Menecmentin İlkin tarixi şərtləri
1
2
3
1925
Ronald A.Fi§er (Ronald
A.Fisher)
Beysov
statistikası,
smaq
nəzəriyyəsi
və
eksperimentlərin işlənib hazırlanması daxil olmaqla
müxtəlif müasir statistik metodlardan istifadə
1927
Elton Meyo (Elton
Mayo)
Qrup səylərində sosioloji konsepsiya
1928
T.K.Fray (T.C.Fry)
Xidmət nəzəriyyəsinin statistik əsasları
1930
Meri P.Follet (Mary
P.Follet)
Fərdi motivasiyaya əsaslanmış menecment fəlsəfəsi.
Menecment probleminin həllinə qrup yanaşması
1931
Ceyms D.Muni (James
D. Moony)
Təşkiletmə prinsiplərinin universallığının qəbul
edilməsi
1938
Chester Barnard (Crester
Barnard)
Təşkiletmə nəzəriyyəsi; menecmentin sosioloji
aspektləri; kommunikasiyanın zəruriliyi
1943
Lindell Urvik (Dyndall
Urwick)
Menecment prinsiplərinin bir araya gətirilməsi və
korelyasiyasT
1947
Maks Veber (Max.
Weber)
Rensis Likert (Rensis
Linkert)
Kris Arqiris (Chris
Arqyris)
Təşkiletmə nəzəriyyəsində insani münasibətlər
tədqiqatma, sosialoji-psixologiyaya və ümumi
psixologiyaya əsaslanır
1949
Norbet Viner (Norbet
Wiener)
Klod $ennon (Clouda
Shannon)
Menecmentdə informasiya nəzəriyyəsi və sistem
təhlilinə əsaslanmışdılar
1951
Frenk Abrams (Frank
Abrams)
Benjamin M.Selekman
(Benjamin
M.Selekman)
İdarəetmə sənətini menecerlərin düşüncələrinə
gətirmişdir
1955
Qerbert Saymon (Herbert
Simon) Qarold C.Levitt
(Harold J.Lewitt) Robert
$lyafer (Robert Schalifer)
Qərar qəbul edərkən insanların davranışına xüsusi
diqqət yetirmişlər hansı ki, onlar tərəfindən bütün
bunlar eynilik, müşahidə və yoxlama prosesi kimi
baxılırdı; menecment fəlsəfəsinə daha çox yer
ayırırdılar
1960
Duqlas Mak - Qreqor
(Douqlas Me Gregor)
Menecerlərin tabeçilikdə olanlara münasibətini,
onlarm davranışına və təşkilatdakı iş mühitinə
əhəmiyyətli dərəcədə təsirini sübut etmişdir, «x
nəzəriyyəsində nəzarətedən menecerə» prioritet yer
verilir. «Y» nəzəriyyəsində isə məsuliyyətin bölgüsü
prinsipi mühüm yer tutur.
* korelyasiya - müqayisə edilən bir-birilə münasibəti, bir-birindən asıllığı
47
Menecmentin mərhələləri və elmi məktəbləri
1
2
3
1965
iqor Ansoft* (iqor
Ansoft)
Uzunmüddətli planlaşdırmanın əvvəlki metodlarına
şübhə ilə yanaşmış və strateji planlaşdırma modelini
təklif etmişdir. Daha sonra bu yanaşma öz əksini
«strateji menecment» kitabında tapmışdır
1967
Fred Fidler (Fred Fiedler)
Orientasiyaya, vəzifələrə və münasibətlərə müvafiq
olan rəhbərlik nəzəriyyəsinin işləyib hazırlanmasını
davam etdirmişdir
1967
Cems Tompson (James
Thompson)
Cey Qelbrayl (Jay
Galbraith) P.Lorens
(P.Lawrence) C.Lor§e
(J.Lorshe)
Fəaliyyətin təşkilinin vahid, daha yaxşı yolunun
olmasını qeyd etmişlər; təşkilati quruluşun situasiyalı
aspektlərinin tədqiqini davam etdirmişdir
1969
Karl Veyk (Karl Werck)
Təşkilati bir şərh edilən sistem kimi tədqiq etmişdir
1975
Vilyam Ou^i (William
Ouchi)
Firma nəzəriyyəsinin inkişafı. Bazann qeyri
təkmilliyi-firmaların fəaliyyət səbəbləri
1975
Qenri Minsberq (Henry
Mintzberq)
Təşkilati struktura maşınh bürokratiyadan «adxok»-
kartiyaya qədər baxmışdır
1975
1980
Qerald Salan9ik (Gerald
Salanchik) CetTeri
Pfeiler (Geoffery Pfetter)
Mi§el Kurazye (Michael
Crousier)
Təşkilatlararası hakimiyyət strukturu nəzəriyyəsi
1976
Rozmari Stuarl
(Rosemary Slewart)
Menecer fəaliyyətinin müxtəlif situasiyalarda
alternativ və məhdudiyyətləri, ayrı-ayrı idarəetmə
vəzifələri arasındakı fərqləri tədqiq etmişdir
1980
Maykl Porler (Michael
Porter)
Nisbi rəqabət strategiyası, rəqabət qabiliyyəti
haqqında yeni
ideyalar irəli sürmüşdür
1982
Con Kofter (John Kofter)
Con Qabarqo (John
Gabarro)
Yuxan səviyyəli rəhbərlərin işinin tədqiq edilməsi;
müxtəlif xarakteristikalar və onların vaxtında qəbul
edilməsi
1982
Terens Dil (Terence
Deal)
Alan Kennedi (Alan
Kennedy)
«Təşkilati davranış» və korporativ inkişafa təsir edə
biləcək korporativ mədəniyyət konsepsiyasını
yaratmışlar
1985
Tom Peters (Tom Peters)
İstehlakçılara olan münasibəti insanlara olan
münasibət kimi, təşkilatın heyətinə olan münasibət
isə biznesin inkişafının vacib resursu kimi
öyrənmişdir.
48
Menecmentin təkamülü
onun dəyişilməsi prosesi, tarixi inkişafı