MüƏLLİF: ayətullah əHMƏd ehtimam

Beşinci fəsil: Əhli-beyt¹ (ələyhimussəlam)

Qurani-Kərim buyurur: «Həqiqətən, Allah siz Əhli - beytdən (əqidə, əxlaq və əməllərdə) hər cür (növ) pisliyi təmizləmək və sizi - paklığın bütün cəhətlərində - pak etmək istəyir.»²

Əhli-beyt (ələyhimussəlam) dedikdə 14 məsum (pak, günahsız, səhvsiz, xətasız, ədalətli, bir sözlə tam kamil insanlar) nəzərdə tutulur. Onların mübarək adlarını və ləqəblərindən bəzilərini yada salırıq:

1-Məhəmməd Peyğəmbər (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm), ləqəbi: Mustafa, Xatəmul-Ənbiya (Peyğəmbərlərin sonuncusu).

2-Həzrət Fatimə (səlamullahi ələyha), ləqəbi: Zəhra, Tahirə, Siddiqə.

3-İmam Əli (ələyhissəlam), ləqəbi: Əmirulmuminin, Əbu Turab.

4- İmam Həsən (ələyhissəlam), ləqəbi: Muctəba.

5-İmam Hüseyn (əleyhis-salam), ləqəbi: Seyyiduş-şuhəda.

6-İmam Əli (ələyhissəlam), ləqəbi: Zeynulabidin, Səccad.

7-İmam Məhəmməd (ələyhissəlam), ləqəbi: Baqir.

8-İmam Cəfər (ələyhissəlam), ləqəbi: Sadiq.

9-İmam Musa (ələyhissəlam), ləqəbi: Kazim.

10-İmam Əli (ələyhissəlam), ləqəbi: Riza.

11-İmam Məhəmməd (ələyhissəlam), ləqəbi: Təqi, Cavad.

12-İmam Əli (ələyhisəlam), ləqəbi: Nəqi, Hadi.

13-İmam Həsən (ələyhissəlam), ləqəbi: Əskəri.

14-)N$O@O#$R%_^P&A(G*E! 114İmam Məhəmməd (ələyhissəlam), ləqəbi:, Məhdi, Sahibəz-zəman.

Allahın əmr etdiyinə əsasən insanların Əhli-beytə (ələyhimussəlam) qarşı iki vacib və mühüm vəzifəsi vardır:

1. 
   Əhli-beytə (ələyhimussəlam) məhəbbət;
   

«...De: Sizdən bunun (ilahi tapşırıqların çatdırılmasının) əvəzində qohumlarım (Əhli-beytim) barəsində (qəlb və əməldə olan) məhəbbətdən başqa bir muzd istəmirəm...»¹

2)Allaha yaxınlaşmaq üçün Əhli-beyti (ələyhimussəlam) vasitəçi tutmaq;

«Ey iman gətirənlər, Allahdan qorxun, Ona yaxınlaşmaq üçün vasitə¹ axtarın və nicat tapasınız deyə, Onun yolunda cihad edin!»

3)Əhli-beytə (ələyhimussəlam) itaət;

«Ey iman gətirənlər, Allaha itaət edin, Onun Peyğəmbərinə və (Peyğəmbərin məsum canişinləri olan) əmr sahiblərinizə (İmamlara) tabe olun. Beləliklə, əgər (din və ya dünya işlərindən) bir şey barəsində mübahisəniz olsa, Allaha və Axirət gününə imanınız varsa, onu Allaha və Onun Peyğəmbərinə həvalə edin! Bu (sizin üçün) daha xeyirli və nəticə baxımından daha gözəldir.»²

Əhli-beyt (ələyhimussəlam) Peyğəmbərin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) sünnəsində
Hər kim Əziz Peyğəmbərimiz Həzrət Məhəmmədin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) sünnəsində (keçdiyi həyat yolunda) tədqiqat aparıb mütaliə etsə və o Həzrətin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) Əhli-beytə (ələyhimussəlam) qarşı olan məhəbbət və əhəmiyyətini görsə, başa düşər ki, bu müqəddəs ailənin İslamda nə qədər böyük, əsaslı rolu və təsiri vardır. Peyğəmbər (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) müxtəlif zamanlarda bu məsələni xalqa bəyan edərək, Allahın əmri ilə ümmətdə belə bir məsələni qəbul etməyə şərait yaradırdı. O, (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) bu işi mərhələ-mərhələ həyata keçirirdi. İlkin mərhələdə Allahın əmri ilə qızı Fatiməni (səlamullahi ələyha) Həzrət Əliyə (ələyhissəlam) ərə verdi və bununla da mübarək Əhli-beyt (ələyhimussəlam) ağacının gövdəsini əkdi ki, tarix boyu bu ağacın budaqları İslam ümmətinin bütün üfüqlərinə ucalsın.
“Səqələyn”¹ hədisi
Həzrət Peyğəmbər səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) buyurmuşdur: “Həqiqətən mən sizin aranızda iki ağır və qiymətli əmanət qoyuram. Onlardan biri Allah-təalanın kitabı (Quran), digəri isə mənim itrətimdir. Allahın kitabı göydən yerə endirilən ipi xatırladır və itrətim isə mənim Əhli-beytimdir. Mehriban olan Allah mənə xəbər vermişdir ki, bu iki şey Cənnət hovuzunda mənə qovuşana qədər bir-birlərindən ayrılmayacaqlar. Diqqətli olun və görün məndən sonra bu iki şeylə necə rəftar edəcəksiniz!”

Yaxud başqa bir təbirlə belə buyurur: “Mən sizin aranızda iki şey qoyub gedirəm. Əgər onlara tabe olsanız, heç bir zaman yoldan çıxıb azmazsınız. O iki şey Allahın kitabı və mənim Əhli-beytimdir. Onlar Cənnət hovuzunda mənə qovuşana qədər bir-birlərindən ayrılmazlar. Baxın görün məndən sonra onlarla necə rəftar edəcəksiniz.”²

“Səfinə”³ hədisi
“Səqələyn” hədisi bizə Əhli-beyti (ələyhimussəlam), Quranın məna və həqiqətlərini, hikmət və sirlərini bəyan edən şəxslər kimi tanıtdırdı.

“Səfinə” hədisi isə Onların (ələyhimussəlam), müsəlmanlar üçün nicat gəmisi və qurtuluş yolu olduqlarını müəyyən edir. Bu hədisdə izah olunur ki, hər kim bu gəmidən istifadə etməzsə və onunla birgə hərəkət etməzsə, şübhə yoxdur ki, günah dənizində bataraq məhv olacaqdır. Eyni zamanda Əhli-beytin (ələyhimussəlam) nicat gəmisinə minməyən şəxs insanları hidayət və mənəviyyat sahilləinə aparan ilahi rəhbərləri rədd edir və bununla da özünün əbədi bədbəxtçilik dənizində boğulmasına razı olur.

Əbuzər Ğəffari belə rəvayət edir: “Ay camaat! Hər kim məni tanıyırsa tanıyıb, tanımayanlar bilsinlər ki, mən Əbuzərəm! Mən Peyğəmbərdən (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) belə eşitdim: “Mənim Əhli-beytim Nuhun gəmisi kimidir. Hər kim ondan uzaq düşsə cəhənnəm oduna düşər. Mənim Əhli-beytimi bir bədəndə baş və yaxud bir başda gözün yerində fərz edin. Şübhəsiz, bədən başsız və baş da gözsüz heç bir zaman bir iş görməyə qadir deyildir.”¹

Digər hədislər:

1- Əziz Peyğəmbərimiz (salləllahu ələyhi və əlihi və səlləm) dəfələrlə buyurmuşdur: “Hər kim mənim Əhli-beytimlə pis rəftar etməklə məni narahat etsə, Allahın qəzəbi o adam üçün şiddətli olar.”

2-“Qiyamət günü bütün bəndələrə bu dörd sualları verməmiş qoymazlar bir addım irəliləsin; ömrünü hansı şeylərə fənaya verdiyindən, bədənini nələrdə qocaltdığından, mal-dövləti hardan qazanıb, harada məsrəf etdiyindən və biz Əhli-beytin məhəbbət və dostluğundan.”

3-“Həqiqətən məndən sonra ümmətim üçün olan canişimlərim, vəsilərim və Allahın bəndələrə olan höccətləri və imamları on iki nəfərdən ibarətdir. Onların əvvəli Əli, axırıncısı isə nəslimdən olan övladım Məhdidir”¹

Bir sözlə Əhli-beyt (ələyhimussəlam) haqqında nazil olan ayələr və rəvayət olunan aşkar hədislər, tarix boyu müxtəlif zaman və məkan şəraitində müsəlmanların qəlblərində yaşamışdır. Bu etibarlı mənbələr, elm və mərifət xəzinələri zaman keçdikcə daha da canlı və önəmli bir şəkildə müsəlmanların namuslu təfəkkürlərində kök salaraq, bir daha onları islamın ülvi hədəflərinə doğru istiqamətləndirir. Bu müqəddəs insanlarla (ələyhimussəlam) tanışlıq Allah, Quran və varlıq aləmi ilə həqiqi tanışlıq səbəbidir. Belə bir mərifət həqiqətlərin dərki üçün nuraniyyətə səbəb olur. Bu yolla nəfs saflaşdırılır, batin aləmi bəzənir.

Bəli, ayə və rəvayətlərdən göründüyü kimi, Əhli-beyt (ələyhimussəlam) bütün maddi və mənəvi bərəkətlərin mənbəsidir. İnsan Onları tanımadan, Onlara bağlanmadan heç bir bərəkətə nail ola bilməz.

Demək olar ki, bütün səmavi dinlərdə hər bir Peyğəmbərin on iki canişini olmuşdur. Məsələn, İsa Peyğəmbərin (ələyhissəlam) on iki həvarisi (apostol) O Həzrətin (ələyhissəlam) gətirdiyi dini yaymış və insanları düzgün yola hidayət etmişlər. Həmçinin İslam Peyğəmbərindən (salləllahu ələyhi və əlihi və səlləm) sonra sonuncu dini insanlara düzgün tanıtdırmaq və onları doğru yola hidayət etmək üçün İmamların (ələyhimussəlam) vücudu zəruridir. İmam Riza (ələyhissəlam) həqiqi İmamın məqam və sifətlərini belə sadalayır:

1-İmam Öz nuru ilə dünyanı işıqlandıran günəş kimidir.

2-İmam on dörd gecəlik ay, nurlu çıraq, aydınlıq, yol göstərən ulduz kimidir.

3-İmam susuz üçün şirin su, yolunu azan insan üçün isə bələdçidir.

4-İmam hərarət axtaran üçün şölənənən od, təhlükə zamanı sığınacaqdır. Ondan ayrılan həlak olur.

5-İmam Allahın halalını halal, haramını haram edir. Allahın buyurduğu hədlər qorunur, din müdafiə olunur, insanlar hikmət və moizə ilə Rəbbinin yoluna dəvət edilir, aşkar dəlillərlə haqq yol açıqlanır.

6-İmam daimi və bərəkətli yağış kölgə salan bulud, məhsuldar torpaq, sulu çeşmə, bəhrəli bağ-baxçadır.

7-İmam vəfalı dost, mehriban ata, candan üstün qardaş, qayğıkeş ana, etibarlı sığınacaqdır.

8-İmam xalq üzərində Allahın nəzarətçisi, bəndələr üçün dəlil, yer üzündə canişin, Allaha doğru dəvət edib dini qoruyan kəsdir.

9-İmam bütün günahlardan, nöqsanlardan pak və uzaqdır. O elm və biliklə, səbir və dözümlə bəzənmişdir.

10-İmam dinin nizamı, müsəlmanların izzəti, münafiqlər¹ üçün qəzəb səbəbi, kafirlər üçün ölümdür.

11-İmam məqam və mərtəbəsinə kimsənin çatmayacağı bir kəsdir. Onunla eyni biliyə malik olan yoxdur. Ona oxşar tapılmaz, Onun vücudu Allah tərəfindən əta olunmuş fəzl qoynundadır.

12-İmamın sifətlərinin bəyanında öz acizliyini hamı etiraf etmişdir. Axı İmamın bütün fəzilətlərini, məqamlarını, üstünlüklərini necə əhatə etmək olar?!

13- İmam danışan Qurandır. Quran və İslam maarifinə İmamsız yaxınlaşmayın!

14-Heç şübhəsiz, İmamət məqamı dinin cilovu, müsəlmanların nizamı, dünyanın salamatçılığı, möminlərin izzətidir.

15-Həqiqətən, İmamət uca mərtəbəli İslamın sütunu və bu geniş həqiqətin cismidir. Yetərli namaz, zəkat, oruc, həcc, cihad, qənimət, sədəqə, hədd və ölkənin hifzi yalnız İmamın varlığına bağlıdır...¹