Microsoft Word turkcess ozet kitap docx

 
 
  35
 
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve 
Sosyal Bilimler Sempozyumu  
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
 
IV. International Symposium on Educational and 
Social Sciences in Turkish Cultural Geography  
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
 
The State Sovereignty With Of Inclusion Of Non-Governmental Elements Of The 
Political System 
 
Mekhti SHARİFOV 
Ph.D. in Philosophical Sciences 
LEU VPO “Russian Academy of lawyers and notaries,” 
[e-mail] 
 
Abstract 
 
The sovereignty exists and functions as a political and legal phenomenon, characterized by a particular 
state  of the  sovereign.  Sharing  sovereignty  on the form  (the  national,  state  and  national)  and  species  has  the 
character of a legal fiction. Conclusions about the degradation of state sovereignty in a multi-level governance 
and the emergence of so-called «perforated sovereignty» are erroneous. Redistribution (delegation) of state power 
to non-state elements of the political system is based on the sovereign will of the state, not a form of restriction of 
state sovereignty. Inclusion of political institutions in the process of adoption and implementation of sovereign 
decisions  requires  consideration  of the characteristics  of each  country.  In  some  cases the inclusion  of legally 
functioning of the political system can lead to a loss of sovereignty. In these cases justified the removal of these 
elements is to participate in the formation and implementation of sovereign voli. Redistribution (delegation) of 
state power to non-state elements of the political system is based on the sovereign will of the state, not a form of 
restriction of state sovereignty. Inclusion of political institutions in the process of adoption and implementation of 
sovereign decisions requires consideration of the characteristics of each country. In some cases the inclusion of 
the legally functioning of the political system can lead to a loss of sovereignty. In these cases justified the removal 
of these elements is to participate in the formation and implementation of the sovereign will. 
Keywords: state sovereignty, «perforated sovereignty», sovereign democracy, the political system, the 
post-Soviet space, a national leader. 
 
 
 

---

 
 
  36
 
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve 
Sosyal Bilimler Sempozyumu  
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
 
IV. International Symposium on Educational and 
Social Sciences in Turkish Cultural Geography  
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
 
Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Algısı 
Ömer Faruk SÖNMEZ 
Gaziosmanpaşa Üniversitesi 
[e-mail] 
 
Orta  Asya  Türk  Cumhuriyetleri  Azerbaycan,  Kazakistan,  Kırgızistan,  Tacikistan,  Türkmenistan  ve 
Özbekistan olarak bilinen geniş bir coğrafyayı kapsamaktadır. Bu coğrafyanın ülkemiz açısından ve Türk dünyası 
açısından  önemi  büyüktür.  Bunun  için  Türk  soyu  ülkelerinin   iyi  bilinmesi  ve  ilişkilerin  bu  bağlamda  sağlam 
temellerle devam etmesi gerekmektedir. Tamda bu noktada bu çalışma ile bu algı ve bilgi düzeyi ortaya konulmaya 
çalışılacaktır. Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Orta Asya Türk Cumhuriyetleri algısını 
belirlemektir. Araştırma olgu bilim deseninde nitel araştırma yöntemine bağlı kalınarak gerçekleştirilmiştir. Veri 
toplama  aracı  olarak  standartlaştırılmış  açık  uçlu  görüşme  formu  kullanılmıştır.  Görüşme  2017-2018  eğitim-
öğretim  yılında  Gaziosmanpaşa  Üniversitesi  Eğitim  Fakültesi  Sosyal  Bilgiler  Öğretmenliği  4.  Sınıf 
öğrencilerinden 20 kişi ile yapılacaktır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılacaktır. 
Anahtar Kelimeler: Türk Dünyası, Sosyal Bilgiler, Öğretmen Adayı 
 
 

---

 
 
  37
 
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve 
Sosyal Bilimler Sempozyumu  
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
 
IV. International Symposium on Educational and 
Social Sciences in Turkish Cultural Geography  
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
 
Azərbaycan Ədəbiyyatında Kreollaşmış Roman 
 
Salidə ŞƏRİFOVA 
filologiya üzrə elmlər doktoru 
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası 
Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu 
[e-mail] 
 
Xülasə 
Kommunikasiya  texniki  vasitələrin  inkişafı  kreollaşmış  müasir  romanların  inkişafına  təsir  göstərir, 
informasiyanın  ötürülməsinin  yeni  formalarını  yaradır.  Retranslyasiya  edilmiş  kommunikasiya  texniki 
vasitələrinin vasitəsilə kommunikasiya texniki vasitələrinin inkişafı kreollaşmış romanların meydana çıxmasına 
gətirib çıxardı. Romançılıq audio və kino, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə yayımlana bilən əsərlər yaradır. 
Müasir  yazıçılar  ictimai  sorğuya  öz  münasibətlərini  bildirərək,  audio  və  kinoda  canlandırmaq  üçün  nəzərdə 
tutulan,  həmçinin  internet  şəbəkəsi  üzrə  yayımlana  bilən  iri  nəsr  nümunələri  yaratmağa  cəhd  edirlər.  Bu  cür 
əsərlər texniki kommunikasiya vasitələrinin retranslyasiya xüsusiyyətlərini nəzərə alır. 
Romanın semantik nüvəsinin çoxsəviyyəli strukturu əsərə digər janrların elementlərini daxil etməyə geniş 
imkanlar yaradır. Roman və epik başlanğıcların nisbi və qarşılıqlı əlaqəsi müxtəlif roman növlərinin subyektiv və 
obyektiv  səviyyələrində  fərqlidir.  Bu  janr  konstruksiyalarının  variativ  xarakter  daşımasına  gətirib  çıxarır. 
Romanda  əsas  mövqe tutan bədii  təsvir  və təhkiyə  üsulları  dəyişməz  qalır.  Kreollaşmış  romanlarda verbal və 
qeyri-verbal təhkiyə  informasiyanın  ötürülməsi  üsulları  ilə uyğunlaşır,  janr  forması  isə  yalnız kommunikasiya 
sosial aspektlərin deyil, həm də texniki təsirə məruz qalır. 
Audioroman, kinoroman və hipertekst roman arasında fərqlər olmasına baxmayaraq, onları ümumi cəhət 
birləşdirir:  qeyri-verbal  informasiyanın  ötürülməsi  hesabına  «“yaddaş  həcmi”nin  genişləndirilməsi».  Söhbət 
qismən kreollaşmış komponentlər haqqında getmir. Verbal elementlərin tam kreollaşması baş verir. Qeyri-verbal 
komponent  verbal  komponentin  icbari  və  ayrılmaz  elementi  olur.  Bu  zaman  qeyri-verbal  komponentlər  asılı 
xarakter daşıyır. 
Audioromanı  romanının  audioyazısı  və  onun  oxu  üçün  kağız  daşıyıcısında  qələmə  alınmış  ilk 
variantından ayırd edilməlidir. Eyni ilə həmçinin roman bazası əsasında yaradılmış kinofilm ssenarisini, eləcə də 
elektron formatda yayılmış adi romanları kino və ya telefilmlərin çəkilişi üçün əsas ola biləcək kinoromandan 
fərqləndirmək lazımdır. Audio, kino və elektron retranslyasiyası üçün ilkin yaradılmış bədii əsərlərdən müvafiq 
kommunikasiya  imkanlarından  istifadə,  psixoloji  və  texnoloji  tələblər  və  informasiya  retranslyasiyasının 
şərtlərinin imkanlarını nəzərə alırlar. 
Ardıcıllığı qorunmayan mətnlərin silsiləsi olan hipertekstə son dövrlərdə qələmə alınmış əsərlərdə rast 
gəlinir. Hipertekstin əsas xarakterik cəhəti oxucu mövqeyinin gözlənilməz qarışıqlığının imkanı sayəsində təhkiyə 
mətni şaxələnir, oxucuya müxtəlif alqoritmləri seçməklə mətnin hissələri ilə tanış olmağa, mətnin oxunmasında 
oxucuya  sərbəstlik  verir.  «Hipertekst»də  informasiya  modeli,  insan  beynində  fikirlərin  ardıcıllığa  uymadan, 
sərbəst  axınla,  biri  digərini  doğuraraq  ortaya  çıxmasına  əsaslanaraq  mətnin  başqa  hissəsinə  qısa yolla  keçid 
qoyulmuş istənilən, romanı, lüğəti, veb-saytı başa düşürük. Hipertekstin üstün cəhətlərdən biri də, mətni oxucuya 
daha dərindən çatdırmaq üçün əlavə vasitələrdən istifadə etməyə, mətnin içindən lazım olan informasiyanı tez 
axtarıb  tapmağa  imkan verir  Hipertekstin  oxucuya  sərbəstlik verdiyini  və  oxucunun  mətni istədiyi  ardıcıllıqla 
oxuduğunun, mətndaxili keçidlərin mövcudluğu, vahid təhkiyənin olmamasının da şahidi oluruq. Oxucunun mətni 
istədiyi  kimi  oxumasının  qaydalarla  məhdudlaşmaması,  mətn  intensiyası,  “immanent”  mənanı  gözə  almadan 
oxumasını alqışlayan illüziya tənqidçilərini isə tənqid edirdi. Hipertekst romanda “əlavə” məna yükü hipertekstin 
xassələrini sayəsində mümkün olur:  
- quruluşun parçalanması: mətn montaj prinsipi üzrə vahid bir tama çevrilmiş halda kiçik fraqmentlər 
formasında qurulur;  
- qeyri-xətti təhkiyə: təhkiyə hər hansı bir fraqment ilə başlana bilər və mövcud fraqmentləri çərçivəsində 
istənilən ardıcıllıqla «davam etdirilir»; 
- müxtəlifnövlü, müxtəlif dil, üslub və janr xüsusiyyətləri ilə mətn birləşmələrini vəhdətini tələb edən; 
- multimedia:  hipertekstdə  bədii  üsullar  seçim  və  şriftlər  vəhdətini,  illüstrasiya,  cizgi  əlavələri,  səsli 
müşayiətini əhatə edə bilər. 
Romanın yuxarıda adı çəkilən variasiyalarını (audioroman, kinoroman və hipertekst roman) bir qrupda 
birləşdirmək olar – kommunikasiya texniki vasitələrin vasitəsilə retranslyasiya edilən kreollaşmış roman.  
Açar  sözlər:  kreollaşmış  roman,  audioroman,  kinoroman,  hipertekst  roman,  kommunikasiya  texniki 
vasitələri, retranslyasiya 
 
 

---