Microsoft Word Sahin Fazil. Yaponiya Sefernamesi doc

  Йапонийа сяфярнамяси 
 
 
69 
 
Məni mə’na da düşündürmədədir, surət də, 
Verirəm qiyməti həm surətə, həm mə’nayə. 
 
Lakin,  nəzərimcə,  mə’na  daha  üstün  keyfiyyətə 
malikdir: 
 
Ürəyim öylə böyük ki, demə əsla balaca. 
Edirəm zənn ürəyimdən hələ dünya balaca. 
 
Şahinin şe’r bağında neçə mə’na gülü var, 
Kaş ounun olmaya şe’rindəki mə’na balaca. 
(İkinci Divan, 
s.14) 
 
Yaponiyada, məncə, mə’na ilə surət həmahəngdir. 
Saat  18  oldu.  Şaiq  otağıma  gəldi.  II  mərtəbəyə 
endik.  Professorlar  Hiroki  Oka  və  Takaşi  Kuroda  ilə 
üzbəsurət  ilk  tanışlıq.  Dünən  Senday  şəhərinə  gəlmiş 
professor,  tarix  elmləri  doktoru  Vaja  Kiknadze  də 
yanlarındaydı.  O,  Gürcüstan  Elmlər  Akademiyası  Tarix 
İnstitutunun direktorudur. 
Cənab  Oka  bizi  restorana  də’vət  etdi.  Uzağa 
getmədik. Restoran elə bu oteldə idi. 
Restoran.  Stolun  üstünə  müxtəlif  qəlyanaltılar 
düzülmüşdü.  Balıq  məhsulları  üstünlük  təşkil  edir: 
balıqqulağı  qurdu,  xərçəng,  meduza  buynuzları,  çiy  balıq 
əti,  meygu  (krevetka)  və  s.  Çiy  balıq  ətindən  bir  az 
dadmalı oldum. Bizlər belə yeməklər yeməmişik. Yazığım 
gəldi  xərçənglərə,  ilbizlərə...  (Yadıma  vyetnamlıların 
Şahin Fazil 
 
 
70 
«Dənizdə  gəmidən  başqa  hər  şey  yeməlidir»  deyimi 
düşdü). 
 
Mən – insaflının biri, 
Qınamayın şairi, 
Xərçəngi qızardırlar 
Yaponlar diri-diri... 
 
İlbizə bax, ilbizə... 
Yox, halal deyil bizə. 
İlbizdə olsaydı dil 
Nə deyərdi dil bizə... 
Senday, 19fevral 
 
Şaiq  təklif  olunan  yeməkləri  yedi,  mən  isə  baxa-
baxa  qaldım,  burada  olacağım  10  günüm  beləmi 
keçəcək?.. 
Cənab  Okanın  telefonu  səsləndi.  Yaponca  danışdı 
və  dedi  ki,  professor  Seiçi  Kitaqavadır.  Şaiq  üzünü  mənə 
tutub: - Mənim elmi rəhbərimdir, - dedi. 
Qeyd  edim  ki,  cənab  Kitaqava  bir  neçə  il  bundan 
əvvəl (o zaman  mən Əfqanıstanda işləyirdim) Bakıda iki-
üç  ay  olub.  İxtisasca  monqolşünasdır.  Vaqif  Priyevlə  – 
mənim 
moqolşünas 
dostumla 
dostluq 
ediblər, 
məktublaşıblar. 
Azacıq  sonra  balaca  boylu  böyük  alim  cənab 
Kitaqava  da  gəlib  çıxdı.  Söhbətimiz  xeyli  uzandı.  Nədən 
danışmadıq  ki?  Tohoku  Universitetindən,  Azərbaycan 
Elmlər  Akademiyasından,  Gürcüstan  Tarix  İnstitutundan, 
Tehran  Universitetindən  (bu  professorlar  dəfələrlə  İranda 
olublar),  indiki  və  gələcək  həmkarlarımızdan  və  s.  Şaiq 

---

  Йапонийа сяфярнамяси 
 
 
71 
sual-cavablarımızı  öz  elmi  rəhbərinə  ciddiyyətlə  tərcümə 
etməkdəydi. 
Restorandan  çıxdıq.  Bir  qədər  də  geniş  bir  Tokio 
prospektində  gəzişdik.  Hava  soyuq  idi.  Saat  11-di. 
Dincəlmək lazımdı. 
Otağıma  gəldim,  yatağıma  uzandım,  pəncərəni 
açdım. Elə sakitlikdir ki! Sakitlik. Sükut. Sükutu dağıtdım. 
«Dördüncü  Divan»ımda  gedəcək,  lakin  hələ  yazıb-
bitirmədiyim,  amma  üzərində  işlədiyim  bu  qəzəli 
pıçıldamağa  başladım.    Sakitlikdi.  Özüm  deyib  özüm 
eşidirdim: 
Bağda çiçəklərlə danışmaqdayam, 
Dağda küləklərlə danışmaqdayam. 
 
Vaxtımı, bəsdir, ay adam, alma ki, 
Al çiyələklərlə danışmaqdayam. 
 
Harda İsaq ilə Misaq quşları? 
Mən kimi təklərlə danışmaqdayam. 
 
Xamuş olun, dinləyin, ey xamlər, 
Mən... kəpənəklərlə danışmaqdayam. 
 
Var ucalıq öylə yaponlarda ki, 
Sanki fələklərlə danışmaqdayam. 
 
Qəddi uzun kəsləri çox dinlədim, 
Qəddi gödəklərlə danışmaqdayam. 
 
Qəlbidaş insanları dindirməyib 
İncə ürəklərlə danışmaqdayam. 
 
Sakit olun, çəkdi xəyal Şahini, 
Göydə mələklərlə danışmaqdayam. 
Şahin Fazil 
 
 
72 
 
 
IV. 20 fevral 
 
 
Sübh    tezdən  oteldə  yazdığım  qəzəl. 
Sübh  yeməyi.  Tohoku  Universiteti.  Simal 
–  Şərqin  Asiya  Tədqiqatları    Mərkəzinin 
direktoru  Masahişa  Seqava.  Mərkəzin 
bəzi  institutları  ilə  tanışlıq.  Elektron 
cihazlarla təchiz olunmuş zəngin kitabxa-
na.  Dəqiq  Elimlər  İnstitutunun    yemək-
xanası.  (  Menyuda  əsasən  xərçənglər,  il-
bizlər, qurbağalar, meyqular və çiy balıq-
lar). Otelə dönüş. Axşam  “ Hind restora-
nı”nda    ziyafət.  Gecə  yarısından  sabahkı  
Elmi  Formda  oxuyacağım  “  XX  əsr 
Azərbaycan  milli  tarixşünaslığı:  tarixi 
təcrübə  və  müasir  vəziyyət”  adlı  məruzə-
min  yapon  dilinə  tərcüməsi  üzərindən 
Şaiqlə  iş.  Sonra  yeni  bir  şeirm-“  Gündo-
ğar ölkə” .  
 
Sübh  tezdən  pəncərədən  boylandım.  Hər  yan 
ağappaqdı.  Gecə  qar  yağmışdı.  Dünən  elə  bil  burada  yaz 
havası vardı. Buralara qar gözlənilmədən gəlir. Elə indi də 
yağır  və  sakura  çiçəkləri  kimi  yerə  ələnir.  Bir  qəzəl 
yazmaq istədim. Yazdım da. Əsas istəməkdi. Yazmağa nə 
var ki? 
Qəzəl 
 
Az qalıbdır, məni qəhr ilə qəhər öldürəcək, 
Hələ dərd üzməsə də canı, kədər öldürəcək. 

---