Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
146
elmi t dqiqat laboratoriyas na-m rk zin   r hb r t yin olunub. 
2001-ci ild   « lin alimi» nominasiyas n n, 2003-cü ild  «Vektor» 
Beyn lxalq Elmi M rk zi Mükafat Komissiyas n n q rar  il  
«Az rbaycan n g nc aliml ri» Beyn lxalq layih sinin qalibi olmu -
dur. 2006-c  ild n filologiya fakült sinin dekan d r. 2004-cü ild n 
Azad Q l ml r C miyy ti t r find n Az rbaycan dili,  d biyyat  
v  türkologiya elml rinin t dqiqi-t bli i sah sind ki xidm tl rin  
gör  «Q z l Q l m» f xri mükafat  laureat d r. 2006-c  ild  «XXI 
srin ziyal »s  ad na layiq görülmü dür. 2006-c  ild  dekabr n 26-
da Az rbaycanda t hsil sisteminin inki af ndak  xidm tl rin  gör  
«T r qqi» medal  il  Az rbaycan Respublikas n n Prezidenti  lham 
liyev t r find n t ltif edilmi dir. 2008-ci ild  «Q z l q l m» f xri 
media mükafat  laureat  olmu dur. Bir m s l  üz rind  dayanmaq 
ist rdik. Professor Buludxan X lilovun elmimizd  sald  izl r 
d rindir, g tirdiyi yenilikl r hörm t , diqq t layiqdir. Alimin bütün 
u urlar  onun h m klassik Az rbaycan dilçiliyinin nümay nd l -
rinin qoyub getdiyi irsl , h m d  XIX v  XX  sr dilçil rinin, 
korifeyl rinin elmi  s rl ri il   d rind n d rin  tan l  say sind  
mümkün olmu dur. Görk mli Az rbaycan dilçisi professor Bulud-
xan X lilov özün q d rki s l fl rinin elmi mülahiz  v  fikirl rin , 
t liml rin   h ssasl qla, ehtiramla yana m , onlardan öyr nmi   v  
özünün dilçilik görü l rini formala d rm d r. 
Buludxa n X lilov Az rbaycan dilçiliyinin fonetika, morfologi-
ya, sosioloji dilçilik,  d bi dil tarixi, leksikologiya, üslubiyyat ( s-
lind  bütün sah l rin ad n   ç km k do ru olard ) sah l rinin, 
türkoloji dilçiliyin, habel  ümumi dilçiliyimizin, b dii dilimizin, 
ayr -ayr  s n tkarlar n (B.Vahabzad ,  . xl , S m d Vur un v  b.) 
dilinin mahir ara d r c s d r. O bu sah l rin  n mür kk b problem-
l rin  aid bir çox ölk l rd  m ruz  v  ç x lar etmi , simpozium v  
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
147
konfranslarda dilçiliyimizi  r fl  t msil etmi  v  bu gün d  bu i i 
davam etdirir. Onun q l mind n 28-d k monoqrafiya, d rslik, d rs 
v saitl ri, 7 t dris proqram , 400-d n art q elmi, elmi-publisistik 
m qal l r ç xm d r. Elmi  s rl ri Türkiy ,  ran, Q r z stan, Ya-
kutiya, Bolqar stan v  Türkm nistanda çap olunmu dur. 
B.X lilov h mçinin, elmi kadrlar n haz rlanmas na da r hb rlik 
edir. Az rbaycan Respublikas  Prezidenti yan nda AAK- n filolo-
giya üzr  Ekspert  uras n n  n möt b r üzvl rind ndir. Professor 
Buludxan X lilovun elmi  s rl rin , monoqrafiya v  kitablar na 
yaz lm  resenziya v  r yl rd  onun elmi yarad c l  layiqli qiym -
tini alm d r. O h mçinin, Az rbaycan dilinin  n aktual probleml ri 
haqq nda televiziya kanallar nda münt z m ç x lar edir, yeni-yeni 
müt r qqi layih l r t qdim edir, ölk mizin sosial-siyasi h yat nda 
n f al ziyal lardan biri kimi i tirak edir. 
Professor Buludxan X lilov art q özünün 50-ci bahar n  ya ay r. 
Bu münasib tl  ona birinci növb d  bizi yeni-yeni elmi  s rl ri il  
sevindirm yi arzulay r q.  ziz h mkar m cavan alim qarda m  
yubileyi gününd   t brik edir, can sa l ,ona ictimai, elmi f aliy-
y tind , t dris i l rind  u urlar dil yir m. 
 
M mm dli  smay l, 
professor, AMEA-n n N simi ad na Dilçilik institutunun  
T tbiqi dilçilik  öb sinin müdiri 
 
 
 
 
 
 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
148
 
F LOLOG YA ELML R  DOKTORU,  
PROFESSOR BULUDXAN X L LOV HAQQINDA 
 B R NEÇ  SÖZ 
 
 Buludxan mü lliml  ilk görü üm 2001-ci ild , mart ay n n 6-da 
Az rbaycan Dövl t Pedaqoji Universitetind  olmu dur. H min gün 
ADPU-da Birinci Türkoloji Qurultay n 75 illiyin  h sr olunmu  elmi 
konfrans n aç l nda v   i ind   i tirak etm k üçün m n d   d v tli 
idim. Universitet  daxil olub ikinci m rt b y  qalxd m. Konfrans n 
keçiril c yi auditoriyaya t r f ged nd  universitetin Elmi i l r üzr  
prorektoru filologiya elml ri doktoru, professor Vilay t  liyev  rast 
g ldim. Vilay t mü llimi öt n  srin 70-ci ill rind n tan y rd m. O 
vaxtk  M.F.Axundov ad na Az rbaycan Pedaqoji Rus dili v   d -
biyyat   nstitutunda t l b  ik n “Müasir Az rbaycan dili” f nnind n 
çox maraql   v   d y rli mühazir   d rsl rini dinl mi dim. Salam-
la d q, hal- hval tutduq. Konfrans   t kil etdikl rin   v   m ni d  
d v t etdikl rin  gör  t
kkürümü bildirdim.  
Vilay t mü llimin yan nda cavan bir o lan dayanm d , çox 
qay l  görünürdü. Biz Vilay t mü lliml  bir-iki k lm  dan d -
m z anlarda o, gah biz  bax r, el  bil söhb timizi dinl yir, gah da 
sanki  trafda n l rin ba  verdiyini diqq td n qaç rmamaq üçün, o 
t r f-bu t r f  boylan r, n z rl rini h r yana paylay rd . Vilay t 
mü llim m ni h min cavan o lana t qdim etdi, haqq mda xo  
sözl r söyl di, ali m kt bd  i l diyi vaxtda imtahanda ilk “be ini”, 
“ la” qiym ti m hz m n  yazd n  da yada sald . S n dem , kon-
frans n Dilçilik bölm sin  daxil edilmi  tezisl rin aras nda “Lat n 
qrafikal   lifbam z bar d  b zi mülahiz l r” adl  m ruz min tezis-
l ri Vilay t mü llimin diqq tini c lb edibmi : “Buludxan mü llim, 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
149
z hm t olmasa, Ramazan mü llimin m ruz sini dinl m k üçün 
vaxt çatanda m ni d  d v t ed rsiniz”. Sonra Vilay t mü llim Bu-
ludxan mü llimi m n  t qdim ed r k, haqq nda xeyli xo  söz söy-
l di.  lav  etdi ki, bu konfrans m hz Buludxan mü llimin t
b-
büsü v  r hb ri oldu u “D d  Qorqud” elmi-t dqiqat laboratoriyas  
m kda lar n n t kilatç l  il  ba  tutub.  
Tan  oldu um ilk anlardan Buludxan mü llim m n  xo  
t ssürat ba
lad . Sonralar öyr ndim ki, Buludxan mü llim çox 
g nc ya lar nda, y ni c misi 26 ya nda namiz dlik dissertasiyas -
n , 33 ya nda is  doktorluq dissertasiyas n  müdafi  etmi dir. H -
qiq t namin  dey k ki, humanitar elml r sah sind  bel  erk n ya -
larda yüks k nailiyy tl r  ld  etm k, t kc  namiz dlik yox, h m d  
doktorluq dissertasiyas  yaz b müdafi  etm k h r o ulun i i deyil-
dir v  çox seyr k rast g lin n hald r. Bu tip nailiyy tl ri yaln z h m 
yüks k istedad , h m d  qeyri-adi z hm tsev rliyi olan insanlar  l-
d  ed  bil rl r. N  yax  ki, bu ali keyfiyy tl rin h r ikisi Buludxan 
mü llimin pay na dü mü dür.  
Buludxan mü lliml  ünsiyy timiz, daha yax ndan tan l m z 
Sumqay t  h rind  f aliyy t göst r n Az rbaycan S naye  nstitutu-
nun bazas nda yarad lm  Sumqay t Dövl t Universitetind  (SDU) 
davam etdi. SDU-nun Filologiya fakült sinin formala mas nda, onun 
m kda lar n n elmi-pedaqoji inki af nda professor Buludxan X li-
lovun xeyli  m yi vard r. 2002-2006-c  ill r  rzind  Buludxan mü l-
lim SDU-nun Filologiya fakült sind  0,5  tat professor v zif sind  
i l mi , Müasir Az rbaycan dili, Türkologiyaya giri , Türk dill rinin 
müqayis si v  s. f nl rd n bakalavriat v  magistratura s viyy l -
rind  d rs demi , burax l  i l rin , magistr v  filologiya üzr  f ls f  
doktorlu u dissertasiyalar na r hb rlik etmi dir. O, h min ill rd  
Filologiya üzr  fakült  Elmi seminar n n da r hb ri olmu dur.  

---