KöRPƏ SƏSİ, ana nəFƏSİ
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Salatın Əhmədli 309
- Salatın Əhmədli 310
- Salatın Əhmədli 312
- Salatın Əhmədli 313
- Salatın Əhmədli 314
Salatın Əhmədli 309 həyətdən çıxdılar. Arsenlə Vahanın murdar cəsədlərini sahibsiz, ac itlər didişdirirdi... Ata qızının əlini buraxmadan qarla örtülmüş düzə çıxdı. Qabaqda isə qalın ağaclarla örtülü meşə görü- nürdü. Bircə ora tez çata bilsəydilər… Gördükləri mənzərələr ata-balanı dəhşətə salmışdı. Çaş-baş qalmış adamlar meşəyə tərəf qaçırdı. Kim hara gəldi qaçırdı, ah-nalə çəkərək vəhşiləşmiş saqqallıların əlindən canını qurtarmağa çalışırdılar. Kərəm kişi qızının əlini buraxmadan irəli, meşəyə doğru qaçırdı. Dünəndən yağan qar buz bağlamışdı. Nilufərin ayağı corabsız idi. Buz bağ-lamış qar şüşə kimi onun ayaqlarını cızırdı. Ağ qarın üzərində qızın al-qırmızı qanı cığır salmışdı. Yüyürməkdən ata-balanın nəfəsi təntimişdi. Nilufər dayanmaq istədi: - Ata, daha gedə bilmirəm. Ayaqlarım sözümə bax-mır. - Yox, qızım, səni o gavurlara verə bilmərəm, qaçmalıyıq. Az qalıb, meşəyə girə bilsək, biz azad olarıq. Meşənin o tərəfindəki dağı aşsaq bizimkilərə çatarıq. Gəl, qızım, gəl. Nilufər bir təhər gücünü topladı. Atası ilə ayaq- laşmalı idi. Birdən qabaqda saqqallılar göründü. Ata Salatın Əhmədli 310 qızını qarla örtülmüş iri bir daşın dalına itələdi, özü də macal tapıb gizlənə bildi. Ermənilər insan ovuna çıxmışdılar. Heç kimə aman vermədən, kimini güllədən keçirir, kimini isə əsir alırdı. Səhərin alatoranında onlar daşın dalında gizlənmiş ata-balanı sezmədilər. Nilufərin ürəyi şiddətlə çırpınırdı. Erməni- lərin mənfur saqqallı üzlərini yaxından görürdü. Qorxudan az qalırdı bayılsın. Atası işarə ilə «sus» deyirdi. Ermənilər donquldana-donquldana onların yaxınlığından ötüb görünməz oldular. Ata-bala soyuq qarın üzəri ilə sürünə-sürünə me- şəyə girdilər. Salatın Əhmədli 311 QORXU Soyuq, şaxtalı fevral günlərindən biri idi. Bu gün digər günlərə bənzəmirdi. Bu günün gecəsi gündüzünün üzünə qara doğmuşdu. Karapet və həmyaşıdları səhərə qədər Xocalıdakı qətlyamlardan qorxub, evlərini tərk edib, balalarını xilas etmək üçün meşələrə, düzlərə qaçan xocalılıların ovuna çıxmışdılar. Karapet bir dəstə hərbiçiyə bələdçilik edirdi. Onun bu yerlərə yaxşı bələd olduğunu hərbiçilərə bildirmişdilər. Karapet əvvəlcə elə bilirdi ki, o yerli camaatın buradan çıxıb getməsi, onların buradan qovulması üçün hərbiçilərə yol göstərəcək. Amma gözünün qarşısında günahsız körpələrin gülləbaran edilməsi, qız-gəlinlərin üst-başının qarət edilməsi, vəhşicəsinə öldürülməsi, qocalara rəhm edil- məməsi, hərbi geyimli azərbaycanlı kişilərin cəsəd- lərinə qarşı belə törədilən vəhşiliklər artıq ona yetərincə əyan idi ki, ona o dünyada belə rahatlıq olmayacaq. O, hərbiçilərin komandiri rus dilli Stepanın gözlərindəki yırtıcılığı gördükcə ölüb dirilir, buradan qaçmaq istəyirdi. Amma qaça bilməzdi. O, Salatın Əhmədli 312 vəzifəsini yerinə yetirməli idi, yoxsa onun aqibəti də gözünün qarşısında qanına qəltan edilən xocalı əhlinin aqibəti kimi olacaq. Karapet gözünün qarşısında törədilən dəhşətlərdən, qarət və talanlardan, ölüm səhnələrindən elə bir hala düşmüşdü ki, yeriyə bilmirdi. Stepan və qonşusu Edikin Fransadan gəlmiş bacısı oğlu, dünənə kimi xeyirxah, sə-mimi, bir qarışqanın belə əzilməsini istəməyən, insan-pərbər, hümanist qəlbli bir insan kimi tanıdığı Albertin gözləri qarşısında törətdiyi vəhşiliklər onu varından yox eləmişdi, qəzəbindən, içindəki nifrətdən ağzından köpük axırdı. O ürəyində uşaqlıq dostu Slavikə, onun atası Keşiş Qriqoriyə lənət yağdırırdı. Slavik Arzumanyangil nəsillikcə kilsə xidmət- çiləri idilər. Keşiş Qriqori oğluna-Slavikə də nəsil- lərinin tarixi haqqında danışmağı xoşlayardı. Karapet və oğlu Slavikin həmyaşıdları dəfələrlə bu söhbətlərin şahidi olmuşdu. Keşiş Qriqori mütləq belə söhbət- lərdən sonra polkovnik Lazarevin xatirəsini sükutla yad edər, haqqında danışdıqlarının yekununda dodağının altında nəsə deyər, Slavikə də, onun həmyaşıdları olan erməni gənclərinə də elə gələrdi ki, keşiş dua elyir. İnsanlığın naminə, Vətənin, ölkənin Salatın Əhmədli 313 əmin-amanlığı naminə. Amma Karapet diqqətlə qulaq asar və hiss edərdi ki, Slavikin atası ermənilərin ağ günə çıxması üçün çalışanların salamatlığı naminə dualar eləyir. Keşiş Qriqori erməni gənclərini, əlbəttə, hamısını yox, seçilmiş olanları, oğlu Slavik da daxil olmaqla ayda bir dəfə yanına çağırır, guya onlara müqəddəs kitabdan fəsillər oxuyurdu. Ancaq kitabdan oxuduğu fəsilləri tez, tələm-tələsik bitirir, əzabkeş erməni xalqının “tarixindən” onların bilmədiklərini, heç bir kitabdan oxumadıqlarını danışardı. Hərdən də nəsil- şəcərə tarixi ilə bağlı əhvalatlar çözülərdi: - Hə, balalarım, gərək siz öz tarixinizi yaxşı biləsiniz. Haradan gəlib, haraya getdiyini bilməyən erməni gənci öz xalqına xidmət edə bilməz. Atasının bu sözlərindən sonra Slavik və həmyaşıdları, o cümlədən Karapet dərin fikrə getsələr də çox vaxt mətləbdən elə də baş çıxarmazdılar. Hələ bəzən etiraz da edərdilər. Karapet bir dəfə Keşiş Qriqori ilə oğlu Slavikin mübahisəsinin şahidi oldu. - Ata, sən elə danışırsan ki, guya dünyanın üzü- nü su alacaq. Salatın Əhmədli 314 - Bəs əlbəttə, elə də ola caq. Elə deyil ki, oke- anların buzları ərisin, su da qalxsın sizin boğazınıza. Bəs dünya bir-birinə vurulsa, aləm qarışsa ne cə? Bu, dünyanın üzünü su almaq deyil? Gərək hər şeydən baş çıxarasınız. - Böyük dövlətimiz var, - Slavik yenə söz altında qalmadı. Atasının ciddi görkəm aldığını görüb sözünü kəsdi. - Yəni deyirəm ki... - Sən heç nə demə, sən atanın sözlərinə yaxşı fikir ver, onda gözlərin açılar. Bilərsən ki, gəzdiyin yeri bir gün sənin ayağının altından çəkərlər, onda havada qalarsan. Slaviklə birgə Keşişin mouzəsinə qulaq asan gənclər heyrətlə bir-birinin üzünə baxdılar. Slavikin də təəccübdən gözləri böyümüşdü. Nə qədər olmasa da, onlar sovet məktəbində oxuyur, gələcəyi birgə yaşayacaq xalqların ailəsində böyüyürdülər. İstər- istəməz məktəbdəki, ictimai həyatdakı təbliğat onların düşüncəsinə təsir göstərirdi. Axır ki, yenə Slavik cəsarətə gəldi. - Ata, biz buraya göydən gəlmişik? Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|