›nda serolojik yöntemler kullan›labilir ancak ilk hafta
serolojik testler negatif sonuçlanabilir veya Deng atefli ya
da di¤er arboviruslar ile çapraz reaksiyon görülebilir, ya-
lanc› pozitiflik oluflabilir. IgM en erken 3 günde pozitifle-
flir ve birkaç haftadan 3 aya kadar bu pozitiflik sürer. IgG
ise en erken 6. günde pozitifleflir ve y›llar süresinde pozitif
kal›r. Özellikle ilk 7 gün içinde (viremi dönemi) RT-PCR vi-
rus izolasyonunda kullan›labilir.
‹nfeksiyonun tedavisinde etkili bir antiviral bulunmamak-
tad›r. Non-salisilat analjezik ve non-steroidal anti-inflama-
tuvarlar semptomatik tedavide tercih edilir. Ribavirin ve
interferon-alfan›n sinerjistik etkisi bir çal›flmada in-vitro
olarak bildirilmifl, klorokin uzam›fl artraljisi olan bir has-
tada kullan›lm›fl ancak etkinli¤i baflka çal›flmalarda do¤-
rulanmam›flt›r. ‹nfeksiyondan korunmada esas vektör kon-
trolüdür. Co¤rafik da¤›l›m özelli¤i göz önüne al›narak bu
bölgelere seyahat edecek kiflilerin bilgilendirilmesi korun-
mada özel bir önem tafl›r (1-4).
BATI N‹L V‹RUSU (West Nile Virus)
‹lk olarak 1937 y›l›nda Uganda’da ateflli bir kad›n has-
tan›n kan›ndan izole edilmifl bir flavivirustur. Özellikle yaz
aylar›nda ve sivrisinekler ile bulafl› gerçekleflir. Keneler de
vektör ve rezervuar rolü oynar. Afrika, Avrupa, Asya, Or-
tado¤u, Avustralya’da yayg›nd›r. Güney Avrupa, ‹srail, Or-
tado¤u, Romanya, Rusya’da salg›nlar yapm›fl, son dönem-
de epidemiyolojik de¤iflim göstererek Amerika k›tas›nda
virus ile iliflkili fatal seyirli menenjit veya ensefalit tablo-
suna yol açan salg›nlar yaflatm›flt›r. ‹nfeksiyon s›kl›kla
asemptomatiktir. Semptomatik seyreden olgularda 2-6
gün içinde bulgular ortaya ç›kar, bu süreç 14 güne kadar
uzayabilir. Nonspesifik bulgular›n yan› s›ra atefl, poliartro-
pati, döküntü, lenfadenopati, bafl a¤r›s›, myalji bafll›ca bul-
gulard›r. Baz› epidemilerde konjonktivit, yayg›n lenfadeno-
pati, özellikle çocuklarda makülopapüler döküntü s›k bul-
gular olarak bildirilmifltir. Ciddi seyir gösteren infeksiyon
olgular›nda myokardit, perikardit, hepatit geliflimi rapor
edilmifltir. Ensefalit ve menenjit geliflimi yan› s›ra optik nö-
rit, kraniyal nöropati, bazal ganglion hasar›na ba¤l› bulgu-
lar, asimetrik paralizi görülebilir. Laboratuar incelemede
s›kl›kla lökositoz, daha az olarak lökopeni, ensefalite ba¤-
l› hiponatremi görülebilir. BOS’ta lenfositik pleostoz tipik-
tir ancak nötrofilik hakimiyet ya da hücre görülmeyebilir.
BOS glikozu normal, protein orta yüksekliktedir. Elektro-
YEN‹ VE YEN‹DEN ÖNEM KAZANAN V‹RUSLAR
Zerrin YULU⁄KURAL*
* Trakya Üniversitesi, T›p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastal›klar› Anabilim Dal›
KL‹N‹K GEL‹fi‹M
141
ensefalogramda (EEG) yayg›n bir yavafllama, baz› hasta-
larda ise EEG’de lokal tutulum görülebilir. Manyetik rezo-
nans görüntülemede talamusta T2 a¤›rl›kl› sinyal art›fl›
saptanabilir. Tan›da serolojik yöntemler ve virusun direk
doku örneklerinden izolasyonundan (kültür/ PCR) yararla-
n›l›r. Spesifik bir tedavisi yoktur. Korunmada vektör kon-
trolü önemlidir (5-8).
METAPNEUMOV‹RUS
‹nsan Metapneumovirus’u Paramyxoviridae ailesinden
metapneumovirus genusundan (-) bir RNA virusudur. ‹lk
olarak 2001 y›l›nda Hollanda’dan rapor edilmifl ard›ndan
pek çok ülkede özellikle çocuk ve immünyetmezlikli hasta
grubunda solunum yolu örneklerinden izole edilmifltir. Bu
çal›flmalarda özellikle k›fl ve ilkbahar süresinde al›nan ör-
neklerde virus RT-PCR ile saptanm›flt›r. Üst ve alt solunum
yolu infeksiyonuna yol açarak bronfliolit, pnömoni, ast›m
alevlenmesine neden olabilir. Semptomlar respiratuar sin-
sityal virus (RSV) ve di¤er solunum yolu viruslar›na ba¤l›
infeksiyonlara oldukça benzerdir. Öksürük, atefl yüksekli¤i,
solunum zorlu¤u, burun ak›nt›s›, konjesyon geliflimi görü-
lür. Yap›lm›fl bir klinik çal›flmada atefl yüksekli¤inin hasta-
lar aras›nda oldukça nadir olmas› influenza’dan ay›r›c› bir
özellik olarak sunulmufltur. Yine özellikle genç eriflkinler-
de göreceli olarak asemptomatik geçirilen enfeksiyon yay-
g›nl›¤› RSV infeksiyonunun aksinedir. Yafll›larda, immün-
yetmezlikli kiflilerde, infantlar ve çocuklarda infeksiyon
a¤›r bir klinik seyir izleyebilir. Nörolojik tutulumun görül-
dü¤ü, ensefalopati geliflimi ile fatal sonlanan bir infant ol-
gusu literatürde bildirilmifltir. Özellikle çocuk ve immün-
yetmezli¤i olan hastalarda solunum yolu infeksiyonlar›nda
akla gelmeli ve klinik özellikleri aç›s›ndan daha fazla bilgi
sa¤layacak çal›flmalar yap›lmal›d›r (9-13).
BOCAV‹RUS
‹lk olarak 2005 y›l›nda ‹sviçre’de nazofaringeal aspirat
örne¤i incelemesinden izole edilmifl bir parvovirustur.
Hastal›¤›n klini¤i, risk faktörleri gibi konularda henüz tam
bir aç›kl›k yoktur. Epidemiyolojik özellikleri, risk faktörle-
ri RSV ile benzerlik gösterir. Yap›lan bir çal›flma prematü-
rite, konjenital kalp hastal›¤› ve ast›m varl›¤›n› risk faktö-
rü olarak tespit etmifltir. Klinik bulgular di¤er respiratuvar
viruslara ba¤l› olarak geliflen infeksiyonlara benzeyebil-
mektedir. Atefl, öksürük, burun ak›nt›s›, bafl a¤r›s›, myalji,
alt solunum yolu tutulumu ve özellikle ciddi seyredebilen
bronfliolit, pnömoni semptomlar› gösterebilir. Literatürde
virusun ilk izolasyonundan sonra özellikle çocuklarda geli-
flen akut wheezing olgular›nda yap›lm›fl solunum yolu ör-
neklerini içeren ve bocavirus izolasyonunun sa¤land›¤› ça-
l›flmalar bulunmaktad›r. Solunum yolu infeksiyonu yan›nda
sistemik infeksiyon da oluflturabilir. Viral yük ile infeksiyo-
nun fliddeti aras›nda do¤ru orant› saptanm›fl, düflük viral
yüklü olgularda asemptomatik, yüksek viral yük ile giden
olgularda ise respiratuvar semptomlar›n geliflti¤i sonucuna
var›lm›flt›r. Virusun mevsimsel özellik gösterdi¤i bildiril-
miflse de di¤er çal›flmalar henüz bu bulguyu destekler özel-
likte de¤ildir. Co¤rafik özellik göstermeyen virusun çeflitli
ülkelerden yap›lm›fl bildiriler ›fl›¤›nda dünya üzerinde yay-
g›n oldu¤u görülmektedir(14-18).
KAYNAKLAR:
1- Taubitz W, Cramer J, Kapaun A, Pfeffer M, Drosten C,
Dobler G, Burchard G, Löscher T. Chikungunya Fever
in Travellers: Clinical Presentation and Course. Clin In-
fect Dis. 2007;45:1-4
2- Pialoux G, Gaüzére BA, Jauréguiberry S, Strobel. Chi-
kungunya, an epidemic arbovirosis. Lancet ‹nfect Dis
2007;7:319-27
3- Sourisseau M, Schilte C,Casartelli N,Trouillet C, Gui-
vel-Benhassine F. et al. Characterization of Reemer-
ging Chikungunya Virus. PloS Pathog June
2007;3(6):804-817
4- Borgherini G, Paubeau P, Staikowsky F, Lory , Le oul-
lec N, Becquart JP, Wengling C, ichault A, Paganin F.
Outbreak of Chikungunya on Reunio Island: early clini-
cal features in 157 adult patients. Clin Infect Dis.
2007 Jun 1;44(11):1401-7
5- Fauci AS, Touchette NA, Folkers GK. Eerging Infect›o-
us Diseases: a 10 year Perspective fro the National Ins-
titute of Allergy and Infectious Diseases. Emerging In-
fectious Diseases. www.cdc.gov/eid. April 2005;
v:11(4): 519-25
6- Lvoy DK, Butenko A, Gromashevsky VL, Kovtunov AI,
Prilipov AG, Kinney R. et al. West Nile V›rus and Ot-
her Zoonotic V›ruses in Russia: examples of emerging-
reemerging Situations. Arch Virol Suppl.
2004;(18):85-96
7- Cockeril III FR, Smith T. Response of the Clinical Mic-
robiology Laboratory to Emerging (New) and Reemer-
ging Infectious Diseases. Journal of Clinical Microbio-
logy June 2004; 42(6):2359-65
8- Tsai FT, Vaughn DW, Solomon T. Flaviviruses (Yellow
Fever, Dengue, dengue Hemorrhagic Fever, Japanese
Encephalitis, St. Louis Encphalitis, Tick-Borne Encep-
halitis). Mande G, Bennet J, Dolin R; eds.Principles
and Practise of Infectious Diseases.Sixth edi. Phila-
delphia:Elsevier;2005:1926-1950
9- Dare R, Sanghavi S, Bullotta A, Keightley MC, St. Ge-
orge K, Wadowsky RM. et al. Diagnosis of Human Me-
tapneumovirus Infection in Immunosuppressed Lung
Transplant Recipients and Children Evaluated for Per-
tussis. Journal of Clinical Microbiology Feb 2007;
45(2): 548-52
10-Human Metapneumovirus Infections in Young and El-
derly Adults. Falsey AR, Erdman D, Anderson LJ,
Walsh E. The Journal of Infectious Diseases
2003;187:785–90
11-Englund JA, Boeckh M, Kuypers J, Nichols WG, Hack-
man RC, Morrow RA, Fredricks DN, Corey L. Brief
Communication: Fatal Human Metapneumovirus In-
YEN‹ VE YEN‹DEN ÖNEM KAZANAN V‹RUSLAR
142
fection in Stem-Cell Transplant Recipients. Annalso-
fInternalMedicine March 2006; 144(5) 344-49
12-Noyola DE, Alpuche-Sol›´s AG, Herrera-D›´az A, So-
ria-Guerra RE, Sanchez-Alvarado J, Lopez-Revilla R.
Human metapneumovirus infections in Mexico:epide-
miological and clinical characteristics. Journalof Me-
dical Microbiology 2005; 54:969–974
13- Hata M, Ito M, Kiyosawa S, Kimpara Y, Tanaka S,
Yamashita T, Hasegawa A, Kobayashi S, Koyama N,
Minagava H. A fatal Case of Encephalopathy Posibly
Associated With Human Metapneumovirus Infection.
Jpn. J. Infect. Dis. 2007;60:328-29
14-Ma X, Endo R, Ishiguro N, Ebihara T, Ishiko H, Ariga
T, Kikuta H. Detection of Human Bocavirus in Japane-
se Children with Lower Respiratory Tract Infections.
Journal of Medical Microbiology Mar. 2006; 44(3):
1132–1134
15-Allander T , Tammi TM , Eriksson M, Bjerkner A , Ti-
veljung-Lindell A, Andersson B. Cloning of a Human
Parvovirus by Molecular Screening of Respiratory
Tract Samples. PNAS September 2005;102(
36):12891–12896
16-Bastien N, Chui N, Robinson JL, Lee BE, Dust K, Hart
L, Li Y. Detection of Human Bocavirus in Canadian
Children in a 1-Year Study. Journal of Medical Micro-
biology, Feb. 2007;45(2):610–613
17-Bastien N, Brandt K, Dust K, Ward D, Li Y. Human
Bocavirus infection, Canada. Emerg Infect Dis. 2006
May;12(5):848-50.
18-Allender T, Jartti T, Gupta S, Niesters GMH, Lehtinen
P, Österbak R.et al. Human Bocavirus and Acute
Wheezing in Children. Clin Infect Dis. 2007;44:94-10