221
Xarici valyuta əməliyyatlarından gəlir (zərər)
Digər əməliyyatlardan daxilolmalar
Ə
mək haqqı və müavinatlar
nzibati xərclər
Digər əməliyyat xərcləri
Ə
məliyyat aktivlərində artım (azalma)
Azərbaycan Mərkəzi Bankında məcburi ehtiyatlar
Kredit təşkilatlarına qarşı tələblər
Müştərilərə verilmiş kreditlər
Digər aktivlər
Ə
məliyyat öhdəliklərində artım (azalma)
Azərbaycan Mərkəzi Bankın və kredit təşkilatlarının tələbləri
Müştərilərin tələbləri
Digər öhdəliklər
Mənfəət vergisindən əvvəl əməliyyat fəaliyyətindən gələn
xalis nağd pul axını
Ödənilmiş mənfəət vergisi
Ə
məliyyat fəaliyyətindən xalis nağd pul axını
1
2
3
4
nvestisiya fəaliyyətindən nağd pul axını
Alınmış (satılmış) xalis qiymətli kağızlar
Alınmış (satılmış) səhmlər
Alınmış (satılmış) əsas vəsaitlər
Alınmış (satılmış) qeyri-maddi aktivlər
nvestisiya fəaliyyətindən xalis nağd pul axını
Maliyyələşdirmə fəaliyyətindən nağd pul axını
Ödənilmiş dividendlər
Buraxılmış (geri alınmış uzunmüddətli) depozit sertifikatları
Buraxılmış (geri alınmış uzunmüddətli) borc öhdılikləri
Buraxılmış (geri alınmış) səhmlər
Maliyyələşdirmə fəaliyyətindən xalis nağd pul axını
Nağd pulda və nağd pul ekivalentlərində azalma/artım
lin əvvəlində nağd pul və nağd pul ekivalentləri
lin sonunda nağd pul və nağd pul ekivalentləri
5.5. BANKLARIN TƏŞK L VƏ DARƏ ED LMƏS
Bank ən azı üç hüquqi və/və ya fiziki şəxs tərəfindən açıq səhmdar cəmiyyəti formasında
yaradılır. Siyasi partiyalar, ictimai birliklər, fondlar və digər qeyri-kommersiya təşkilatları bankın
səhmdarı ola bilməzlər. Bank yalnız adlı səhmlər buraxa bilər. Bankın imtiyazlı səhm sahibləri
səs hüququna malik ola bilməzlər. Bankın təsisçiləri olan səhmdarları onun sonrakı səhmdarlarına
nisbətən hər hansı əlavə üstünlüklərə malik ola bilməz və ya hər hansı əlavə vəzifələr daşıya
bilməzlər (
Banklar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu
-maddə19).
Bankın nizamnaməsinin notariat qaydada təsdiqlənmiş surəti, bank tərəfindən təsdiqlənmiş
daxili reqlamenti, habelə bankın bank fəaliyyəti ilə əlaqədar müqavilələri imzalamaq səlahiyyəti
verilmiş vəzifəli şəxslərin siyahısı bank tərəfindən Mərkəzi Banka bir nüsxədə təqdim edilir və
Mərkəzi Bankda saxlanılır
Banklar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu
-20).
222
Bank məcmu kapitalını, xarici bankın yerli filialı isə məcmu kapitala bərabər tutulmuş
vəsaitini daimi olaraq Mərkəzi Bankın banklar üçün müəyyən etdiyi məcmu kapitalın minimum
miqdarından aşağı olmayan səviyyədə saxlamalıdır. Bankın məcmu kapitalının, xarici bankın yerli
filialı üçün isə məcmu kapitala bərabər tutulmuş vəsaitin strukturu, komponentləri və
hesablanması qaydası Mərkəzi Bank tərəfindən müəyyən edilir. Bankın və ya xarici bankın yerli
filialının inzibatçıları məcmu kapitalın və ya məcmu kapitala bərabər tutulmuş vəsaitin miqdarının
Mərkəzi Bankın banklar üçün müəyyən etdiyi məcmu kapitalın (məcmu kapitala bərabər tutulmuş
vəsaitin) minimum miqdarının 25 faizinə və ya onun adekvatlıq əmsalının 3 faizə çatdığını
müəyyən etdikləri bütün hallarda dərhal bu barədə Mərkəzi Banka bildiriş göndərməlidirlər(
Banklar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu
maddə21).
Hər hansı bir şəxs bankın nizamnamə kapitalında mühüm iştirak payını, o cümlədən
nizamnamə kapitalındakı mövcud payını mühüm iştirak payına çatdıran əlavə payı, habelə
mühüm iştirak payını artıraraq səsvermə hüququ olan səhmlərin və ya nizamnamə kapitalının 20
faizinə, 33 faizinə, 50 faizinə çatmasına və ya bu miqdarı keçməsinə, yaxud bankın həmin şəxsin
törəmə strukturuna çevrilməsinə gətirib çıxaran iştirak payını bu Qanunla müəyyən edilmiş
qaydada əldə edə bilər(
Banklar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu
maddə22).
Bankların idarəetmə strukturu- Hər bir bank ali idarəetmə orqanı olan səhmdarların ümumi
yığıncağı, onun idarə olunmasına və işinə nəzarəti həyata keçirən orqan olan Müşahidə Şurası, bankda
audit işini təşkil edən AuditnKomitəsi və məsul icra orqanı olan darə Heyəti tərəfindən idarə olunur (
Banklar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu
maddə23).
Bankın təşkilati strukturu Səhmdarların Ümumi Yığıncağı və ya onun verdiyi səlahiyyətlər
ə
sasında Müşahidə Şurası tərəfindən təsdiq edilir. Təşkilati strukturun tərkibinə ən azı aşağıdakı
funksiyaları daşıyan bölmələr daxil edilməlidir:
1. müştərilərlə birbaşa iş;
2. risklərin idarə edilməsi;
3. bank əməliyyatları;
4. inzibati və yardımçı xidmət.
Bankın təşkilati strukturu Mərkəzi Banka təqdim edilir.
Bank fəaliyyəti ilə əlaqədar müxtəlif risklərin səmərəli idarə edilməsi məqsədi ilə
Banklarda
korporativ idarəetmə standartlarının tətbiqi qaydaları
na müvafiq daxili komitələr yaradılır. Hər
bir komitəyə darə Heyətinin bu sahəyə cavabdeh olan üzvü sədrlik edir. Hər bir bankda
idarəetmə orqanlarının və struktur bölmələrin fəaliyyətini tənzimləyən əsasnamələr tərtib edilir.
Ə
sasnamələrdə idarəetmə orqanlarının və struktur bölmələrin tərkibi, funksiya və səlahiyyətləri,
fəaliyyət qaydaları müəyyən edilir. Əsasnamələr və onlara edilən bütün dəyişikliklər Azərbaycan
Respublikasının Mərkəzi Bankına (bundan sonra – Mərkəzi Bank) təqdim edilir.
darəetmə orqanlarının əsasnamələri Səhmdarların Ümumi Yığıncağı tərəfindən təsdiq
edilir. darəetmə orqanlarının əsasnamələrində ayrıca olaraq onların sədrlərinin səlahiyyətləri
müəyyən edilməlidir. Səlahiyyətlərin həcmi müəyyən edilərkən qanunvericiliyin tələbləri və bank
fəaliyyətində risklərin azaldılması məsələləri nəzərə alınmalıdır.
Bankın fəaliyyətinə nəzarəti həyata keçirən Müşahidə Şurası Səhmdarların Ümumi
Yığıncağının verdiyi səlahiyyətlər əsasında bankın bütün siyasətlərinin və fəaliyyətinin əsas
istiqamətlərini müəyyən edir. Səhmdarlar qarşısında bankın ümumi fəaliyyətinə görə Müşahidə
Ş
urası, bankın cari fəaliyyətinə görə darə Heyəti məsuliyyət daşıyır.
Banklarda korporativ idarəetmə standartlarinin tətbiqi qaydaların 10-cu bölməsinə uyğun
olaraq yaradılan komitələrin əsasnamələri bankın Müşahidə Şurası tərəfindən təsdiq edilir.
Komitələrin əsasnamlərində qərarların qəbul edilmə qaydası göstərilməlidir. Bankın filial, şöbə və
nümayəndəlikləri istisna olmaqla digər struktur bölmələrin əsasnamələri darə Heyəti tərəfindən,
daxili audit bölməsinin əsasnaməsi isə Audit Komitəsi tərəfindən təsdiq edilir.
Bankda hər
bir fəaliyyət növü üzrə əməliyyatın həyata keçirilməsi və risklərin idarə-edilməsi ilə bağlı daxili
qaydalar və prosedurlar darə Heyəti tərəfindən tərtib olunur və Müşahidə Şurası tərəfindən təsdiq
edilir. Bu sənədlərdə hər bir fəaliyyət növünün həyata keçirilməsi qaydası tam və açıq müəyyən
olunur. Bankda hər bir vəzifə üzrə vəzifə təlimatı olmalıdır. Vəzifə təlimatları struktur bölmələrin
Dostları ilə paylaş: |