Orxan pamuk məNİm adim qirmizi
Yüklə 3,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
760 görə yalnız toxucu sənətkarlar bölüyündəkilərin yox, bütün sənətkarların bizi necə qısqandığını bilirsiniz. Ġndi hamısı birgə, həm də ləzzətlə: «NƏQQAġLAR DĠNSĠZLĠK ELƏYĠRLƏR», – deyəcəkdilər. Üstəlik ƏniĢtəylə Zərif əfəndinin iĢbirliyi üzündən bu iftira düz də çıxacaqdı. Ġftira deyirəm, çünki Zərif qardaĢımın kitab və son rəsm haqqında dediklərinə heç inanmırdım. Hələ onda mən rəhmətlik ƏniĢtənin qətiyyən arxasını yerə vermirdim. Hətta PadĢahımızın rəğbətinin Ustad Osmandan ona doğru yönəlməsini çox yerində sayır, firəng ustadları və onların rəsmləri haqqında mənə uzun-uzadı danıĢdığı Ģeylərə onun qədər olmasa da, mən də inanırdım. Biz Osmanlı nəqqaĢları Ģeytanla heç bir alıĢ-veriĢimiz olmadan firəng üsullarını orasından-burasından könlümüz istədiyi, səyahətlərdə gördüyümüz qədər əməlli- baĢlı götürə biləcəyimizi, bunların da baĢımıza qətiyyən bəla olmayacağını səmimiyyətlə düĢünürdüm. Həyat çətin idi, rəhmətlik əniĢtən mənim üçün Ustad Osmandan sonra bu yeni həyatda yeni ataydı». «Hələ ora gəlmə», – Qara dedi. «Əvvəlcə Zərifi necə öldürdüyünü danıĢ». «Bu iĢi, – «öldürmək» kəlməsindən istifadə eləmək istəmədiyimi baĢa düĢə-düĢə dedim, – bu iĢi yalnız bizə görə, özümüzü qurtarmaqdan ötrü yox, downloaded from KitabYurdu.org
761 bütün
nəqqaĢxananın salamatlığı məqsədilə gördüm. Zərif əfəndi əlinə təhdid silahı keçirdiyini baĢa düĢmüĢdü. Ulu Allaha dualar eləyib yalvardım ki, mənə bu alçağın nə qədər səfil bir Ģey olduğunu göstərsin. Allahım dualarımı qəbul eləyib, iyrəncin iyrəncliyini göstərdi. Ona pul təklif elədim. Ağlıma bu qızıllar gəldi, amma Allahdan gələn kimi yalan uydurdum, «Qızıllar burada, təkkədə deyil, onları baĢqa yerdə gizlətmiĢəm», – dedim. EĢiyə çıxdıq. BoĢ küçələrdə, ucqar məhəllələrdə hara üz tutacağımı heç götür-qoy eləmədən məqsədsiz getdik. Nə eləyəcəyimi heç bilmirdim; həm də çox qorxurdum. Məqsədsiz və səmtsiz gediĢimizin axırında bir dəfə keçdiyimiz küçədən bir də keçəndə bütün həyatını təkrara və boy-buxuna həsr eləmiĢ müzəhhib Zərif əfəndi qardaĢımız Ģübhələndi. Amma Allah da qarĢımıza boĢ yanğın yeri, lap onun yaxınlığında da susuz quyu çıxarmıĢdı. Bu yerdə gerisini danıĢmayacağımı baĢa düĢüb onlara dedim. «Siz də mənim yerimdə olsaydınız, bütün o biri nəqqaĢ qardaĢlarınızın salamatlığını düĢünər, eyni Ģeyi eləyərdiniz», – cəsarətlə dilləndim. Mənə haqq verdiklərini eĢidəndə ağlamaq istədim. Haqqım çatmayan Ģəfqət qəlbimi yumĢaltdığına görə deyəcəkdim, demiĢəm. Bədəni downloaded from KitabYurdu.org
762 onu öldürüb atdığım quyunun dibinə dəyəndə çıxan səsi yenidən eĢitdiyimi deyəcəkdim, demiĢəm. Qatil olmamıĢdan əvvəl necə xoĢbəxt idim, hamı kimi idim, bünü xatırladığıma görə deyəcəkdim, demiĢəm. Gözlərimin qabağında uĢaqlıq çağlarımda yoxsul məhəlləmizdən keçən bir kor canlanmıĢdı; iyrənc paltarlarının altından daha da iyrənc mis cürdəyini çıxarır, məhəllə bulağının yanında uzaqdan tamaĢa eləyən biz uĢaqlara tərəf deyərdi ki: «Bala, hansınız bu kor əminin cürdəyinə bulaqdan su dolduracaq?» Heç kəs getməyəndə belə deyərdi: «Savabdı, bala, savabdı!» Göz gilələrinin rəngi solub getmiĢdi, gözlərinin ağıyla eyni rəngdəydi. O kor əmiyə oxĢamaq təlaĢıyla ƏniĢtə əfəndiyə necə qıydığımı da tələm-tələsik, heç zövq- filan almadan danıĢdım. Nə artırdım, nə də əskiltdim. Ġkisi arasında qəlbimi daha sıxmayan bir cizgi tapanda gördüm ki, ƏniĢtə əfəndini öldürmək üçün ora getmədiyimi baĢa düĢdülər: onu lap əvvəlcədən niyyət eləyib öldürmədiyimi dərk elədikləri kimi, «pis niyyət yoxdusa, insan heç vaxt cəhənnəmə getməz» deyəndə özümə bəhanə və üzrxahlıq tapdığımı da baĢa düĢdülər. «Zərif əfəndini Allahın mələklərinə təslim eləyəndən sonra, – fikirli halda dilləndim, – son vaxtlarda mərhumun mənə söylədiyi sözlər qurda downloaded from KitabYurdu.org
763 çevrilib içimi gəmirməyə baĢladı. Son rəsm üçün əlimi qana bulamağım həmin rəsmi gözümdə böyütmüĢdü. Kitabdan ötrü artıq heç birimizi evinə çağırmayan ƏniĢtənin yanına o rəsmi mənə göstərmədiyinə görə getdim. Rəsmi göstərmədiyi kimi, mənimlə elə davrandı ki, elə bil heç nə olmayıb. Nə uğrunda adam öldürməyə dəyən sirli rəsm, nə də baĢqa bir Ģey varmıĢ! Məni bu qədər alçaltmasın, qiymətləndirsin deyə Zərif əfəndini öldürüb quyuya atdığımı etiraf elədim. Məni qiymətləndirdi, amma alçaltmağa davam elədi. Oğlunu alçaldan ata ola bilməz. Böyük Ustad Osman bizə çox hirslənərdi, çox döyərdi; amma bizi heç alçaltmazdı. Ona xəyanət eləməklə səhvə yol vermiĢik, qardaĢlarım». Ölüm yatağında son sözlərimi dinləyən kimi gözlərimə diqqət kəsilən qardaĢlarıma gülümsədim. Ölən qardaĢın hiss eləyəcəyi təki, mən də onların getdikcə bulanıqlaĢıb məndən uzaqlaĢdıqlarını görürdüm. «Ġki Ģeyə görə öldürdüm ƏniĢtəni. Böyük Ustad Osmanı firəng nəqqaĢı Sebastianonu meymun kimi təqlidə məcbur elədiyinə görə. Bir də zəiflik göstərib ondan «üslubum varmı?» deyə soruĢduğuma görə». «Nə dedi?» downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|