660
ixtisaslara yiyələnməsi üzrə tədbirlər hazırlayır və həyata keçirir, işçilərin
mükafatlandırılması və vəzifələrinin artırılmasına dair rəhbərliyə təkliflər
verirlər.
Müəssisənin marketinq xidməti kadrlar şöbəsinə kadrlara olan tələ-
bat haqqında, marketinq fəaliyyətinin xarakteri və xüsusiyyətləri, bu sa-
hədə işləyən mütəxəssislərin ixtisaslarına, bilik və bacarıqlarına, hansı
işləri yerinə yetirəcəyi haqda məlumatlar verir və bu sahədə onların bilik-
lərinin artırılması üzrə tədbirlər həyata keçirirlər.
Xülasə
Məhsul çeşidini operativ və qısa zaman kəsiyində dəyişməyə imkan
verən yüksək istehsal çevikliyi, istehsal texnologiyasının həddən artıq
mürəkkəbləşməsi, məhsul bazarında ciddi rəqabət mühitinin mövcudluğu,
istehsal xərclərinin strukturunun dəyişməsi, ətraf mühit amillərinin qeyri-
müəyyənlik səviyyəsinin artması və bu kimi amillər müasir istehsal prose-
sinin idarə edilməsinə yüksək tələblər irəli sürür. Buna görə də müasir
dövrdə müəssisələrin istehsal-maliyyə fəaliyyətinin idarə edilməsi onların
fəaliyyətinin daxili və xarici mühit amilləri, müəssisənin imkanları və
məqsədləri ilə bazarın imkanları arasında uyğunluğun yaradılmasının
təmin edilməsinə yönəldilir.
Marketinq müəssisədaxili və müəssisədənkənar ətraf mühit amilləri-
nin tədqiqini, məhsul çeşidinin planlaşdırılmasını, istehsal edilmiş məh-
sulların bölüşdürülməsini və satışının təşkilini, satışın həvəsləndirilməsini
və reklamı, qiymətqoymanı və s. həyata keçirməklə müəssisələrin
istehsal-maliyyə fəaliyyətinin idarə edilməsində mühüm rol oynayır. Hal-
hazırda marketinq müəssisələrdə funksiyalararası əlaqələndirmə funksiya-
sını yerinə yetirir və müəssisənin istehsal-maliyyə fəaliyyətinin bütün
tərəflərinə təsir edir.
Marketinqin idarə edilməsinə iki yanaşma: funksional və institusio-
nal yanaşma mövcuddur. Marketinqin idarə edilməsinin əsas vəzifəsi
mübadilədə iştirak edən bütün subyektlərin tələbatının ödənilməsinə, heç
olmasa onların rəğbətini qazanmağa nail olmaqdır. Marketinqin idarə
edilməsi prosesi müəssisənin bazar imkanlarının təhlilini; məqsəd bazar-
larının seçilməsini; marketinq kompleksinin hazırlanmasını və marke-
tinq tədbirlərinin həyata keçirilməsini əhatə edir.
661
Marketinqin idarə edilməsinin təşkili özündə situasiyalı təhlili, plan-
laşdırmanı, strateji və operativ marketinqi və marketinq strategiyası və
tədbirlərinin realizasiyasını birləşdirir.
Müəssisənin marketinq xidmətinin təşkilati quruluşu konkret olaraq
müəssisənin böyüklüyündən və idarəetmə strukturundan, onun istehsal et-
diyi məhsulların çeşidinin genişliyindən, fəaliyyət ərazisindən, bazarın
tipindən, real bazar situasiyasından, rəhbərliyin biznesə baxışlarından və
idarəetmə fəlsəfəsindən və bu kimi digər amillərdən asılı olaraq qurulur.
Marketinqin idarə edilməsinin təşkilati strukturu, əsasən, funksio-
nal, məhsul, regional, bazar və bunların kombinasiyaları əlamətlərinə görə
və s. əlamətlərə görə təşkil olunur. Konkret situasiyadan asılı olaraq
müəssisələrin marketinq xidmətinin idarə edilməsində bu idarəetmə
strukturların birindən istifadə olunur. Hər bir idarəetmə strukturunun
özünə xas üstünlükləri və müəyyən çatışmazlıqları mövcuddur.
Müəssisənin marketinq xidmətinin əsas vəzifəsi və funksiyası
müəssisə qarşısında qoyulan məqsədi daha yüksək effektlə həyata
keçirməyə imkan verən marketinq fəaliyyəti təşkil etməkdir. Müəssisənin
marketinq bölməsi onun qarşısında qoyulan məqsədlərə nail olmaq və ona
həvalə edilmiş vəzifələri uğurla həyata keçirmək üçün müəssisənin digər
ş
öbə və bölmələri ilə qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyət göstərir.
Özünüyoxlama sualları və tapş ırıqlar
1. Müəssisələrin idarə edilməsində marketinq konsepsiyasının yeri
və rolunu izah edin.
3. Marketinqin idarə edilməsinə hansı yanaşmalar mövcuddur? Hər
bir yanaşmanın mahiyyətini izah edin.
4. Marketinqin idarə edilməsinin prosesini və vəzifəsini izah edin.
5. Marketinqin idarə edilməsinin təşkili hansı mərhələlərdən ibarət-
dir?
6. Marketinqin idarəetmə strukturuna olan tələbləri izah edin.
7. Marketinqin hansı idarəetmə strukturları mövcuddur? Hər bir ida-
rəetmə strukturunun üstünlük və çatışmazlıqlarını izah edin.
8. Müəssisənin marketinq xidmətinin və onun ayrı-ayrı bölmələrinin
vəzifə və funksiyalarını izah edin.
662
9. Müəssisənin marketinq bölməsinin istehsal-texniki və maliyyə
ş
öbəsilə qarşılıqlı əlaqələrini izah edin.
663
stifadə edilmiş ə də biyyatın siyahısı
1. Azərbaycanın Statistik Göstəriciləri 2005, Azərbaycan
Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, Bakı Səda, 2005
2. Kotler F., Marketinqin əsasları, Bakı Ergün. 1993
3. Lamben J. J. Bazar yönümlü menecment. Strareji və əməliyyat
marketinqi, Bakı 2008
4. Məmmədov A. T. Marketinqin əsasları, Bakı, 2007
5. Məmmədov X., Mirzəyev S. Marketinqin əsasları, Bakı, QAPP-
POL QRAF, 2001,
6.
Ticarət
terminlərinin
təfsirinin
beynəlxalq
qaydaları:
« nkoterms», Bakı, 2001
7. Азоев Г. Л., Конкуренция: Анализ, стратегия и практика. М.,
ИНФРА
-М, 1996.
8. Академия рынка: Маркетинг, М.: Экономика, 1993.
9. Акулич И. Л. Маркетинг, Минск, Вышэйшая школа, 2009
10. Акулич И. Л., Демченко Е. В. Основы маркетинга, Минск,
Вышейшая
школа, 1998
11. Андреева О. Технология бизнеса: Маркетинг, учебное
пособие
, М., ИНФРА-М, 1997.
12. Ассель Г. Маркетинг: принципы и стратегия, учебник для
вузов
, М., ИНФРА-М, 2001
13. Багиев Г. Л. Тарасевич В. М. Анн Х. Маркетинг, СПб.,
Питер
, 2006
14. Бакка Б. Малые промышленные фирмы на международных
рынках
. Маркетинг, Книга 5, М., СОВ-ВИП, 1992
15. Балахонова Е. В. Менеджмент и маркетинг, Пенза,
Информационно
-издательский центр ПГУ, 2009
16. Барышев А., Маркетинг: Учебник, М., Академия, 2002.
17. Беляев А. Н., Планирование маркетинга, М., 2003
18.
Беляевский
И
.
К
.,
Маркетинговое
исследование
:
информация
, анализ, прогноз, М., Финансы и статистика, 2001
19. Березин И., Маркетинговый анализ. Принципы и практика.
Российский
опыт. М.: Прогресс, 2002.
20. Бернадская Ю. С., Марочкина С. С. Смотрова Л. Ф., Основы
рекламы
, учебник М., Наука, 2005
21. Бизнес и маркетинг, часть 1, М., 1990
22. Блэкуэлл Р. Поведение потребителей СПб., 2007.
664
23. Божук С. Г., Ковалик Л. Н. Маркетинговые исследования,
СПб
. Питер, 2004.
24. Вайсман А. Стратегия маркетинга: 10 шагов к успеху, М.,
АО
«Интерэксперт», 1995.
25. Вествуд Дж. Маркетинговый план, СПб., Питер, 2001.
26. Войе Х., Якобсон У. Рыночная экономика. Маркетинг I,
Книга
1, М., Внешторгиздат, 1991
27. Войе Х., Якобсон У. Рыночная экономика.Маркетинг II,
Книга
2, М., Внешторгиздат, 1991
28. Волкова В. А., Корчагина Т. Л. Маркетинг, Кемерово 2003
29. Гембл П. Маркетинг взаимоотношений с потребителями,
М
., ФинПресс, 2002
30. Герасименко В. В. Ценовая политика фирмы. М.: ФинПресс,
1995
31. Голубков Е. П. Маркетинговые исследования: теория,
методология
и практика, М., Финпресс, 1998
32. Голубков Е. П. Основы маркетинга, Учебник, М.,
Франспресс
, 1999
33. Гольдштейн Г. Я., Катаев А. В. Маркетинг, учебное пособие
для
магистрантов, Таганрог, ТРТУ, 1999
34. Гэбэй Дж. Маркетинг: Новые возможности, СПб, Фаир-
Пресс
, 2002.
35. Данько Т.П. Управление маркетингом, учебник для вузов,
М
., ИНФРА-М, 2001
36. Джоббер Д. Принципы и практика маркетинга, Учебное
пособие
, М., Издательский дом «Вильямс», М., 2000
37. Дибб С., Симкин Л., Брэдли Дж. Практическое руководство
по
маркетинговому планированию, СПб., Питер, 2001
38. Дибб С., Симкин Л. Практическое руководство по
сегментированию
рынка, СПб., Питер,
39. Диксон П. Управление маркетингом, М., 1998
40. Дихтль Е., Хершген X. Практический маркетинг: учеб.
пособие
, М.: Высшая школа, 1995.
41. Добромудрова И. А., Маркетинг, Курс лекций, Минск ,
2004
42. Дойль П. Маркетинг, менеджмент и стратегии, СПб., 2007
43. Дойль П. Маркетинговое управление, СПб. Питер Ком,
1998.
665
44. Дорошев В. И. Введение в теорию маркетинга, М., ИНФРА-
М
, 2000
45. Завгородняя А. В. Ямпольская Д. О. Маркетинговое
планирование
, СПб.: Питер, 2002
46. Завьялов П. С., Демидов В. Е. Формула успеха: маркетинг,
М
., Международные отношения, 1991
47. Завьялов П.С. Маркетинг в схемах, рисунках, таблицах,
Учеб
. пособие, М., ИНФРА-М, 2000
48. Захарова Ю. А. Методы стимулирования сбыта, М.,
Дашкова
и К°, 2012
49. Как определяются цены на товары при экспортно-
импортных
сделках. М., Мир, 1989
50. Кондратьев А. Маркетинг: Концепции и решения, СПб.,
Олма
-Пресс, 2003
51. Коротков А.В. Маркетинговые исследования. М., ЮНИТИ-
ДАНА
, 2005
52. Котлер Ф., Армстронг Г., Сондерс Дж., Вонг В. Основы
маркетинга
, Киев, Москва, Санкт-Петербург, Издательский дом
«Вильямс», 1999
53. Котлер Ф. Маркетинг менеджмент. Анализ, планирование,
внедрение
, контроль, М., 1999
54. Кулибанова В. Прикладной маркетинг, СПб., Нева, 2003
55. Кунявский М.Е., Кублин И. М., Распоров К. О. Управление
маркетингом
промышленного предприятия, М.: Международные
отношения
, 2004
56. Ламбен Ж. Ж. Стратегический маркетинг, СПб., Наука,
1996
57. Мак Дональд М. Стратегическое планирование маркетинга.
СПб
., Питер, 2000
58. Макдональд М. Планы маркетинга. Как их составлять и
использовать
, М., Технологии, 2004
59. Манн И., Маркетинг на 100%, СПб., Питер, 2003
60. Маркетинг в отраслях и сферах деятельности. М., 2008
61. Маркетинг во внешне-экономической деятельности
предприятия, М., Внешторгиздат, 1990
62. Маркетинг, Киев, Украина, 1994
63. Маркетинг, М., ЭКОМС, 1998
64. Маркетинг, под общей ред. В. Е. Ланкина, Таганрог, ТРТУ,
2006
666
65. Маркетинг, под редакцией академика П. Н. Романова, М.,
Банки
и биржи, 1996
66. Маркетинг, Упоряд. вступ. ст. Кредисова А.И., Киев,
Украина
, 1994
67. Маркетинг, Учебник для вузов под ред. Н.Д. Эриашвили,
М
., ЮНИТИ-ДАНА, 2003
68. Маслова Т. Д., Божук С. Г., Ковалик Л. Н. Маркетинг,
СПб
., 2008
69. Мезенцев Е. А. Реклама в коммуникационном процессе,
Учебное
пособие, Омск: Изд-во ОмГТУ, 2007
70. Методы стимулирования сбыта, М, Дашкова и К° 20012
71. Михалева Е. П. Маркетинг: конспект лекций, M., 2010
72.
Мищенко
А
.
П
.
Стратегическое
управление
,
Днепропетровск
, ДУЭП, 2003
73. Моисеева Н.К, Конышева М В. Управлерие маркетингом:
теория
, практика, информационные тезнологии, М., Финансы и
статисьтка
, 2002
74. Нуралиев С. У., Нуралиева С. Д. Маркетинг, М, Дашкова и
К
°, 2013
75. Овечкина Е. Маркетинговое планирование, Конспект
лекций
, М., Приор, 2002
76. О'Шонесси Дж. Конкурентный маркетинг. Стратегический
подход
, М., Прогресс, 2002
77. Павлова Н. Н. Маркетинг в практике современной фирмы,
М
., 2008
78. Панкратов Ф. Г., Баженов Ю. К., Серегина Т. К., Шахурин
В
. Г. Рекламная деятельность, Учебник для студентов высших
учебных
заведений, М., Информационно–внедренческий центр
«Маркетинг», 2001
79. Портер М. Конкуренция,
80. Росситер Дж. Р., Перси Л. Реклама и продвижение товаров,
СПб
., Питер, 2001
81. Светуньков М., Методы маркетинговых исследований, М.,
Изд
-во ДНК, 2003
82. Современный маркетинг, М., Финансы и статистика, 1991
83. Современный маркетинг, Под ред. В. Е. Хруцкого, М.,
Политиздат
, 1991
667
84. Соловьев Б. А. Управление маркетингом, Учеб. пособие, М.,
РЭА
им. Г.В. Плеханова, 1999
85. Спиро Р. Л., Стэнтон У. Дж., Рич Г. А. Управление
проджами
, М., Издательский дом Гребениникова, 2004
86. Татеиси К. Вечный дух предпринимательства, Практическая
философия
бизнесмена, М., Московский бизнес, 1990
87. Уолкер-мл. О., Бойд-мл. Х., Ларинг Ж. К., Маллинз Дж.,
Маркетинговая
стратегия, М., Вершина, 2006
88. Управление маркетингом под ред. А. В. Короткова и И. М.
Синяевой
, М., ЮНИТИ, 2005
89. Уткин Э. Маркетинг, М., Экмос, 2001
90. Уэллс У., Бернет Дж., Мориарти С. Реклама: принципы и
практика
, СПб.: Питер, 2001
91. Фасоляк Н. Д. Управление производственными запасами,
М
., Экономика, 1972
92. Фатхутдинов Р. Стратегический маркетинг. СПб.: Питер,
2002
93. Федько Н., Федько В. Маркетинговые коммуникации, М.,
Феникс
, 2002
94. Хадсон К. Л. Организация и управление предприятием, М.,
Экономика
, 1987
95. Хардинг Г. Маркетинг промышленных товаров, М., Сирин,
2002
96. Хлусов В. П. Введение маркетинг, М., 1977
97. Хруцкии В. Современный маркетинг: Настольная книга по
исследованию
рынка, М., Бизнес-сфера, 2003
98. Хьюс А. Маркетинг на основе данных М., 2008
99. Цахаев Р. К. Муртузалиева Т.В., Маркетинг, М. 2005
100. Черчилль Г. А. Маркетинговые исследования, СПб, Питер,
2001
101. Шаповалов В. А. Управление маркетингом и
маркетинговый
aнализ, Ростов н/Д, 2008
102. Шаповалов В. А. Управление маркетингом и
маркетинговой
атализ, Растов на Дону, Феникс, 2008
103. Шмидт Р. Финансовые аспекты маркетинга, М., Юнити-
Дана
, 2000
104. Эванс Дж. Р., Берман Б. Маркетинг, М., Экономика, 1990
105. Энджел Дж. Ф., Блэкуэлл Р. Д., Миниард П. У. Поведение
потребителей
, СПб., Питер, 1999
668
106. Эткинсон Дж., Уилсон И. Стратегический маркетинг.
Ситуации
, примеры, М., ЮНИТИ, 2001
nternet resursları
107. PEST-анализ?
www.masterplans.ru/pest-analiz/html
.
108. SWOT анализ. Основные положения SWOT анализа
предприятия
, www.stplan.ru/articles/theory/swot.htm .
109. SWOT–анализ в маркетинге, www.dl5.ru/55-swot-analiz-v-
marketinga.html .
110.
Деловой
комплексный
анализ
(проект
PIMS),
astraconsulting.org/…/delevoy_komplekniy_analiz_proekt_pims.html .
111. К вопросу о том, что представляет система маркетинг,
www.creativeconomy.ru/articles/14173/ .
112.
Климин
А
.
И
.
Стимулирование
продаж
,
www.litmir.ru/br/?b=132804 .
113.
Контроль
в
маркетинга
.
Маркетинговый
аудит
,
ucebniki.ws/…/marketing/control_marketinge_marketingovyy_audit .
114. Кучугин Н. Л. Стратегии ценообразования в маркетинге,
www.elitarium.ru/.../strateqgii-_cenoobrazovaniya.html
115. Модель стратегического анализа (база данных) PIMS,
uchebnikionline.ru/.../model_strategichnogo_
analizu_baza_danih_ pims.h
tm
116.
Пример
проведения
PEST-анализа,
www.master-
effekt.biz/index.php?il=70
117.
Система
маркетингового
контроля
,
www.bibliotekar.ru/marketing-3/73.htm
118.
Стимулирование
сбыта
,
marketinqtut/ru/marketinq/stimulirovanie-sbyuta
119. Факторы которые влияют на эластичность на спроса.
www.bibliotekar.ru/cena-cenoobrazovanie-3/25/htm
120.
Что
такое
с
истема
маркетинга
,
www.marketch.ru/marketing...system
121.
Эластичность
спроса
по
цене
,
modern-
econ.ru/mikro/rynok/elactichnosnt/spros.html
122.
Эластичность
спроса
и
предложентя
,
inventech/ru/lib/micro/micro-0036
Dostları ilə paylaş: |