Mövzu 1: İnformatika fənni, predmeti və onun tərkib hissəLƏRI

  63 

v) Qövslərin, çevrələrin və ellipslərin çəkilməsi: 

1.

 

CİRCLE (X,Y, R) 

Mərkəzi (X, Y) korrdinatlı nöqtədə, radiusu R-ə (piksellə) bərabər olan çevrə çəkir. Burada X, Y- 

İNTEGER tipli, R- WORD tipli ifadələrdir. 

2. ARC (X, Y, başlanğıc bucaq, son bucaq, R) 

Mərkəzi (X, Y) koordinatlı nöqtədə yerləşən, radiusu R olan, başlanğıc bucağı- başlanğıc bucaq, 

son bucağı- son bucaq olan cevrə qövsü çəkilir. Burada, X, Y- İNTEGER; başlanğıc bucaq, son bucaq, 

R-  WORD  tipli  ifadələrdir.  Qed  edək  ki,  bucaqlar  saat  əqrəbinin  hərəkətinin  əksi  istiqamətində 

hesablanaraq dərəcələrlə verilir. 

3.ELLİPSE (X, Y, başlanğıc bucaq, son bucaq, RX, RY) 

Mərkəzi  (X.Y)  koordinatlı  nöqtədə  ,  başlanğıc  və  son  bucaqları  uyğun  olaraq  başlanğıc  bucaq, 

son bucaq, radiusları isə Rx və Ry olan ellips cəkir.  

Burada, X, Y- İNTEGER;  başlanğıc bucaq, son bucaq, RX, RY- WORD tipli ifadələrdir. 

q) Rənglər və fiqur daxilinin doldurulmasının təyini: 

1. SETCOLOR (rəng) 

Çəkiləcək  xətlər  və  simvollar  üçün    rəng  ifadəsi  ilə  verilən  rəngi  təyin  edir.  Rənglərə  uyğun 

rəqəmlə 0…15 arasında dəyişir. 

2.SETBKCOLOR (rəng) 

Ekranın fonunu rəngini müəyyən edir. 

3.SETFİLLSTYLE (ştrix, rəng) 

Ştrixləmənin  üslubunu  təyin  edir.  Burada,  ştrix-  WORD  tipli  ifadə  olub  ştrixin  tipini;  rəng- 

WORD tipli ifadə olub ştrixin rəngini göstərir. 

      Ştrixləmə üçün 0..12 arasında rəqəmlərdən istifadə etmək olar. 

4.FLOODFİLL (X, Y, SR) 

İstənilən qapalı fiquru ştrixləyir. Burada, (X, Y)- İNTEGER tipli ifadə olub, qapalı fiqur daxilində 

yerləşən ixtiyari nöqtənin koordinatıdır; SR- WORD tipli ifadə olub, ştrixin sərhəd xəttinin rəngidir. 

5.BAR (X1, Y1, X2, Y2) 

Ekrandakı  sol  yuxarı  küncü  (X1,  Y10,  aşağı  sağ  küncü  isə  (X2,  Y2)  olan  düzbucaqlı  oblastı 

əvvəlcədən təyin edilmiş ştrixlərlə  ştrixləyir. Ştrix SETFİLLSTYLE ilə təyin edilir. Burada, X1, Y1, X2, 

Y2- İNTEGER tipli ifadələrdir. 

6.

 

FİLLPOLY (N, koordinatlar)  

7.

 

N  təpəyə  malik  olan,  təpələrinin  koordinatları  koordinatlarla  verilən  çoxbucaqlı  ilə  əhatə 

olunmuş  ekran  hissəsi  əvvəlcədən  müəyyən  edilmiş  ştrixlərlə  ştrixlənir.  Burada,  N-  WORD  tipli  ifadə, 

koordinatlar- DRAW POLY   prosedurunda verilən PointType tipli ifadədir. 

8.

 

FİLLELLİPSE (X, Y,  

Ekran hissəsini mərkəzi İNTEGER tipli ifadələrlə verilmiş (X, Y) koordinatlı nöqtədə, başlanğıc 

və son bucaqları uyğun olaraq WORD tipli ifadələrlə verilən  başlanğıc bucaq, son bucaq olan, radiusları  

WORD tipli ifadələrlə verilmiş RX və RY olan  ellipslə əhatə olunaraq  əvvəlcədən təyin edilmiş ştrixlə 

ştrixlənir. 

9. SECTOR (X, Y, başlanğıc bucaq, son bucaq, RX, RY) 

Mərkəzi İNTEGER tipli ifadələrlə verilmiş (X, Y) koordinatlı nöqtədə, başlanğıc və son bucaqları 

uyğun olaraq WORD tipli ifadələrlə verilən   başlanğıc bucaq, son bucaq  olan,  radiusları  WORD tipli 

ifadələrlə verilmiş RX və RY olan  ellips sektoru çəkilir və   əvvəlcə-dən təyin edilmiş ştrixlə ştrixlənir. 

10.

 

PİESLİCE (X, Y, başlanğıc bucaq, son bucaq, R) 

       Mərkəzi  İNTEGER  tipli  ifadələrlə  verilmiş  (X,  Y)  koordinatlı  nöqtədə,  başlanğıc  və  son 

bucaqları uyğun olaraq WORD tipli ifadələrlə verilən  başlanğıc bucaq, son bucaq olan, radiusu  WORD 

tipli ifadə ilə verilmiş R olan  çevrə sektoru çəkilir və əvvəlcədən təyin edilmiş ştrixlə ştrixlənir. 

 

PROGRAM GRAFIK; 

USES GRAPH,CRT; 

LABEL M1; 

VAR 

  DRIVER,MODE,ERROR:INTEGER; 

  A,B:WORD; 

---

  64 

  S:CHAR; 

  BEGIN 

  DRIVER:=DETECT; 

  INITGRAPH (DRIVER,MODE,'C:\BP\BGI'); (*QRAFIK REJIMA KECID*) 

  ERROR:=GRAPHRESULT; 

  IF ERROR<>GROK THEN                  (* QRAFIK REJIMA KECIDIN YOXLANMASI*) 

     WRITELN (GRAPHERRORMSG(ERROR)) 

     ELSE 

       SETBKCOLOR(15);          (*fonun rangi tayin olunur*) 

       PUTPIXEL(150,180,4);    (*noqtanin cakilmasi*) 

       READLN (S);                  (*agar "Enter" duymasi basilarsa onda novbati*) 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;  (*fiqur cakilacaq,aks halda proqramin sonudur*)  

       CLEARDEVICE;           (*ekranin tamizlanmasi*) 

       SETCOLOR (5);          (*rangin verilmasi*) 

       SETLINESTYLE(1,0,3);   (*xattin cakilma uslubunun verilmasi*) 

       LINE (100,140,200,140);   (*xattin cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

       SETLINESTYLE(2,0,3);      (*xattin usulunun dayisdirilir*) 

       SETCOLOR(12); 

       LINE (100,140,150,240);   (*xattin cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

       SETLINESTYLE(0,0,3);      (*xattin usulunun yenidan dayisdirilir*) 

       SETCOLOR(6); 

       LINE (200,140,150,240);   (*xattin cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

       SETCOLOR(9); 

       RECTANGLE (250,150,350,250); (*duzbucaqlinin cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

       SETLINESTYLE(1,0,1);        (*xattin usulunun yenidan dayisdirilir*) 

       SETCOLOR(2);                (*rangin dayisdirilmasi*) 

       CIRCLE (200,150,80);        (*cevranin cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

       SETCOLOR (13);               (*rangin dayisdirilmasi*) 

       ARC(250,200,45,135,80);     (*qovsun cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

       SETBKCOLOR(13); 

       SETCOLOR (3);               (*rangin dayisdirilmasi*) 

       SETLINESTYLE(0,0,3);        (*xattin uslubunun dayisdirilmasi*) 

       ELLIPSE(280,250,0,359,60,30);  (*ellipsin cakilmasi*) 

       READLN (S); 

       IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; 

       CLEARDEVICE; 

---