1
BROŞÜR HAQQINDA
Bu kütləvi bröşür Ümumdünya Təbiəti Mühafizə Fondu
Qafqaz Proqramı Ofisi (WWF-Qafqaz) və WWF-Almaniya
tərəfindən hazırlanmaqla sözügedən qurumların “Cənubi
Qafqazda meşələrin iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə qarşı bərpa
olunma qabiliyyətini artırmaq məqsədilə meşə sahələrinin
transformasiyası” layihəsi çərçivəsində həyata keçirdikləri
fəaliyyətlər haqqında hesabat təmin edir. Bu layihə Enerji
Tematik Proqramı daxil olmaqla ətraf mühit və təbii sərvətlərin
dayanıqlı idarə olunması təşəbbüsü çərçivəsində Aİ-nın maliy-
yə dəstəyi ilə 2011-2014-cü illər ərzində icra edilmişdir.
Tədqiqatda mümkün bütün səhvlər və çatışmazlıqlar müəllifin
tam məsuliyyətində qalır.
Nəşriyyatçı: WWF-Azərbaycan
Nəşr olunma tarixi və yeri: 2015, Bakı
Müəllif: Mayk Qarfors, Beynəlxalq Meşəçilik eksperti
Redaktor: Sevinc Saruxanova
Tədqiqatın ərsəyə gəlməsinə töhfə verən mütəxəssislər:
Siranuş Qalstyan, Artur Alaverdyan, Cabbar Qəribov, Giorgi
Beruçaşvili, Merab Maçavariani
Foto dəstək: WWF-Azərbaycan, WWF-Qafqaz
Bu layihədə verilən coğrafi məntəqələr istənilən ölkənin
hüquqi statusu, ərazisi və ya sahəsi, yaxud da ölkənin hüdud və
ya sərhədlərinin delimitasiyası ilə bağlı WWF tərəfindən hər
hansı rəy və ya fikrin ifadə olunması mənasına gəlmir.
Bu sənədin məzmununa görə Cənubi Qafqazda meşələrin
transformasiyası vasitəsilə iqlim dəyişikliyinə qarşı meşə
ekosistemlərin bərpa olunma qabiliyyətinin artırılması layihəsi
təkbaşına məsuliyyət daşıyır və heç bir yolla Avropa İttifaqının
baxış və görüşlərini əks etdirməsi şəklində təfsir oluna bilməz
(DCI-ENV/2010/221391)
2
İXTİSARLARIN SİYAHISI
BMU Təbiətin və Ətraf Mühitin Mühafizəsi, Nüvə
Reaktorlarının Təhlükəsizliyi üzrə Federal
Nazirlik
CO
2
karbon
dioksid
ENP Avropa
Qonşuluq Siyasəti
ENPI Avropa
Qonşuluq v Tərəfdaşlıq Aləti
ENRTP
Enerji Tematik Proqramı daxil olmaqla Ətraf
mühit və Təbii Ehtiyatların Davamlı İdarə edil-
məsi (Avropa İttifaqının)
Aİ Avropa
İttifaqı
BMQKTT Birləşmiş Millətlərin Qida və Kənd Təsərrüfatı
Təşkilatı
FTSC
layihəsi
“
Cənubi Qafqazda meşələrin iqlim dəyişikliyi-
nin təsirlərinə dayanıqlığını artırmaq məqsə-
dilə meşə plantasiyalarının transformasiyası”
layihəsi
GHG Istixana
qazları
Ha Hektar
Km Kilometr
WWF Ümumdünya
Təbiəti Mühafizə Fondu
3
MÜNDƏRİCAT
Broşür haqqında............................................................................................ 1
İxtisarların siyahısı ........................................................................................2
Mündəricat .....................................................................................................3
Qısa xülasə ....................................................................................................5
1 Giriş .......................................................................................................8
1.1 Meşələr nə üçün vacibdir ..............................................................9
Biomüxtəliflik .......................................................................................9
Karbon saxlancı ...................................................................................10
Torpaq və su hövzələrinin mühafizəsi .................................................10
Meşə məhsulları ..................................................................................10
Mədəniyyət və sağlamlıq .....................................................................10
1.2
İqlim dəyişikliyinin regionun meşələrinə təsirləri .......................10
Proqnoz olunan gələcək iqlim .............................................................11
İqlim dəyişikliyinin Cənubi Qafqazdakı meşələrə təsirləri .................13
2 Layihənin strukturu .............................................................................15
2.1 Məqsədlər və gözlənilən nəticələr ...............................................15
2.2 Planlaşdırılar fəaliyyətlər ............................................................21
3 Layihə çərçivəsində həyata keçirilmiş fəaliyyətlər..............................22
3.1 Tədqiqat və nümayiş....................................................................22
3.1.1 Meşə masssivlərinin dayanıqlığına dair tədqiqatlar və
transformasiya tədbirləri üzrə tövsiyələrin hazırlanması ....................22
3.1.2 Regional
konfrans
..................................................................24
3.1.3 Transformasiya
tədbirlərinin nümayişi .................................26
3.2 Yayılma .......................................................................................42
3.3 Bacarıqların qurulması ................................................................43