Microsoft Word vencur kapital docx
rbaycan Respublikasında vençur kapitalının yeni texnika v
Yüklə 0,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
15
1.2. Azərbaycan Respublikasında vençur kapitalının yeni texnika və texnologiaların inkişafına təsirinin nəzəri- metodoloji aspektləri. Азярбайcан игтисадиййатынын реал секторунун тяляб олунмуш riskli kapital qoyuluşları və onun innovasiya fəaliyyətini maliyyələşdirməsi və инвестисийа иля тямин едилмяси игтисадиййатын сабитлийи вя онун стабил инкишафы цчцн стратеjи шяртдир. Бу мясялянин щялли мягсяди иля йерли вя харижи инвесторлар цчцн ялверишли инвестисийа иглиминин йарадылмасы ваcибдир. Бу ися юз нювбясиндя игтисади вя малиййя бахымындан вязиййятин сабитляшдирилмясиндян, верэилярин вя бцтцн инвестисийа рисклярин азалдылмасындан, инвестисийа лайищяляринин кейфиййятли щазырланмасындан вя гиймятляндирилмясиндян, бажарыглы идаряетмядян асылыдыр. Tядгигатда цмумиликдя инnovasiya стратеэийасыны формалашдыраркян риск- тящлил методолоэийасынын формалашмасында тятбиги мясялялярин щялли цчцн гейри- яняняви йанашмалар тяклиф олунуб инкишаф етдирилмиш вя тячрцбянин планлашдырыл- масы йанашмасы вя гейри-дягиг мянтиг нязяриййясинин ясаслары цзяриндя гурулмушдур. Tятбиг олунан инвестисийа лайищяси фяалиййятинин нязяри гуру- лушларына ясасланан риск-тящлилин мцяллиф методолоэийасы тятбиги щесабламаларын апарылмасында онлардан истифадянин мцмкцнлцйцнц ясасландырыр. Riskli kapital və onun innovasiya fəaliyyətini maliyyələşdirməsində rolunu təhlil edərək стратеэийаны формалашдыраркян йалныз чохаспектли инвестисийа лайищяси рискинин – чятин игтисади системин дейил, щямчинин дцзэцн гярарларын гябулу цчцн лайищя рискляринин лайищя експертизасынын щям башланьыc юй- рянилмяси, щям дя идаряетмя мярщялясиндя щяртяряфли, комплекс юйрянилмяси ваcибдир. Истянилян систем кими инвестисийа лайищяси дя хариcи мцщитля гаршылыглы ялагядядир. Бу мцщитин амилляри бцтювлцкдя гейри-мцяййян олдуьундан лайищя рискляринин ясас мянбяйи сайылыр. Лайищя давранышынын моделляшдирилмяси онун бизнес-планынын ишлянмясинин ясасында щяйата кечирилир ки, бизнес-планын мцщцм бюлмяляриндян бири – лайищя рискляринин тящлилидир. Rиск-тящлилин ваcиб аляти кими лайищя сямярялилийинин гиймятляндирилмяси категорийалары чыхыш едир. Bu magist
16
işində ясасландырылыр ки, инвестисийа лайищясинин сямярялилийинин щесабланмасы вя мягсядяуйьунлуьун тядгигинин ясасында там, адекват информасийа ясасында лайищядя, пул ахынынын дцзэцн гурулмасы дурур. Верилмиш лайищянин спесификасыны нязяря алмагла онун рискляринин тящлилинин мцасир метод вя йанашмалары ичярисиндя еля алят вя механизмляри сечмялидир ки, онлар апарылмыш тядгигатын мягсяд вя имканларына даща йахын олсунлар. Riskli kapital və onun innovasiya fəaliyyətini maliyyələşdirməsində əsas rolu və стратеэийасынын формалашдырмасы ясасландырылмыш вя ишляниб щазырланмыш лайищя рискляри тящлилинин универсал методолоэийасы комплекс йанашманы нязяря алыр ки, бу йанашма рискин бцтцн мяналарыны вя кямиййят юлчцлмясини дягигляшдирир вя бир-бирини тамамлайан кямиййят вя кейфиййят тящлилини синтез едир. Лайищя рискляринин учоту механизминин ясас яламяти кейфиййятли нятиcялярин дяйяр юлчцлмяси вя кямиййятcя щесабланмыш эюстяриcилярин тящлилидир. Инnovasiya стратеэийасыны формалашдыраркян лайищянин реаллашдырылмасы мярщялясиндя онун рящбярлийи гейри-мцяййянлик вя риск шяраитиндя лайищянин идаря едилмяси проблеми иля растлашыр ки, бу да конкрет лайищя рискиня аид идаряетмя гярарларыны зярури едир. Инкишаф етдирилян идаряетмя методлары мониторинг вя нязарят бу бахымдан мцщцм рол ойнайыр. Лайищя рискинин дяряcясиня малиййя тясиринин мцяййянляшдирилмяси тактикасыны вя стратеэийасыны интеграсийалашдыран хцсуси идаряетмя механизми риск-менеcментин мащиййятини тяшкил едир. - Riskli kapital və onun innovasiya fəaliyyətini maliyyələşdirməsində iнвестисийа стратеэийасыны формалашдыраркян ишляниб щазырланмыш игтисади-рийази методлар вя моделляр системи васитясиля лайищядя щесаблама апарылыр вя гейри- мцяййянлик шяраитиндя гярарларын гябул олунмасында ваcиб алят ролунда чыхыш едир. Rиск-тящлил иля баьлы тятбиги тядгигатларынын апарылмасы заманы ясас диггяти «садя» дяйишянляря – асылы олмайан риск факторларын йюнялтмяк лазымдыр. Щабеля онларын бцтцн чохлуглары, шярти идаря едилян вя идаря едилмяйян чохлугларла структурлашдырылыр. 17
нnoвесийа стратеэийасынын формалашдырылмасы инкишафы проблемляринин щяллиндя, конкрет лайищянин комплекс тядгигинин нцмуняси təqdim olunmalıdır.
Vençur biznesi ilk dəfə 1957-ci ildə ABŞ-da təşəkkül tapmışdır. Bu biznes növünün yaradıcıları mühəndis-tədqiqatçı Yuçin Klyaner, biznesmenlər Artur Rok,və başqaları olmuşdur. Artur Rok 1961-ci ildə vençur fondu yaratmışdır. Son illərdə inkişaf etmiş bir çox ölkələrdə vençur maliyyələşdirməsi geniş yayılmaqdadır. Bu, mahiyyətcə vəsait qoyuluşunun geri qaytarılmasına zəmanət almadan sürətlə inkişaf edən kiçik innovasiya şir- kətlərinin nizamnamə kapitalına investisiya qoyuluşudur. Vençur maliyyələş- dirməsi riskli olmaqla yanaşı investisiyanın daha yüksək gəlir gətirəcəyini ehtimal edir, çünki vəsait elmtutumlu layihələrin icrasına qoyulur. Biznesin maliyyələşdirilməsinin alternativ, spesifik forması kimi vençur kapitalı maliyyə qoyuluşlarının diversifikasiyalılığına qadir olan iri innovasiya şirkətlərilə assosiasiya olunur. Lakin o, yeni növ xammalın, enerji resurslarının, texnoloji xətlərin və s. işlənməsinə istiqamətlənmiş kiçik sahibkarlığın inkişafında da az rol oynamır. Vençur maliyyələşdirməsi faktiki olaraq yeni texnologiyaların maliyyələşdirilməsinin bir növ sinonimi olmuşdur. Bu zaman kiçik innovasiya şirkətlərinin investisiya obyekti tez-tez onun təsis çilərinin əqli mülkiyyəti olur. Kiçik innovasiya biznesinin inkişafı böyük pul məbləğlərinin cəlb edilməsi zəruriliyini artırır. Buna görə də vençur fondlarının meydana gəlməsi tamamilə qanunauyğun prosesdir. Vençur fondları müvəqqəti təşkilati strukturlardır. Onlar bir və ya bir neçə hüquqi və fiziki şəxslərin pul vəsaitlərinin birləşdirilməsi yolu ilə müqavilə əsasında yaradılırlar. Vençur fondlarından az tanınan, lakin investisiya qoyuluşu üçün potensial cazibədar yeni şirkətlərin dəstəklənməsinə istiqamətlənən pul axınları vətəndaşların şəxsi pullarının qısa müddət ərzində gəlir gətirməyən innovasiya layihələrinə transformasiya etməsinə imkan verərək texniki tərəqqinin aşkar katalizatoru rolunu oynadılar. Vençur biznesinin inkişafı müəyyən üstünlüklərə malikdir: Yüklə 0,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|