72
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Kutadgu Bilig’te Moral Liderlik Motifi
Habib ÖZGAN
Gaziantep Üniversitesi
ozgan@gantep.edu.tr
Özgür Sami AKGÜL
Milli Eğitim Bakanlığı
ozgursami@hotmail.com
Giriş
Bireylerin tek başlarına yapamayacakları işleri daha etkin ve verimli yapabilmesini sağlamak için
oluşturdukları sosyal sistemler olan örgütler, amaçlarını gerçekleştirebilmek için etkin bir liderliğe gereksinim
duyar. Bu anlamda açık birer sistem olan örgütlerin hedeflerine ulaşmasında liderlik kritik önem taşır.
Günümüz liderlik uygulamasındaki yetki temelleri daha çok bürokratik, psikolojik veya teori araştırma
sonucu ortaya çıkan teknik akıcılığa dayanır. Bu üç temeli vurgulamak bizim liderlik uygulamasındaki ilave
temeller olarak adlandırdığımız profesyonel ve ahlaki otoriteyi ihmal etmemize neden olmaktadır (Sergiovanni,
2015).
Türk Edebiyatının bilinen ilk mesnevisi olan Kutadgu Bilig, Türk Kağanından beklenen liderlik
özelliklerini ele alması ve açıklaması bakımından önemli bir başyapıttır. Eserde Kağanı temsil eden Kün-Togdı
tıpkı güneş gibi en tepede oturmakta ve adalet dağıtmaktadır. Aslında bir nasihat kitabı olan Kutadgu Bilig,
geçmişten günümüze ışık tutmaya devam etmektedir.
Yöntem
Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Nitel
araştırma; gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algıların ve
olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir şekilde ortaya konmasına yönelik nitel bir sürecin izlendiği
araştırmadır. Diğer taraftan doküman incelemesi tekniği ise araştırılması hedeflenen olgu veya olaylar hakkında
bilgi veren yazılı materyallerin incelenmesidir (Yıldırım ve Şimşek, 2006). Bu amaçla Kutadgu Bilig'te geçen
Liderlikle ilgili beyitler tespit edilerek, Moral Liderlik özelliği taşıyan beyitler ayrı ayrı incelenmiş ve
yorumlanmıştır. Eserin yazıldığı dönemden bugüne liderlik anlayışı için taşıdığı değer ortaya konulmuştur.
Bulgular
Kaya (2017) Kutadgu Bilig’te liderlikle ilgili beyitleri yedi başlıkta incelemiştir:
Adaletli Olması
Akıllı ve Bilge Olması
Fedakâr ve Cömert Olması
Güvenilir, Erdemli ve Doğru Olması
Cesaretli ve Kararlı Olması
Anlayışlı ve Hoşgörülü Olması
İhtiyatlı ve Tedbirli Olması
Söz konusu sınıflandırma sonunda oluşan liderlik özellikleri Moral Liderlikle ilişkilendirilecektir.
Tartışma
Kutadgu Bilig’te geçen Kağan’ın özellikleri literatürdeki Moral Liderlik perspektifinden ele alınacaktır.
Öneriler
Moral Liderliğin çalışma alanları hakkında önerilerde bulunulacaktır.
73
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Ideologists of Azerbaijani Republic
Törəxanım RAMAZANOVA
Baku State University, master and teacher now in Kaspi lyceum
Abstract
One time rising flag will never fall (Rasulzade, 1918)
Introduction
Many poets wrote works in the period of Azerbaijan Democratic Republic. Azerbaijani people had
been troubles in these ages because the Azerbaijani Republic was in conflict. From 1918 to 1920 years many
works were written about patriotism. The Azerbaijan Republic was flourishing in these ages. Azerbaijan had many
ideologists in this duration. Three ideologists' actions are disputed in this research. One of them was the writer,
other was a critic and another one had been the politician. Readers will observe these ideologists works about
Azerbaijani literature and also live feelings of patriotism in this topic.
It is possible to be aware of facts in literary works about independence history of Azerbaijani. Well-known
Azerbaijan statesman who is the founding leaders of the Azerbaijani Democratic Republic. Establishing the first
university in Azerbaijan deal with the name of Mammad Amin Rasulzade. In 1919 after important meetings Baku
State University founded. It was known the first school in East being European style.
In 1920 Rasulzade was arrested by the Soviets. Stalin released him and Rasulzade moved to Moscow due
to supporting by Stalin.
Azerbaijani people should be aware of creativity of ideologists because Azerbaijan has the old and
valuable history. Azerbaijan always lived bloody controversies but firstly independent of the country was
established by founders in 1918.
Option
Under the government’s decree of 24 June 1918, a flag made of red pieces was depicted as a national
flag of Azerbaijan on a red background with a white crescent and an octagonal star.
Mammad Amin Rasulzade was Sayavush of the twentieth century. Sayavush was a hero in the history
of Turan and he was known as a brave knight. There are a lot of stories which were written about the hero in
Azerbaijani literature.
Rasulzade compiled a major role in the growing of the democratic youngs in Azerbaijani. The
democrat never gives up his reliefs for the liberty of Azerbaijani. M.A.Rasulzade was a leader to try to be
independent of our country. In 1911 he was forced to migrate to Turkey and he established national emigration in
our motherland. Mammad Amin Rasulzade also challenged intellectuals and patriot people who were trying hard
to get bright future for the homeland.
People of Azerbaijani have ever heard this expression written by M.A.Rasulzade "One time raised
flag will never fall"(Yaqublu, 2013, p3). Now we say this opinion without fear. In ancient times BC there was a
war Turan between Iran and which lasted a long time. Azerbaijani also met troubles similar to these conflicts. The
country was subjected to pressure from all sides. That's why Rasulzade again appreciated Sayavush as a
personage in the history of Azerbaijani.
If we look at classic literature we will perceive our glorious history of the country. Rasulzade
preferred to read our old writers so he wrote the work as"Azerbaijani poet Nizami" about the prominent poet. He
called this research under this title because he wanted to emphasize again that Nizami was Azerbaijani poet. Most
Azerbaijani people know that there were many disputes about Nizami's nationality.
The national values of Azerbaijan were also represented by playwright Cafar Cabbarli. If we look at
the works in his creativity we can also see Turkism, Turan’s ideas. We witness patriotic feelings of our people in
his poem which is called Azerbaijani flag.
Allah, əməllərim edib şu bayrağı istiqlal,
Birər-birər doğru olmuş, bir ad almış: İSTİQLAL!
Yürəyimdə bir dilək var, o da doğru kəsilsin,
O gün olsun bir göy bayraq Turan üstə açılsın. (Cabbarli, 2005, p63)
Cafar Cabbarli underlined that our actions helped to be independent that too appealing to God in this
poem. He wished that in one day our blue flag will be opened to all nations of Turan. Cafar Cabbarli wanted to
unite of Turkish people under one language and one flag.
Keywords: Our independence country, ideas of Turkism, the national flag
Dostları ilə paylaş: |