Menecmentin ilkin tarixi şərtləri
1
2
3
1820
Jeyrtıs Mili (James Mili)
İnsan motivasiyasının ümumiləşdirilməsi və təhlili
1832
Çariz Babbec (Charles
Babbage)
Elmi yanaşmaya əsaslanma; ixtisaslaşmanın xüsusi
vacibliyinin qəbul edilməsi; əmək bölgüsü; iş
hərəkətlərinin və vaxt itkisinin tədqiqi; müxtəlif
amillərin əməyin effektliyinə təsiri; maya dəyərinin
hesablanması
1835
Marşal
Loqlin
və
başqaları
(Marshall
Laughlin et.al.)
Menecment fnnksiyalarının nisbi vacibliyinin qəbul
edilməsi
1850
Mili və başqaları (Mili.
ı:t. Al.)
Nəzarət intervalı; təkhakimiyyətlilik; əmək və
materiallara nəzarət; ixtisaslaşma - əmək bölgüsü,
əmək haqqı vasitəsilə stimullaşdırma
1855
Qenri Pu. (Henry Poor)
Təşkiletmə prinsipləri; əlaqə və informasiyanm dəmir
yolunda tətbiqi
1856
Daniel K. Man- Kallum
(Daniel C. Me-Callum)
Menecmentin strukturunu nümayiş etdirmək üçün
təşkilati sxemlərin istifadəsi.
Dəniz yolu nəqliyyatında sistematik menecmentin
tətbiqi
1871
V.S.Cevons
(W.S.Jevons)
Təcrübədə motivasiya tədqiqatlarından istifadə
etmişdir;
müxtəlif
alətlərin
işçiyə
təsirini
öyrənmişdir; yorğunluğu tədqiq etmişdir.
1881
Cozef Varton (Joseph
Wharton)
Kollec üçün sahibkarlıq menecment kursunu işləyib
hazırlamışdır.
1886
Qenri K.Metkalf (Henry
C.Mefcalfu) Qenri
P.Taun (Henry P.Tawne)
Menecment sənəti; idarəetmə elmi.
1881
Fredik Xalsi (Frederik
Halsey)
Əmək haqqının mükafatlar vasitəsilə ödənilməsi
planı
1900
Frederik V.Teylor
(Frederick W.Taylor)
Elmi
menecment,
sistemli
yanaşma;
kadr
menecmenti;
əməklə
menecment
arasında
kooperasiyanın zəruriliyi; yüksək əmək haqqı;
əməklə menecment arasmda bərabərlik; funksional
təşkiletmə; sexlərə tətbiq zamanı müstəsnalıq
prinsipi; maya dəyərinin qiymətləndirilməsi sistemi;
metodik tədqiqatlar; iş saatmın tədqiqi; elmi
menecmentin müəyyənləşməsi; msenecmentin işinə
arxalanmaq; tədqiqatlar; standartlar; planlaşdırma;
nəzarət və kooperasiyaya arxalanmaq
Frenk B.Qilbret (Frank
B.Gilbreth)
Motivasiyalı tədqiqatlar elmi
45
Menecmentin mərhələləri və elmi məktəbləri
1
2
3
1901
-Qenri L.Qannt (Henry
L.Gantt)
Mükafatlandırmanın vəzifə və sistemi; əməyə
humanist yanaşma; Qanttın sxemi; işçilərin
hazırlanması ilə bağlı menecerlərin məsuliyyəti
1910
Xyuqi Miinslerberq
(Huqo Munslerberg)
Xarrinqton Emerson
(Harrington Emerson)
Menecmentdə və işdə psixologiyadan istifadə
effektiv injirinq, effektivliyinin prinsipləri
1911
Xarlou S.Person (Harlow
S.Permon)
ABŞ-da menecment üzrə ilk elmi konfması təşkil
edilməsi; menecmentin elmi
cəhətdən qəbul edilməsi
1911
J.K.Dunkan
(J.C.Dunkan)
Kolleclər üçün menecmentin ilk dərsliyi
1915
X.B.Druri H.B.Dniry)
R.F.Xoksi (R.F.Hokie)
F.V.Xarris (F.W.Harris)
Tomas A. Edison
(Thomas A.Edison)
Elmi menecmentin tənqidi-ilkin ideyaların qəbul
edilməsi; elmi menecmentin tənqidi-ilkin ideyaların
qəbul edilməsi; məhsul partiyalarının qənaətcil
modeli; sualtı qayıqların müəyyən edilməsi və məhv
edilməsi üçün hərbi manevr planın işlənib
hazırlanması
1916
Anri Fayol (Henry Fayol)
Menecmentin ilkin tam nəzəriyyəsi; menecmentin
lunksiyaları;
menecmentin
prinsipləri;
tədris
müəssisələrində menecmentin bir fənn kimi tədris
edilməsi zəruriliyinin qəbul edilməsi
1916
Aleksandr
(Alexander
Q.ger?
H.Church)
A.K.Erlanq
(A.K.Erlanq)
Menecmentin funksional konsepsiyası; Menecmentə
vahid kompleks kimi baxan amerikalı Növbəlilik
nəzəriyyəsini qabaqcadan görmüşdür.
1917
U.Q.Leffingvell
(W.H.Leffinqwell)
Elmi menecmenti müəssisələrdə tətbiq etmişdir
1918
K.K. Parsons
(C.C.Parsons)
Ordvey Tud (Ordway
Tead)
Elmi menecmentin müəssisələrdə istifadəsinin
müəssisələrdə istifadənin zəruriliyini qəbul etmişdir.
Sənayedə psixologiyanın tətbiqi
1919
Morris L.Kuk (Morris
L.Cooke)
Elmi menecmentin müxtəlif istifadə sahələri
1921
Valter D.Skott (Walter D.
Scott)
Reklam işi və kadrlarla işə psixoloji bilikləri
gətirmişdir
1923
Oliver l^eldon (Oliver
Sheldon)
Menecment
fəlsəfəsini
inkişaf
etdirmiş;
menecmentin prinsipləri
1924
Q.F.Dodj (H.F.Dodge)
Q.Q.Pomiq
(H.G.Roniq)
U.A.$uxart
(W.A.Shewharl)
Statistik vasitələrdən istifadə etməklə, təftiş
aparılması və keyfiyyətə nəzarət etmək üçün statistik
nəticələrdən və ehtimal nəzəriyyəsindən istifadə
46