M. M. Musayev

 

364 

jak+dyr, -dir 

 ýaz-jak-dyr-ın, gel-jek-

dir-in  

 ýaz-jak(dyr)-sıň, gel-

jek(dir)- siň  

ýaz-jak-dyr, gel-jek-dir 

ýaz-jak-dyr-ys, gel-jek-

dir-is 

 ýaz-jak(dyr)- syňyz, gel-

jek(dir)-siňiz 

 ýaz-jak-dyr-lar, gel-jek-

dir-er  

 

İnkarı: dä: l sözü ilә i

 

 

ýaz-jak dä:l-dir-in, gel-

jek dä:l-dir-in  

 ýaz-jak dä:l-dir-siň, gel-

jek  dä:l-dir-siň  

ýaz-jak dä:l-dir, gel-jek 

dä:l-dir 

ýaz-jak dä:l-dir-is, gel-

jek dä:l-dir-is 

 ýaz-jak dä:l-dir-siňiz, 

gel-jek dä:l-dir-siňiz 

 ýaz-jak dä:l-dir-ler, gel-

jek dä:l-dir-ler 

 

3.1.1.2. Müəyyən gələcək 

zamanın rəvayəti 

 

3.1.1.2.1. jak+mış, -miş  

ýaz-jak-mış-ym, gel-jek-

miş-im 

 ýaz-jak-myş-yň, gel-jek-

miş-iň  

ýaz-jak-myş, gel-jek-miş 

ýaz-jak-mış-yk, gel-jek-

miş-ik 

 ýaz-jak-myş-yňyz, gel-

jek-miş-iňiz 

 ýaz-jak-mış-lar, gel-jek-

miş-ler  

 

ýaz-ma-jak-mış-ym, gel-

me-jek-miş-im 

---

 

365 

 ýaz-ma-jak-myş-yň, gel-

me-jek-miş-iň  

ýaz-ma-jak-myş, gel-me-

jek-miş 

ýaz-ma-jak-mış-yk, gel-

me-jek-miş-ik 

 ýaz-ma-jak-myş-yňyz, 

gel-me-jek-miş-iňiz 

 ýaz-ma-jak-mış-lar, gel-

me-jek-miş-ler 

 

3.1.1.2.2. jak+eken 

 ýaz-jak eken-im, gel-jek 

eken-im 

ýaz-jak eken-iň, gel-jek 

eken-iň 

ýaz-jak eken(i), gel-jek 

eken(i) 

ýaz-jak eken-ik , gel-jek 

eken-ik 

ýaz-jak eken-iňiz, gel-jek 

eken-iňiz 

ýaz-jak eken-ler, gel-jek 

eken-ler  

 

İnkarı: dä:l sözü ilә

 

 

ýaz-jak dä:l eken-im, 

gel-jek dä:l eken-im 

ýaz-jak dä:l eken-iň, gel-

jek dä:l eken-iň 

ýaz-jak dä:l eken(i), gel-

jek dä:l eken(i) 

ýaz-jak dä:l eken-ik , gel-

yek  dä:l eken-ik 

ýaz-jak dä:l eken-iňiz, 

gel-jek dä:l eken-iňiz 

ýaz-jak dä:l eken-ler, 

gel-jek dä:l eken-ler  

 

3.2. Qeyri-müəyyən 

gələcək zaman 

-ar, -er 

 ýaz-ar-yn, gel-er-in 

ýaz-ar-syň, gel-er-siň 

ýaz-ar, gel-er 

---

 

366 

ýaz-ar-ys,  gel-er-is 

ýaz-ar-syňyz, gel-er-siňiz 

ýaz-ar-lar, gel-er-ler 

 

İnkarı: -ma, -me ilә. 

Üçüncü şәxs tәkdә vә 

cәmdә -mar,-mer-in   

yerinә -maz,-mez işlәnir. 

 

ýaz-mar-ar-yn, gel-mer-

in 

ýaz-mar-syň, gel-mer-siň 

ýaz-maz, gel-mez 

ýaz-mar-ys,  gel-mer-is 

ýaz-mar-syňyz, gel-mer-

siňiz 

ýaz-maz-lar, gel-mez-ler 

 

 

 

Ədəbiyyat 

 

1.

 

Hengirmen,  Mehmet  1999,  Yabancılar  için  Türkçe  Dilbilgisi, 

Engin Yayınevi, Ankara, s. 149-176; 350 s. 

2.

 

Hüseynzadә, Muxtar 1973, Müasir Azәrbaycan dili, Morfologiya, 

III Hissә ; Dәrslik, “Maarif” Nәşriyyatı, Bakı, s. 190-193; 358 s. 

3.

 

Pokrovskaya  L.  A.  (1964),  Grammatika  Gauzskogo  Yazıka, 

Fonetika  i  Morfolodiya,  İzd-vo  “Nauka”,    Moskva,  s.  179-214; 

298 s.  

4.

 

Grammatika  Turkmenskogo  Yazıka  (1970),  çast  I,  Fonetika  i 

Morfologiya, İzd-vo “Ilım”, Aşxabad, s. 256-287; 503 s.  

5.

 

Türkmen  Diliniň  grammatikasy  2000,  Morfologiýa,  Aşxabad,  s. 

251-279; 601 s.     

 İstoriko-sravnitelnaya grammatika tyurkskih yazıkov, II tom. 

Morfologiya, 1987, Moskva. s. 368-423; 556 s.  

---

 

367 

V ƏLAVƏ 

Azərbaycan türkcəsində feil şəkillərinin şəkilçilərinin cədvəli 

Azərbaycan türkcəsində felin təsdiqdə təsriflənməsi 

Cədvəl A 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

 

İndiki zaman 

Qeyri-qәti gәlәcәk 

zaman 

Qәti gәlәcәk zaman 

Şühudi keçmiş 

zaman 

Nәqli keçmiş 

zaman I 

Nәqli keçmiş 

zaman II 

Şәrt şәkli 

Z

aman

 

alıram 

alırsan 

alır 

alırıq 

alırsız (sınız) 

alır (lar) 

alaram 

alarsan 

alar 

alarıq 

alarsız (sınız) 

alar (lar) 

alacağam 

alacaqsan 

alacaq (dır) 

alacağıq 

alacaqsız (sınız) 

alacaq (dır)(lar) 

aldım 

aldın 

aldı 

aldıq 

aldınız 

aldı (lar) 

almışam 

almı(ş)san 

almışdır 

almışıq 

almışsınız 

almışdır (lar) 

 

alıbsan 

alıb 

 

alıbsız (sınız) 

alıb (lar) 

alsam 

alsan 

alsa 

alsaq 

alsanız 

alsa (lar) 

He

ka

yә

 

alırdım 

alırdın 

alırdı 

alırdıq 

alırdınız 

alırdı (lar) 

alardım 

alardın 

alardı 

alardıq 

alardınız 

alardı (lar) 

alacaqdım 

alacaqdın 

alacaqdı 

alacaqdıq 

alacaqdınız 

alacaqdı (lar) 

yox 

almışdım 

almışdın 

almışdı 

almışdıq 

almışdınız 

almışdı (lar) 

yox 

alsaydım 

alsaydın 

alsaydı 

alsaydıq 

alsaydınız 

alsaydı (lar) 

R

әva

yә

t 

alırmışam 

alırmışsan 

alırmış 

alırmışıq 

alırmışsınız 

alırmış (lar) 

alarmışam 

alarmışsan 

alarmış 

alarmışıq 

alarmışsınız 

alarmış (lar) 

alacaqmışam 

alacaqmışsan 

alacaqmış 

alacaqmışıq 

alacaqmışsınız 

alacaqmış (lar) 

yox 

almışmışam 

almışmışsan 

almışmış 

almışmışıq 

almışmışsınız 

almışmış 

 

alıbmışsan 

alıbmış 

 

alıbmışsız (sınız) 

alıbmış (lar) 

alsaymışam 

alsaymışsan 

alsaymış 

alsaymışıq 

alsaymışsınız 

alsaymış (lar) 

Şә

rt

 

alıramsa// 

alırsam 

alırsansa// 

arırsan 

alırsa 

alırıqsa 

alırsız (sınız) sa 

alır (lar) sa 

alaramsa// 

alarsam 

alarsansa// 

alarsan 

alarsa 

alarıqsa 

alarsız (sınız) sa 

alar (lar) sa 

alacağamsa 

alacaqsansa 

alacaq(dır)sa 

alacağıqsa 

alacaqsız(sınız)sa 

alacaq (dır) (lar) sa 

aldımsa 

aldınsa 

aldısa 

aldıqsa 

aldınızsa 

aldı (lar) sa 

almışamsa 

almı(ş)sansa 

almış(dır)sa 

almışıqsa 

almışsınızsa 

almış (dır) (lar) sa 

 

alıbsansa 

alıb(dır)sa 

 

alıbsız(sınız)sa 

alıb(dır)(lar)sa 

 

yox 

 

---