Microsoft Word Kitab-2 cbs doc

206
"Qrajdanskaya solidarnost" (2008, Volqoqrad), "Azerros v Nijnem 
Novqorode" (2010, Nijni-Novqorod) adlı q zet v  jurnallar diaspor 
t kilatlarımızın m tbu orqanları kimi t sis olunmu lar. Onların bir 
çoxu bu gün d   f aliyy tini davam etdirir.   
Almaniya 1992-ci ild  Avropa  urasının “Regional dill r v
azlıqların dill ri Xartiyası”nı imzalayan ilk dövl tl rd n olub. 
(137)
Bu ölk d  alman dilind  olmayan 3 min m tbuat orqanı, 20 
tele v  radio kanal f aliyy t göst rir. Onlar,  sas n ingilis, rus v
türk dill rind  yayımlanır. Ümumiyy tl , Almaniyada 
immiqrantlara bütün yollar açıqdır.
(138)
Almaniya v t nda ı olan 91 n f rd n 9-u  cn bidir. Lakin 
Almaniyada “ cn bi” sözü alman dilind  diskriminativ s sl ndiyi
üçün istifad  edilmir. H r bir Almaniya v t nda ının
xsiyy t
v siq sind  milliyy t yerind  “alman” yazılır. Bu s b bd n d ,
v t nda lıq almı  immiqrantları “miqrasiya fonlu” v t nda
adlandırırlar. Bu cür v t nda lar Almaniyada 15 milyon n f rdir, 
bu is  o dem kdir ki, onlar bu ölk
halisinin 18%-ni t kil edirl r.
Almaniya v t nda lı ı olmayan  cn bil r sırasında türkl r – 2,527 
milyon, italyanlar 761 min, polyaklar 638 min, ruslar 571 min 
n f r t kil edir.  
“Az rbaycan” radiosu Az rbaycan Akademik Birliyi 
t r find n 2002-ci ild n Almaniyada yayımlanır. Radioda 
Az rbaycan haqqında proqramlara – m d niyy t, tarix v   x b r
verili l rin  xüsüsi  h miyy t verilir. Radio Almaniyada ya ayan
az rbaycanlıları informasiya il   t min etm k, onların oz dilini, 
ad t- n n l rini ya atmasına yardım göst rm k m qs din  xidm t
edir.
www.asav.org – Az rbaycan Akademik Birliyinin internet 
s hif sidir. 2001-ci ild  Almaniyanın Boxum  h rind  yaradılıb.
Alman v  Az rbaycan dill rind  yayımlanır. “Aktual”, “T kilat 
haqda”, “Media”, “N rl r”, “Az rbaycan haqda” m lumatlar 
saytın s hif sind  ayrıca linkl rd  gost rilib.
www.vasw.de – Az rbaycanlı T l b l r v  Elmi  cil ri
Birliyinin (Almaniya) internet s hif sidir. Sayt Az rbaycan v

---

207
alman dill rind  yayımlanır. “Ana s hif ”, “Berlin”, “Fotoalbom”, 
“Almaniya” keçidl ri vardır.
(139)
AB -da Alman dilind  olan q zetl rin tarixi q dimdir. H l ,
1776-cı ilin 5 iyul tarixind  ilk d f  alman q zeti olan 
“Pennsylvanische Staatsbote” Konqres t r find n Müst qillik 
B yannam sinin imzalanması haqda x b ri yayımlamı dır. El c
d   B yannam nin m tnini alman dilin   t rcüm  etmi dir. XIX 
srd  almandilli q zetl rin nüfuzunun artması onların saylarının
çoxalmasına g tirib çıxardı. Lakin Birinci Dünya Müharib si
dövründ  oxucuların sür tl  azalması s b bind n q zetl rin çoxu 
ba landı. Bir çox almandilli q zetl r bu gün  kimi f aliyy t göst -
rir. M s l n, Va inqtonda buraxılan almandilli q zet “Washington 
Journal” 1834-cü il 24 dekabr tarixind n f aliyy t göst rir v
n
q dim tarixi olan m tbu n r hesab edilir. 
1980-ci ild n AB -ın Kaliforniya  tatının Pasadena 
h rind  “Massis” (
) adlı erm nic   q zet çap olunur. 
Q zet Hnçak t kilatının r smi orqanı hesab olunur v  h ft d  bir 
d f  n r edilir. 
www.usazeris.org – AB  Az rbaycanlıları
b k sinin (US 
Azeris Network-USAN) internet s hif sidir. “Hadis l r”, “Media 
m rk z”, “T kilat”, “Buraxılı lar”, “Töhf l r”, “ laq ” bölumu 
saytın
sas x b r keçidl ridir. AB  Az rbaycanlıları
b k si
(USAN) bütün AB -ın Az rbaycan, türk v  dig r diaspor v  icma 
t kilatları, qrup, c miyy t, koalisiya,  b k , assosiasiya v
klublarını bir arada c ml dirir.
b k  Az rbaycan-Amerika 
potensial seçicil rinin bir araya g tirilm sin   c hd edir. USAN 
seçicil ri s sverm  v  seçici qeydiyyatı il  ba lı maarifl ndirm k,
Amerika siyasi debatında onların i tirakını t min etm k,
s sverm d   i tirakı f alla dırmaq v  aktiv seçici potensialına
çevrilm k imkanlarının artırılmasına çalı ır. Bu m qs dl  saytın
el  giri ind c  AB -ın elektron seçici x rit si verilib ki, bu 
ölk nin az rbaycanlı v t nda ları bundan asanlıqla yararlana 
bilirl r.
(140)

---

208
www.azeris.org – Amerika-Az rbaycan  urasının internet 
s hif sidir. Sayt müasir texnoloji metod v  dizaynla hazırlanıb.
“Press-Center”, “Take action”, “Activities” linkl ri ön s hif d
verilib ki, bu linkl r  toxunmaqla z ngin v  operativ m lumatlarla 
dolu yeni kateqoriyalara daxil olmaq mumkun olur. Ancaq ingilis 
dilind   f aliyy t gost r n saytda t kilatın son ill rd  gördüyü 
i l r, Da lıq Qaraba  münaqi si il  ba lı bütün m lumatlar, 
Az rbaycan ictimai-siyasi h yatında ba  ver n n ön mli x b rl r,
Az rbaycan-AB
m kda lı ı, Az rbaycanın qar ıla dı ı
probleml r haqda  traflı m qal , analitik yazılar v
rhl r
ks
olunub.
(141)
www.usacc.org  – Amerika-Az rbaycan Ticar t Palatasının
(USACC) internet s hif sidir. Az rbaycan diasporunun internet 
m kanında n u urlu layih l rind n saymaq olar. S hif  dizayn v
sad liyi il  göz ox ayır. Müasir dizayn texnologiyalarından
yararlanılıb v  bu, s hif nin asan izl nm sind
h miyy tli rol 
oynayır. Haqqımızda, Az rbaycan haqda, üzvl r, x b rl r v
n rl r, layih   v  hadis l r, m d ni m rk z kateqoriyalarında
onlarla alt-kateqoriyalar var ki, onların h r biri m lumatlarla 
z ngin bazadır. Az rbaycanın v  Bakının gorm li v  füsunkar 
t bi tini  ks etdir n yüks k pikselli fotolar saytın görünü ün
lav  çalar verir. 
(142)
“Azerbaidjan Review” 
q zeti Amerika Nyu-York 
Assosiasiyası t r find n 2007-ci ild n n r edilir. Rus dilind  n r
olunan bu q zetd , yalnız, Az rbaycan haqqında informasiyalara 
deyil, h mçinin, Amerikada ya ayan az rbaycanlılar, Az rbaycan-
dan bu ölk y  köçmü   y hudil rin ictimai f aliyy ti, AB -
Az rbaycan münasib tl rin  dair maraqlı materiallara rast g lm k
mümkündür. “Azerbaidjan Review” q zeti f aliyy t göst rdiyi 
müdd td  fasil siz olaraq n r olunur v  mü yy n oxucu kütl si
toplama a müv ff q olmu dur.
www.acsnc.org 
  – 
imali Kaliforniya Az rbaycan 
M d niyy t C miyy tinin (ACSNC) internet s hif sidir.  imali 
Kaliforniya Az rbaycan M d niyy t C miyy ti 1992-ci ild   t sis
edilib. ACSNC Kaliforniya ictimaiyy tin  Az rbaycan m d ni

---