132
sistematik və məqsədəuyğun qavranılmasıdır. Müşahidənin
səmərəliliyi,
dəqqliyi
tapşırıqların
qoyuluşundan,
müşahidəçinin təcrübəsindən, peşəkarlığından asılıdır.
b)
Eksperiment-sosial şəraitdə fəal
iştirak edərək öyrənilən
obyektin vəziyyət və davranışındakı dəyişikliklərin tədqiqatçı
tərəfindən qeyd olunmasıdır. Öyrənilən sahə məlum
olmadıqda
və ya pis öyrənildikdə, yaxud fərziyyə sistemi
mövcud olmadıqda, eksperimentin müxtəlif formaları
tətbiq
edilir;
Laborator eksperiment-yüksək dəqiqlik və etibarlılığı
təmin edən və buna nəzarət edə biləcək xüsusi təchizat
sisteminə malik yerdə aparılır.
Təbii
eksperiment-gündəlik
təbii
həyat
şəraiti
çərçivəsində insanın davranış və şəxsi xüsusiyyətlərini
birbaşa
öyrənmək
vasitəsilə
fərziyyənin
yoxlanılmasıdır.
Formalaşdırıcı eksperiment-bu
metod psixi prosesləri
tənzimlənməsinə,
şəxsiyyətin xüsusiyyətlərinə və
davranışlarına
təsir edilməsinə, eyni zamanda elmi
fərziyyələrin
yoxlanılmasına
imkan verən təsir
metodları ilə tədqiqat metodlarının birləşməsidir.
2.
Diaqnostik metodlar-şəxsiyyətin fərdi-psixoloji xüsusiyyətlərini
aşkar etmək, dəyişdirmək məqsədilə aparılır. Bu sahədə geniş
yayılmış metod testləşdirmədir.
3.
Psixogenetik metodlar-insanın fərdi-psixoloji xüussiyyətlərinin
yaranmasında və onun formalaşmasında
genotipin və ətraf
mühitin rolunu əsas götürür. Bu sahədə bir qədər məlumatverici
metod – ―əkizlər metodu‖dur. Bu metod mühitin şəxsiyyətə
təsirini maksimal hesablamağa imkan verir.
Dostları ilə paylaş: