M. A.Əhmədov, H. M. Məhəmmədli
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
~ 120 ~ PДO – Model (Modul yeni modelləri yaradır, mövcud modelləri istifadəçiyə təqdim edir və cari modelləri arxivə daxil edir. Onun vasitəsi ilə yaradılmış və ya mövcud modellər işə salınır və ya fəaliyyətləri dayandırılır. Bu model mövcud modellər və imitatorla aktiv şəkildə qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyət göstərir); PДO -Traker İM-in modelləşdirilməsi prosesində informasiyaların emalını və onların əsasında qrafiklərin qurulmasını həyata keçirir. Əsas etibarı ilə bilavasitə imitatorla (PДO -Simulator) qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyət göstərir; RDO-Frame- bu modul animasiya kadrlarının şəkilləriin çəkilməsi və onların yerdəyişmələrini yerinə yetirir. Eyni zamanda işləyən İM ilə istifadəçi arasında əks əlaqənin yaradılması da PДO - Frame modulu ilə həyata keçirilir; PДO -Editor modelin mətnlərinin redaktəsi ilə fəaliyyət göstərən mətn redaktorudur və eksperimentatora oriyentasiya olunmuşdur. RAO-Studio üç modelləşdirmə rejimindən hər hansı birində fəaliyyət göstərir. Modelləşdirilən sistemin maksimal məhsuldarlığı rejimi- NoShow. Bu rejimdə animasiyanın, qrafik və trassirovkanın ekrana çıxışına məhdudiyyət qoyulur, ancaq trassirovka haqqında informasiyalar toplanır. Animasiya rejimi-Animation. Əgər modeldə animasiya kadrları varsa, onların ekrana çıxarılması bu rejimdə yerinə yetirilir. Bu halda real vaxt rejimində qrafiklərin qurulması, trassirovka verilənlərinə müdaxilə əməliyyatları da yerinə yetirilə bilər. Monitor-pauza rejimi. Bu halda modelləşdirmə prosesi dayandırılır. Prosesin davam etdirilməsi üçün digər iki rejimdən hər hansı birini seçmək kifayətdir. Göründüyü kimi RAO-Studio proqram vasitəsi predmet sahəsi üzrə mütəxəssisə imkan verir ki, nisbətən asanlıqla müxtəlif təyinatlı İM-ni yaratsın və eksperimentlərlə tədqiq etsin. Bu sistemin əsas məqsədi proqramlaşdırma deyil, istifadəçi tərəfindən sistemə modelləşdirilən obyektin elementləri və onlarda baş verən proseslər ~ 121 ~ barədə öz biliklərini formalaşdıraraq daxil edilməsi və eksperimentlərin təşkilidir. 4.4. Diskret xarakterli mürəkkəb sistemlərin kompüteryönümlü texnologiyalarla analitik modelləşdirilməsi İM-in səmərələliliyinin yüksəldilməsi, onun layihələndirilməsi mərhələlərindəki yarana biləcək çoxlu sayda səhvlərin növbəti mərhələlərə tiraj olunmasının qarşısını almaq məqsədi ilə, sistemin struktur analizini yerinə yetirən və mürəkkəb sistemləri funksional diaqramlar və yerinə yetirilən işlərin ardıcıllıqları diaqramları ilə təsvir edən sistemlərin kompüteryönlü texnologiyalarla işlənməsi (CASE) texnologiyaları mühüm əhəmiyyət kəsb edir [7]. Mürəkkəb sistemin modelinin qurulması onda baş verən proseslərin yazılışından başlanır. Hər bir proses nisbətən sadə elementlər çoxluğundan –fəaliyyətlərdən təşkil olunur. Mürəkkəb sistemlərdə fəaliyyətlər ümumi, adətən məhdudlaşdırılmış resurslardan istifadə etməklə paralel, asinxron və kombinəedilmiş rejimlərdə özlərini göstərirlər. Odur ki, İM-i yaradanlar mürəkkəb sistemin proseslərini və onların tərkib hissələri olan fəaliyyətləri, eyni zamanda digər layihə edənlərlə informaiya mübadilələrini ümumi dildə yerinə yetirməyi mükəmməl bilməlidir. Bu məqsədlə fəaliyyətlərin təsviri və onların qarşılıqlı əlaqələrinin təyini diaqramları metodologiyası işlənməlidir. Diaqramların qurulması mürəkkəb sistem haqqında biliklərin formalizə olunması üçün köməkçi addım hesab olunur və layihənin bütün iştirakçıları arasında sıx əlaqə yaratmaqla modelləşdirmənin ilkin mərhələlərində müxtəlif səhvlərin aşkarlanıb aradan qaldırılmasını təmin edir. Bu funksiyaları CASE-texnologiyaları (Computer Aided System Engenceriq) ilə səmərəli yerinə yetirmək olar. Bu texnologiyalardan realizə olunma həcminə görə daha çox istifadə olunan sistemlərin struktur analizi və layihələndirilməsi texnika və vasitələri (Struktural Analisys and Desiqn Technique) SADT- texnologiyalarıdır. SADT- texnologiyaları içərisində də daha geniş ~ 122 ~ yayılmışı spesifikasiyaların inteqral yazılışı metodu (İnteqrated Computer-Aided Definition Method) İDEF- texnologiyaları hesab olunur ki, onun da müxtəlif təyinatlı versiyaları mövcuddur: İDEFO- funksional modelləşdirmə; İDEF1- informasiya modelləşdirməsi; İDEF3- proseslərin vəziyyəti və iş ardıcıllıqlarının yazılışı metodu və s. SADT – texnologiyalarının geniş yayılmasının əsas səbəbi onun material, informasiya, finans və idarəçilik axınlarını və təşkilatı strukturlarını kompleks şəkildə təsvirinə oriyentasiya olunmasıdır. İDEF struktur metodlara əsaslanır ki, bu halda predmet sahəsinin yazılışı üçün struktur sxemlər tipli qrafiki dillərdən istifadə olunur. İDEFO sistemin funksional modelini yaratmaq üçün istifadə olunur. Dekompozisiya olunan fəaliyyətlərin və verilənlərin yazılışı üçün funksional və informasiya modelləri istifadə edilir. Adətən İDEF metodunda arxitektura termini işlədilir ki, bu da mürəkkəb sistemin tam yazılışını təmin edən müxtəlif tip modellərdən istifadə edir: funksional, informasiya və dinamiki. Bu nöqteyi-nəzərdən İDEFO-funksional, İDEF1-informasiya, İDEF2 isə proseslərin vəziyyəti və görülən işlərin axınlarını modelləşdırmək üçün səmərəli hesab olunur. Göründüyü kimi, CASE- texnologiyaları obyektin statik şəkildə təsvirini və tədqiqini yerinə yetirir (obyektin funksiyaları, tərkibi və informasiya axınlarını). CASE- texnologiyalarının göstərilən çatışmamazlığını aradan qaldırmaq üçün İDEF/CPN proqram paketi yaradılmışdır. Bu proqram paketi rəngli Petri şəbəkələri (Coloured Petri Nets) texnologiyaları və digər metodların istifadəsi ilə yaradılmışdır. Çatışmayan cəhəti odur ki, Petri şəbəkəsi nəzəriyyəsinin həllini tapmayan və yaxud çətin realizə olunan çatışmamazlıqları bu texnologiyada öz əksini tapır, o cümlədən: real sistem üçün Petri şəbəkəsinin yaradılması və analizinin mürəkkəbliyi, analiz prosesinə İDEF- texnologiyasından əlavə daha bir süni sxemin əlavə olunması; qərar qəbul etmə və məntiqi idarəetmə proseslərinin modelləşdirilməsinin mürəkkəbliyi və s. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|